Όντας σπουδάστρια του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, έχοντας διαβάσει πλήθος σχετικών βιβλίων και έχοντας παρακολουθήσει ποικίλα σεμινάρια Κλινικής Ψυχολογίας και Ψυχοθεραπείας, έμαθα άμεσα τι εστί ψυχοθεραπεία και το θαύμα της.
Κάθε “μόρφωση” κρύβει μέσα της μια μικρή ή μια μεγάλη (μετα)μόρφωση.
Στην περίπτωση της μεταμόρφωσης του εαυτού είτε ψυχικά είτε σωματικά κρύβεται από πίσω μια μόρφωση. Όπου μόρφωση ίσον μάθημα. Η μόρφωση, λοιπόν, που φέρνει η ψυχοθεραπεία και μας βοηθά να εξελιχθούμε αλλάζοντας μορφή έρχεται μέσα από ερωτήσεις προς τον εαυτό. Και θέλω την αμέριστη προσοχή σας στο σημείο αυτό. Οι ερωτήσεις μπορεί να ειπωθούν από τον θεραπευτή, όμως, ο θεραπευόμενος είναι ο άνθρωπος που καλείται να τις απαντήσει. Η θεραπεία μας καλεί να αναθεωρήσουμε τα ως τώρα δεδομένα, να αντιληφθούμε συνειδητά τη μορφή μας και να αναρωτηθούμε αν αυτή η μορφή είναι δικό μας δημιούργημα.
Ποιο κομμάτι μου δεν είναι δικό μου δημιούργημα;
Όπως, άλλωστε, σκοπεύω να αναλύσω και σε επόμενο άρθρο, τα παιδιά μαθαίνουν και αναπτύσσονται με πολλούς τρόπους, σημαντικότερος εκ των οποίων είναι η μίμηση. Το παιδί επηρεάζεται από τους ενήλικες, που στο μυαλό του έχουν καταστεί ιδεατά πρότυπα. Κατά τη μίμηση, ενσωματώνουμε αξίες και συμπεριφορές. Μέρος των συμπεριφορών μας είναι και οι εθιμοτυπικές συμπεριφορές μας, οι ενσωματωμένες πυρηνικές πεποιθήσεις μας. Πεποιθήσεις βαθιά ριζωμένες που φαντάζει αδύνατον να τις αλλάξουμε. Είναι σχήματα που υιοθετήσαμε από το περιβάλλον μας. Οι πεποιθήσεις αυτές που εξωτερικεύονται στη συμπεριφορά μας είναι πολύ διαφορετικές από τις αξίες μας. Οι αξίες που λάβαμε θα μπορούσαν κατά έναν τρόπο να μεταφραστούν σαν ένστικτα του τι είναι σωστό ή λάθος, του τι είναι κοινωνικά επιτρεπτό και τι όχι (πχ. Οι γονείς μας μας έλεγαν μην χτυπάτε άλλα παιδιά= η βία απαγορεύεται). Η συμπεριφορά μας, από την άλλη, έχει αντληθεί από εμπειρίες είτε δικές μας είτε άλλων (πχ. δεν εμπιστεύομαι τους πωλητές). Σίγουρα, πολλοί τρέφουν παρόμοια συναισθήματα (όχι για τους πωλητές φυσικά), όμως έχετε αναρωτηθεί πόσο κωμικά μπορεί να γίνουν αν όχι τραγικά; Μήπως αυτή η εθιμοτυπική συμπεριφορά μας είναι εμπόδιο στη ζωή μας και ενδεχομένως δεν είναι καν δικό μας δημιούργημα;
Μην βιαστείτε να κατηγορήσετε τους γονείς…
Πρόσφατα τελείωσα το “Βιβλίο της Κατερίνας” του Αύγουστου Κορτώ και δεν θα διστάσω να αναφέρω το δίλημμα στο οποίο βρέθηκα: “Φταίνε τελικά οι γονείς για τις συμπεριφορές μας;”. Θα πω μια φράση μόνο σαν απάντηση αυτού: “Δεν ευθυνόμαστε για τα τραύματά μας, μόνο για τη θεραπεία τους”. Και οι γονείς μας φέρουν τραύματα, για τα οποία δεν ευθύνονται. Ευθύνονται, όμως, για τη θεραπεία τους. Τις παλαιότερες εποχές, ο κόσμος δεν ήταν τόσο κοντά με την ψυχοθεραπεία, διότι πολλά τα ταμπού, μικρή η κοινωνία… Ώσπου, με αυτά και με εκείνα, διατήρησε και διαιώνισε τα τραύματά του.
Πώς μπορείτε να συμπεριφερθείτε στους γονείς σας μετά την ψυχοθεραπεία;
Ως έφηβοι πλέον ή ως ενήλικες, καλούμαστε να αναρωτηθούμε αν η μορφή που έχουμε είναι δική μας επιλογή ή αν είναι δημιούργημα εξωτερικών πιέσεων. Όλη αυτή η συνειδητοποίηση ίσως φέρει εντάσεις στον οικογενειακό μας κύκλο και πολλοί από εσάς ίσως δαιμονοποιήσουν τις γονεϊκές συμπεριφορές. Δείξτε, όμως, κατανόηση και μην κουνήσετε το δάχτυλο. Αντί να γυρίσετε πλάτη στους γονείς σας που δεν είχαν την τύχη να θεραπευτούν απλώστε τους το χέρι και πάρτε τους μαζί στην θεραπευτική διαδικασία. Κάντε γόνιμες συζητήσεις και διδάξτε τους μερικά μαθήματα. Οι συμπεριφορές των ανθρώπων δεν μπαίνουν σε κουτιά, είναι μοναδικές και συγχωρητέες.
Ξανά σε νέο επίπεδο…
Η ψυχοθεραπεία είναι μια πυρηνικά μεταμορφωτική διαδικασία που μας προσκαλεί να δημιουργήσουμε αλλά και να δημιουργηθούμε. Να μορφωθούμε και έπειτα να μεταμορφωθούμε. Σαν ένα workshop, ένα σεμινάριο, ένα σχολείο ζωής. Μέσα από αυτό θα “γεννήσουμε” και θα “αναγεννηθούμε”. Ξανά σε νέο επίπεδο. Όπως ακριβώς κάνει και η φύση. Η θεραπεία είναι ένα θαύμα, ένα μαγικό (όχι κόλπο σίγουρα). Απλά, το καθαυτό γεγονός της θεραπείας είναι μαγικό. Στην ψυχοθεραπεία είμαστε τόