Κι αφού μας συνέβη αυτή η γιγαντιαία περιπέτεια που μας οδήγησε στο λιμάνι του Portsmouth της Νότιας Αγγλίας και την οποία μπορείτε να διαβάσετε μόνο εδώ για λογαριασμό της beasty-press, ας αδράξουμε την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για τους Έλληνες μετανάστες στην χώρα της Μεγάλης Βρετανίας.
Απόψε η beasty-press φιλοξενεί μια σπουδαία νεαρή Ελληνίδα γιατρό, επιστήμονα που σπουδάζει και εργάζεται στην περιοχή του Portsmouth στο NHS (National Health Service) – το Ε.Σ.Υ – . Η σημερινή μας φιλοξενούμενη μας ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία της, παρ’ όλα αυτά σας δίνουμε μερικά στοιχεία. Η Γ. μεγάλωσε σε μια επαρχιακή παραθαλάσσια πόλη της Ελλάδος. Σπούδασε στην Ιατρική Αθηνών και αποφοιτά μετά από 6 χρόνια με βαθμό πτυχίου «Άριστα». Είναι 26 χρονών και παντρεμένη με επίσης Έλληνα γιατρό που εργάζεται και κατοικεί στη περιοχή της Νότιας Αγγλίας.
– Καλημέρα Γ. Ξεκινάμε από τα απλά. Ποια είναι η ειδικότητα σου εδώ στην Αγγλία ; Ποιες είναι οι ειδικότητες που βρίσκονται στην κλίμακα του ενδιαφέροντος σου μόλις αποφοιτάς από την Ιατρική σχολή;
– Υπήρχε μια τεράστια γκάμα ειδικοτήτων.
–Να απλά γνωρίζοντας σε, ξέρω ότι δεν θα ήθελες να γίνεις ουρολόγος.
– Ναι υπήρχε από παιδιατρική έως παθολογία. Μετά από δύο χρόνια έχω αποφασίσει ότι η παθολογία είναι αυτό που μου ταιριάζει. Ποια όμως από τις ειδικότητες της παθολογίας, ακόμα και σήμερα, δεν το έχω αποφασίσει.
–Τι είναι αυτό που σε κάνει να έρθεις εδώ στην Αγγλία;
– Εγώ, αρχικά, αξίζει να ειπωθεί ότι είχα αποφασίσει να φύγω από την Ελλάδα, πριν ξεκινήσει η οικονομική κρίση. Φαντάζομαι ότι τώρα οι λόγοι είναι κυρίως οικονομικοί. Εμένα η σκέψη μου ξεπερνούσε ολόκληρη αυτή την θεωρία.
-Άρα αισθανόσουν καλύτερα ακαδημαϊκά και εργασιακά ως γιατρός σε μια χώρα σαν την Αγγλία παρά στην Ελλάδα;
– Δεν θα έλεγα ότι είναι καλύτερη η περίοδος της ειδικότητας στην Αγγλία από την Ελλάδα. Θα έλεγα ότι είναι πιο ενιαίο. Στην Ελλάδα, για μια συγκεκριμένη ειδικότητα υπάρχει ο φόβος ότι σε ένα νοσοκομείο θα κάνεις πολλά πράγματα σε ένα άλλο τίποτα. Αυτός ο φόβος στην Αγγλία δεν ισχύει. Υπάρχει ένα υψηλό standard επίπεδο και από εκεί και πάνω κυμαινόμαστε. Επίσης, εμένα στην Ελλάδα ακόμα δεν έχει ανοίξει η ειδικότητα μου.
– Τι σημαίνει ότι δεν έχει ανοίξει ακόμα η θέση στην ειδικότητα σου στην Ελλάδα;
– Κανονικά την μέρα που ορκίζεσαι δηλώνεις την ειδικότητα. Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, έχουμε υιοθετήσει ένα μοντέλο άτυπου νόμου. Μόλις τελειώσει η τελετή της ορκωμοσίας, ρίχνεται κλήρος για την σειρά προσέλευσης μας στην γραμματεία του Υπουργείου, ώστε να μην ποδοπατηθούμε. Στις υπόλοιπες πόλεις, συμβαίνουν πραγματικά μάχες έξω από τις αντίστοιχες γραμματείες. Τους περιμένουν με μηχανάκια έξω από την τελετή του πτυχίου και τρέχουν.
-Υπάρχει συνεπώς σύστημα επετηρίδας στην Ελλάδα;
– Ναι, αυτός είναι ο αξιοκρατικός τρόπος που αποφασίζουμε στην Ελλάδα. Θα πρέπει να περιμένει ο πτυχιούχος ιατρός να ανοίξει η θέση. Μόλις φύγει κάποιος άλλος που πραγματοποιούσε την ειδικότητα του, ανοίγει η θέση και μπορεί να είσαι εσύ ο τυχερός, επόμενος. Στην παθολογία είναι κάπως δυσκολότερα τα πράγματα. Αρκετές ειδικότητες προαπαιτούν 2 χρόνια γενικής παθολογίας. Συνεπώς ο ανταγωνισμός είναι μεγαλύτερος. Αν μάλιστα οι προηγούμενες θέσεις τελικά έχουν καλυφθεί από γιατρούς που πραγματοποιούν το πλήρες κομμάτι της ειδικότητας, η επόμενη θέση μπορεί να ανοίξει σε 6 ή και 7 χρόνια. Όπως και να χει, η θέση σου θα ανοίξει μόλις φύγουν όλοι οι από πάνω στην λίστα.
– Δηλαδή…
– Περίμενε. Επίσης, δεν μπορείς να μαντέψεις σε πόσα χρόνια θα ανοίξει η ειδικότητα σου γιατί πολλοί γιατροί στην αναμονή δηλώνουν την ειδική παθολογία και τελικώς αποφασίζουν μετά από 2 χρόνια να ολοκληρώσουν μόνο το γενικό κομμάτι της ειδικότητας τους. Επίσης, μερικοί τελικά θα πάρουν αναβολή ή θα αποσύρουν τα χαρτιά τους. Στο ενδιάμεσο μπορείς να αποφασίσεις να κάνεις ειδικότητα στην τιμημένη ελληνική επαρχία. Απλώς, το επίπεδο στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι τραγικά χαμηλό. Ειδικά επειδή είσαι ανειδίκευτος. Επίσης, επειδή η ειδικότητα είναι συνδεδεμένη με το νοσοκομείο, υπάρχει ο κανόνας ότι σε κάθε πόλη μπορείς να ζητήσεις μια ειδικότητα σε ένα μόνο νοσοκομείο της. Για παράδειγμα εγώ, αρχικά είχα δηλώσει και παιδιατρική τον πρώτο μήνα, μέχρι να αλλάξω την απόφαση μου σε ειδική παθολογία έχασα, – αφού έπρεπε να σβηστώ από την μία λίστα και να γραφτώ στην άλλη – έχοντας ασφαλώς από πάνω, όλους αυτούς που είχαν δηλώσει και τον τελευταίο μήνα.
– Φτάσαμε λοιπόν στην μεγάλη απόφαση της μετακόμισης. Πως αποφασίζεις την χώρα;
– Λόγω της γλώσσας. Υπήρχαν δύο επιλογές, η Αγγλία και η Αμερική. Η δεύτερη, μου φαινόταν αρκετά πιο μακριά και αρκετά πιο δύσκολη σαν επιλογή.
–Άλλες χώρες της Ευρώπης;
– Στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, δεν είναι εφικτό να βρίσκεσαι, γιατί ο γιατρός ακόμη και ανειδίκευτος δεν είναι πλέον σπουδαστής – ώστε να υπάρχει η έννοια του διεθνή φοιτητή όπως στο Erasmus – αλλά κάποιος που παρέχει υπηρεσίες στο κράτος. Συνεπώς Αγγλία.
– Πως είναι το σύστημα της Αγγλίας στο ζήτημα της ειδικότητας;
– Το σύστημα της Αγγλίας είναι εξουθενωτικό. Αποτελείται από συνεχόμενες συνεντεύξεις σε κάθε μικρό τμήμα της ειδικότητας. Συνέντευξη πριν την ειδικότητα – Αυτό δεν υπάρχει στην Ελλάδα. – Στην Αγγλία π.χ., αν θέλεις να γίνεις μικροβιολόγος, πρέπει να μπορείς να πείσεις το σύστημα ότι είσαι αρκετά «ψαγμένος» για να ξεκινήσεις την ειδικότητα της μικροβιολογίας. Ακόμα δύο μεγάλες συνεντεύξεις εξετάσεις, για το γενικό κομμάτι της ειδικότητας, όπως λέμε γενική παθολογία, γενική χειρουργική και τέλος, το ειδικό κομμάτι της ειδικότητας. Στην Αγγλία, η μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ειδικά η μετάβαση από το γενικό έως το ειδικό μέρος της ειδικότητας σου ,μπορεί να διαρκέσει και 5 με 6 χρόνια προετοιμασία και δεν το επιτυγχάνουν όλοι. Για αυτό, ακόμα και αν τυπικά μετρά 7-8 χρόνια για να ολοκληρώσεις μια ειδικότητα, τελικά μπορεί να σου πάρει πολύ περισσότερο, γιατί συνήθως δεν θα επιτύχεις καμία μετάβαση από το πρώτο χρόνο.
– Πως είναι η διαδικασία αναγνώρισης του ελληνικού πτυχίου στην Αγγλία;
– Το πτυχίο αναγνωρίζεται και μάλιστα επειδή στην Ελλάδα το πτυχίο είναι 6 χρόνια – σε αντίθεση με τους Άγγλους που το πτυχίο απαιτεί 5-ετή φοίτηση -, και σου αναγνωρίζεται ο πρώτος από τους δύο χρόνους στο τμήμα της προ-ειδικότητας που σου ανέφερα (Foundation year 1). Βέβαια επειδή δεν ξέρεις τον τόπο, τον τρόπο της νέας χώρας, χάνεις σχεδόν πάντα τον πρώτο χρόνο. Είσαι λίγο επικίνδυνος αν πας απευθείας στο Foundation year 2.
– Γιατί το Αγγλικό σύστημα όμως προσλαμβάνει κάποιον;
– Οι θέσεις στην Αγγλία χωρίζονται σε training (εκπαίδευση) και trust(απλή παροχή υπηρεσιών). Οι πρώτες είναι εξαιρετικά δυσεύρετες ακόμα και για τους Άγγλους. Πληρώνεσαι το ίδιο και στις δύο κατηγορίες, όμως μόνο οι πρώτες αξιολογούνται ως πραγματικό κομμάτι βιογραφικού για την εξέλιξη σου στην ειδικότητα. Τα πρώτα χρόνια μπορείς να παρακάμψεις το σύστημα και ακόμα και αν δεν βρεις training θέση να πάρεις βεβαίωση από ισχυρά πρόσωπα της ιατρικής κοινότητας ότι πραγματοποίησες το κομμάτι της προϋπηρεσίας που απαιτείται, αλλά στο γενικό και ειδικό κομμάτι της ειδικότητας αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο.
– Σε πληρώνει το κράτος;
– Όχι ακριβώς. Το σύστημα του NHS (Ε.Σ.Υ) ανήκει στο κράτος αλλά όχι στην απόλυτη δικαιοδοσία του κράτους. Είναι μια αυτόνομη διαχειριστικά μονάδα. Το ίδιο απαρτίζεται από αυτόνομα οικονομικά μικρότερες ομάδες και σε κάποια από αυτές βρίσκεσαι και εσύ και από την οποία πληρώνεσαι.
– Είσαι training ή trust αυτή την στιγμή;
– Εγώ αυτή την στιγμή βρίσκομαι στο γενικό κομμάτι της ειδικότητας και κατάφερα να είμαι training.
– Συγχαρητήρια.
– Σε ευχαριστώ. Το δύσκολο, βέβαια θα είναι να καταφέρω να εισαχθώ στο ειδικό τμήμα της ειδικότητας. Αυτό όμως που σίγουρα ξέχασα να αναφέρω και θα σε ενδιαφέρει, είναι ότι στην Αγγλία υπάρχουν οι GP (General Practitioners- Γενικοί πρακτικοί γιατροί – Οι λεγόμενοι οικογενειακοί γιατροί). Ο μεγαλύτερος πληθυσμός γιατρών της Αγγλίας είναι Πρακτικοί. Αυτό δεν είναι δύσκολο να το επιτύχεις. Βασικά, δεν κάνεις ειδικότητα. Μόλις τελειώσεις τα δύο χρόνια προ-ειδικότητας (Foundation years 1&2) πραγματοποιείς απλά τρία χρόνια Πρακτικής Ιατρικής και είσαι έτοιμος γιατρός.
– Και τι είδους ειδικότητα είναι αυτή; Ο Πρακτικός Γιατρός είναι σαν γενικός παθολόγος;
– Όχι. Είναι, πολύ χαμηλότερο το γνωστικό αντικείμενο που κατέχει. Αντιστοιχεί σε αυτό που δυστυχώς δεν υπάρχει στην Ελλάδα, πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας. Δεν δικαιούσαι να φτάσεις στο νοσοκομείο και σε έναν ειδικευμένο γιατρό στην Αγγλία αν δεν περάσεις πρώτα από κάποιο πρακτικό γιατρό, αν θέλεις να σε καλύψει ο ασφαλιστικός σου φορέας. Δεν μπορείς να παρακάμψεις το παραπεμπτικό του πρακτικού εκτός αν θέλεις να πληρώσεις μόνο σου ιδιωτικά για να φτάσεις απευθείας σε κάποια ειδικότητα που είναι εξαιρετικά πιο ακριβά.
– Ποιες είναι οι βαθμίδες των ιατρών εντός του νοσοκομείου;
– Στην Αγγλία δεν υπάρχει το κλασικό σύστημα του ειδικευόμενου, επιμελητή, (υπό)διευθυντή κλινικής. Επειδή όλοι αυτοί που έχουν εισαχθεί στο ειδικό κομμάτι της ειδικότητας έχουν τεράστια χρόνια εμπειρίας, συνήθως καθώς ολοκληρώνουν την ειδικότητα έχουν τον τίτλο του Consultant και πλέον μπορούν να δρουν στο νοσοκομείο με την προσωπική τους αυτόνομη ομάδα συνεργατών.
– Ας δούμε τώρα μερικές διαφορές μεταξύ του Αγγλικού και Ελληνικού Συστήματος. Συμβαίνει ένα ατύχημα και φτάνει ένα επείγον περιστατικό στο νοσοκομείο. Τι συμβαίνει;
– Αρχικά, στην Αγγλία – σε αντίθεση με την Ελλάδα – υπάρχει ξεκάθαρη ειδικότητα και όχι εξειδίκευση Επείγουσας Ιατρικής. Συνεπώς, τα επείγοντα στελεχώνονται από γιατρούς που η ειδικότητα τους είναι η διαχείριση επειγόντων περιστατικών και η σταθεροποίηση τους. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία αποφασίζεται αν πρέπει να εισαχθείς και σε ποια κλινική, όπου θα σε παρακολουθούν οι αντίστοιχοι ειδικευόμενοι.
– Ποίες είναι οι διαφορές από εκεί και ύστερα μεταξύ των δύο κρατών;
– Τεράστιες. Στην Ελλάδα, μάλλον θα σε παρακολουθεί κάποιος ειδικευόμενος, ο οποίος είναι εξαιρετικά πιθανό να έχει μόλις ξεκινήσει την ειδικότητα του. Στην Ελλάδα πάντα ελπίζεις ότι ο Επιμελητής είναι αρκετά κοντά του, ώστε να μην τον αφήσει εκτεθειμένο σε λανθασμένες αποφάσεις. Στα μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας αυτό συνήθως γίνεται και οι ειδικευόμενοι είναι προστατευμένοι καθώς οι επιμελητές επιθεωρούν πολύ συχνά τους ασθενείς, αλλά αυτό δεν ισχύει σε όλα τα νοσοκομεία. Ενώ στην Αγγλία, πάντα θα υπάρχει η ομάδα. Η ομάδα περιλαμβάνει juniors και seniors. Το θέμα είναι ότι όσοι ανήκουν στους junior δεν έχουν την ευθύνη του ασθενή. Ασχολούνται περισσότερο με τις περιφερειακές ανάγκες. Τι χρειάζεται ο ασθενής; Π.χ να κλείσει την αξονική, να φροντίσει τις εξετάσεις κλπ. Οι γιατροί που θα έχουν μπει ήδη στο κομμάτι της ειδικότητας, θα τον παρακολουθούν καθημερινά και ο αρχηγός (consultant) θα το βλέπει τουλάχιστον τρεις φορές την βδομάδα, αν απαιτείται και παραπάνω. Αυτός όμως θα παίρνει πάντα όλες τις αποφάσεις για τον ασθενή του. Αυτό βέβαια έχει ένα μεγάλο μειονέκτημα. Η έκθεση που προσφέρει το ελληνικό σύστημα στο γιατρό, τον εκπαιδεύει στο να παίρνει κρίσιμες αποφάσεις σε αντίθεση με το αγγλικό σύστημα όπου ο ειδικευόμενος απλά τα πρώτα χρόνια παρακολουθεί. Αλλά είναι λιγότερο ασφαλές για τον ασθενή.
– Πάμε στα χοντρά τώρα. Πόσα είναι τα λεφτά;
– Οι μισθοί ποικίλουν και αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάει ο κόσμος είναι ο πληθωρισμός. Εγώ καταβάλλω ένα γιγαντιαίο για τα ελληνικά πράγματα ποσό σε ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, θέρμανση, δημοτικά τέλη – για να έχω δικαίωμα να παρκάρω στα κοντινά οικοδομικά τετράγωνα και μόνον- και ασφαλώς το ενοίκιο μου. Επίσης σκέψου ότι αν μένεις στο Λονδίνο, το σπίτι που θα νοικιάσεις θα είναι απλά ένα δωμάτιο σε ένα κοινόβιο άλλων 5 ατόμων. Στην ερώτηση σου τώρα: Ο μισθός όταν είσαι στην προ-ειδικότητα είναι κάπου στα 2.300 ευρώ (τώρα με το Brexit, δυσκόλεψε κάπως η μετατροπή αγγλικής λίρας σε ευρώ). Ο μισθός του ειδικού ειδικευόμενου είναι κάπου στα 3.500 ευρώ. Αν καταφέρεις να γίνεις Consultant, τότε ο πρώτος σου μισθός σε αυτή την τάξη θα εκτιναχθεί ίσως και στα 7.000 ευρώ. Και ασφαλώς αυξάνει μετά την πάροδο του χρόνου. Γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να γίνεις consultant στην Αγγλία.
– Πόσες ώρες δουλεύει ένας γιατρός στην Αγγλία
– Σωστή ερώτηση. Αρχικά υπάρχει κάτι που πρέπει να διευκρινίσω ο βασικός μισθός είναι λιγότερος (1.700 ευρώ). Για να επιτύχεις μεγαλύτερο ποσό θα πρέπει να εργάζεσαι εκτός των social hours (7 π.μ – 6 μ.μ) σε αντιστοιχία των απογευματινών ιατρών στα Ελληνικά νοσοκομεία. Οι περισσότεροι γιατροί – όπως εγώ – δουλεύουν και εκτός αυτών των ωρών, μεσάνυχτα, αργίες και Σαββατοκυριακά ώστε να πληρωθούμε αυτές τις υπερωρίες. Επίσης, κάτι που αξίζει να αναφερθεί είναι ότι υπάρχουν για τους Άγγλους φοιτητές επιπλέον έξοδα. Στην Ελλάδα ένας ειδικευόμενος, συνήθως πέραν του προσωπικού του ενδιαφέροντος, δεν είναι υποχρεωμένος να καταβάλει κάποιο χρόνο και κάποιο ποσό σε extra-courses που θα πρέπει να ολοκληρώσει. Εδώ, απαιτούν σχεδόν κάθε μήνα από τους γιατρούς να ολοκληρώνουν κάποια εκπαίδευση που ασφαλώς πληρώνουμε και ανέρχεται από 600 έως 1000 ευρώ ή εξέταστρα για πιστοποίηση σε διάφορες εξειδικεύσεις. Άρα λεφτά δεν σου μένουν. Εκτός αν αποφασίσεις να μην προχωρήσεις την καριέρα σου ως επιστήμονας γιατρός.
– Μου είπες προηγουμένως ότι θα συναντήσεις κάποιους συναδέλφους σου για ένα Project;
– Δεν αφορά εν προκειμένω ερευνητικό project. Εδώ στην Αγγλία υπάρχει μια μανία – σε βαθμό που το έχουν παρακάνει- οι γιατροί να ολοκληρώνουν quality improvement projects. Τρέχουν κάποιες ερευνητικές εργασίες πάνω σε μεθόδους βελτίωσης ποιότητας της παροχής υπηρεσιών εντός του νοσοκομείου. Είναι από τα βασικά στοιχεία που οφείλεις να έχεις, καθώς διευρύνεις το βιογραφικό σου για να πείσεις ότι είσαι άξιος να εισαχθείς στο ειδικό κομμάτι της ειδικότητας. Οι Άγγλοι παθιάζονται με την βελτίωση του συστήματος.
– Υπάρχουν κυκλώματα στην Αγγλία;
– Ναι…και περισσότερα από την Ελλάδα.
– Στην Ελλάδα αν δεν ανοίξει η θέση της ειδικότητας και δεν φύγεις από την πόλη σου μετά το αγροτικό τι κάνεις;
– Αν δεν αποφασίσεις να γίνεις γιατρός αγώνων ή κάτι παρεμφερές και δεν διαλέξεις την λύση της επαρχίας σε κάποιο νοσοκομείο, τότε καταλήγεις στο επάγγελμα του σερβιτόρου. Δεν υπάρχουν σοβαροί τρόποι να βγάλεις ένα σοβαρό μισθό.
– Στόχος σου είναι να ολοκληρώσεις εδώ όλο το τμήμα της ειδικότητας ;
– Ναι. Αν και η απάντηση αυτή είναι σε βάθος 10 χρόνων.
– Υπάρχει όνειρο να γυρίσεις στην Ελλάδα;
– Ωραία θα ‘ταν αλλά με άλλες προοπτικές. Ξέρεις τι είναι να γυρνάς από το σύστημα που σέβεται το λειτούργημα του γιατρού σε ένα σύστημα σαν το ελληνικό.
–Σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο στην Ελλάδα;
– Για βιοποριστικούς λόγους, δεν θα πήγαινα πίσω στην χώρα να δουλέψω σε ένα ελληνικό νοσοκομείο. Αν βρω μόνιμη θέση εδώ μπορώ να θρέψω εμένα και την οικογένεια μου και να της προσφέρω ό,τι καλύτερο μπορώ. Στην Ελλάδα είναι αδύνατον με τις κρατήσεις στο μισθό του γιατρού και τις φορο-επιδρομές του σήμερα. Δεν νομίζω ότι αξίζει στον Έλληνα γιατρό, που ολοκλήρωσε τις σπουδές του με κόπους και βάσανα, ο μισθός των 1000 ευρώ.
– Μια επιθετική ερώτηση : Μα η ιατρική στην τελική δεν είναι λειτούργημα; Σκέψου γυρνάς πίσω στην Ελλάδα ως σπουδαγμένος γιατρός και ξεκινάς να σώζεις κόσμο;
– Δεν είναι απαραίτητα σωστό αυτό που λες. Στο ελληνικό νοσοκομείο υπάρχει αυτό που λένε Πολιτική. Σκέψου. Αν βρεθείς ουρανοκατέβατος δεν είναι ότι θα σε αφήσουν να δομήσεις την κλινική όπως θέλεις εσύ και να πραγματοποιήσεις το όραμα σου.
–Τι θα συμβεί πιστεύεις στην Ελλάδα, αν έμπαινες σε ένα νοσοκομείο προσπαθώντας να το βελτιώσεις με βάση τις εμπειρίες σου;
– Στην Ελλάδα οι νοσοκόμες , θέλουν-δεν θέλουν, δεν κάνουν αυτό που εσύ θα απαιτούσες για τον ασθενή, όχι από καπρίτισο αλλά επειδή ξέρεις ότι είναι καλύτερο για αυτόν. Αν το ζητήσεις θα σου πουν ορθά μάλλον ότι είναι τρελό αυτό που ζητάς με δεδομένο το μισθό που λαμβάνουν. Οι ειδικευόμενοι δεν θα κάνουν αυτά που θα όφειλαν να κάνουν και ο οποιοσδήποτε μεταρρυθμιστής πέφτει σε ένα σύστημα, που δεν σέβεται την αξιοπρέπεια του ασθενή και του γιατρού. Δεν είναι ανήθικοι κανένας τους. Απλά η κατάσταση στην Ελλάδα μοιάζει κατάσταση πολέμου. Προσγειώνεσαι πολύ ανώμαλα σε ένα σύστημα υγείας που βάζει ασθενείς στο διάδρομο.
–Άρα το πρόβλημα της Ελληνικής Υγείας είναι θέμα οικονομικό;
– Όχι, είναι θέμα εξ ορισμού δομικό. Στην Αγγλία, αν οι μετρήσεις που πραγματοποιούνται κάθε δύο ώρες από τις νοσηλευτές έχουν μη αναμενόμενα στοιχεία, υπάρχει συγκεκριμένος αλγόριθμος για το πότε θα τις επαναλάβει, ποιες επιπλέον μετρήσεις θα πραγματοποιήσεις, πότε, ποιους και ποιας βαθμίδας γιατρό υποχρεούται να φωνάξει άμεσα. Στην Ελλάδα, ειδικά στην επαρχιακή Ελλάδα, υπάρχουν περιστατικά που ποτέ δεν καταγράφηκε η ορθή ώρα θανάτου, συνήθως ελπίζεις ότι υπάρχει κάποιος στενός συγγενής που βλέπει το αγαπημένο του άτομο να ψυχορραγεί και θα κάνει έκλυση στην νοσηλεύτρια για να αποφύγουμε κάποιον επικείμενο θάνατο του ασθενούς. Μόλις τα δεις σαν γιατρός θα απογοητευτείς οικτρά και θα σταματήσεις.
– Το αγγλικό σύστημα δεν έχει ελαττώματα ;
– Βέβαια και έχει. Είναι υπερβολικά γραφειοκρατικό και υπερβολικά τυπολατρικό. Έχει διασφαλίσει πλήρως την φωνή των ασθενών μέσω ενός αδιάβλητου συστήματος παραπόνων και εκθέτει συνεχόμενα τον γιατρό.
– Πες μας μια ιστορία.
– Ο ασθενής σκοπεύει να πάει σπίτι του. Περιμένει να παραλάβει το απόγευμα τα αντι-υπερτασικά του. Τελικά τα φάρμακα φτάνουν την επόμενη μέρα, ο ασθενής αναγκάζεται να μείνει μια μέρα στο νοσοκομείο, συγχύζεται και ανεβάζει λίγη πίεση. Ακόμα και αν είναι επιστημονικά αναληθές ότι ανέβασε πίεση αποκλειστικά εξ’αιτίας του γεγονότος ότι δεν είχε τα φάρμακα του, ο ασθενής θα κάνει παράπονο. Θα πρέπει να απολογηθεί γραπτώς όλη η γραμμή από τον φαρμακοποιό, τον επιβλέποντα γιατρό, τον διευθυντή. Στην Αγγλία αν η απάντηση δεν καλύπτει τον ασθενή, ο ασθενής καλύπτεται δικαστικά πράγμα που είναι ακόμα πιο ψυχοφθόρα διαδικασία.
–Ξέρεις στην Ελλάδα δεν ακούγεται ακριβώς ελάττωμα αυτό που περιέγραψες.
– Ωραία. Είναι υπερβολικά βασισμένο στους μάνατζερ. Οι μάνατζερ θα πρέπει να βρουν οικονομικά τους πόρους για να επιτευχθούν οι οικονομικοί στόχοι. Επειδή το νοσοκομείο δεν λαμβάνει εφάπαξ ποσό όπως στην Ελλάδα αλλά κατά κεφαλήν, οι μάνατζερ θα ασκήσουν υπερβολική πίεση μέχρι τα νούμερα να βγαίνουν.
– Τι συμβουλεύεις έναν νέο Έλληνα γιατρό;
– Υπάρχουν πολλές επιλογές απλά αν δεν πάρεις την απόφαση, τότε ίσως να μην την λάβεις ποτέ αφού ξεκινήσεις να δουλεύεις. Είναι δύσκολο να φύγεις. Οι Άγγλοι είναι αρκετά ρατσιστές. Θα πρέπει να ρθει νωρίς. Στην Αγγλία υπάρχουν άπειροι άνθρωποι που δεν μπήκαν ποτέ στο ειδικό κομμάτι της ειδικότητας και τελικά γίνονται πρακτικοί. Γι’ αυτό πρέπει να το διαλέξεις νωρίς αν θες να ‘ρθεις.
– Ως Ελληνίδα δέχτηκες ρατσισμό;
– Όχι ως Ελληνίδα, ως ξένη. Δεν νομίζω ότι δεν συμπαθούν την Ελλάδα. Το αντίθετο, τους αρέσει να ταξιδεύουν στην Ελλάδα.
– Πώς βλέπεις την Αγγλία μετά το Brexit;
– Όλοι είναι τσαντισμένοι. Όλοι καταφέρονται εναντίον αυτών των κακών και άσχετων που ψήφισαν Brexit. Δεν έχω βρει ούτε ένα άνθρωπο που να συμφωνούσε με αυτή την απόφαση. Πως γίνεται όλοι να διαφωνούν και τελικά να βγήκε πλειοψηφία. Νομίζω κρύβονται. Αλλά το έχουν αποδεχθεί πλέον. Νομίζω η πλειοψηφία βρίσκεται σε επαρχιακές περιοχές. Από γιατρούς μάλλον δεν θα έβρισκες κάποιον που ήταν υπέρ του Brexit.
– Υπάρχει περίπτωση να γίνουν ρατσιστές και να πουν διώχνουμε όλους τους ξένους γιατρούς σαν τον Trump;
– Αποκλείεται, το σύστημα τους βασίζεται στους ξένους. Υπάρχουν ακάλυπτες θέσεις και γι’ αυτό γιατροί μπορεί να κάνουν διπλές και τριπλές υπηρεσίες που συνολικά μπορεί να έχουν 30 ευρώ/ ώρα. Υπολόγισε 12 ώρες την ημέρα, 5 μέρες την βδομάδα, 4 βδομάδες κάπου 7200. Είπαμε αν θες να βγάλεις λεφτά μπορείς. Ζωή δεν θα κάνεις. Ίσως καριέρα. Και στηρίζονται ακόμα περισσότερο στις ξένες νοσοκόμες.
– Πού βρίσκει τα χρήματα το NHS;
– Μέσω της φορολογίας. Δεν υπάρχουν ασφαλιστικά ταμεία, με την ελληνική έννοια. Υπάρχει περίθαλψη για όλους. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι είναι βιώσιμο. Είναι συνεχόμενα σε μια κρίση και σύγκρουση. Αλλά για τους Άγγλους θεωρείται αδιανόητο να ρίξεις την ποιότητα παροχών για να πετύχεις μικρότερη τιμή. Το σύστημα υγείας προσφέρει περισσότερα από όσα ζητούνται. Αλλά είναι παθιασμένοι με την λέξη ποιότητα.
– Η τελευταία ερώτηση:…
– Αν μου λείπει η χώρα; Άπειρα. Είμαι δύο χρόνια εδώ και δεν αισθάνομαι ότι έχω προσαρμοστεί από άποψη κουλτούρας. Μου λείπουν οι δικοί μου. Μου λείπουν οι φίλοι μου. Δεν υπάρχει ο τρόπος που περνάμε καλά στην Ελλάδα. Δεν θα υπάρξει.
– Η ερώτηση βέβαια είναι άλλη. Μια ερώτηση που ξεχνάνε πολλοί:
Τελείωσα το Ε.Μ.Π μηχανικός, τελείωσες την Ιατρική. Σίγουρα υπάρχει μια γιγαντιαία παραπαιδεία πριν μπεις στο πανεπιστήμιο. Το κράτος όμως παρέχει-χρεώνεται για να σε σπουδάσει δωρεάν ανώτατη παιδεία σε αντίθεση με την Αγγλία που είναι όλα ιδιωτικά. Το κράτος φεύγοντας εμείς από την χώρα, έχασε ένα κομμάτι της επένδυσης του. Πως σου φαίνεται ηθικά αυτό; Εγώ προσωπικά έχω την άποψη ότι αν έμενα θα κατέστρεφα το επιστημονικό κεφάλαιο που απέκτησα στο ΕΜΠ σε δουλείες του υποκατώτατου μισθού. Ποια είναι η άποψη σου;
– Έχεις δίκιο. Αρχικά ακούγεται κάπως εγωιστικό, αλλά σίγουρα δεν αισθάνομαι ότι χρωστώ στο κράτος. Το πλήρωναν οι γονείς μου στην εφορία. Αλλά εγώ το βλέπω και με μια διαφορετική οπτική. Ο Άγγλος ιατρός μόλις αποφοιτήσει έχει ένα γιγαντιαίο χρέος στο πανεπιστήμιο από το φοιτητικό δάνειο. Αυτό το αποπληρώνει σε όλη την διάρκεια της καριέρας του από την εργασία του. Αυτό όμως σημαίνει ότι υπάρχουν θέσεις εργασίες και ευκαιρίες μισθού για να το αποπληρώσει.
-Αν συμβεί αυτό στην Ελλάδα, θα πρέπει η χώρα να ιδιωτικοποιήσει ,ίσως πλήρως, την Υγεία, ώστε να δημιουργηθούν πολλές περισσότερες θέσεις εργασίας και πολύ μεγαλύτεροι μισθοί.
– Όπως όμως είναι τώρα τα πράγματα, αν ιδιωτικοποιούσαμε την ανώτατη παιδεία, το να γίνεις γιατρός θα είναι κάτι που δεν θα χε νόημα. Αν δεν υπάρχει θέση και μισθός για να αποπληρώσω το φοιτητικό χρέος γιατί να γίνω γιατρός, αφού δεν θα μπορώ να το αποπληρώσω; Έτσι η χώρα δεν θα σπουδάζει γιατρούς και θα προσλαμβάνει φτηνά εργατικά χέρια από ξένες χώρες, πράγμα που θα χαμηλώσει ακόμα περισσότερο την ποιότητα της δημόσιας υγείας. Αν σπούδαζα γιατρός και η Ελλάδα είχε ιδιωτική εκπαίδευση αποκλειστικά θα ήταν απλώς σίγουρο ότι θα έφευγα από την χώρα για να πληρώσω το δάνειο.
– Τι θα ‘θελες να πεις στους Έλληνες;
– Να χαίρονται όσο προλαβαίνουν. Μου λείπουν πολλά πράγματα. Μακάρι να ζήσω και πάλι ξανά στην Ελλάδα.
– Σε ευχαριστώ πολύ.
-Παρακαλώ πολύ.
ΥΓ: Να ευχαριστήσουμε πολύ την Γ. για την συνέντευξη και την φιλοξενία στο σπίτι της. Η beasty-press εύχεται στην Γ. και στον άνδρα της καλή επιτυχία στην ιατρική τους καριέρα, βιον ανθόσπαρτον και να επιτύχουν τα όνειρα τους. Προσωπικά εύχομαι σε όλους τους Έλληνες μετανάστες επιστήμονες «Καλό κατευόδιο και Καλό αντάμωμα στην Πατρίδα»
Διαβάζοντας Το Πράσινο Μίλι Του Stephen King
Emily in Paris: μία Ελληνίδα στα backstage της σειράς
Δες τη σελίδα μας στο Facebook
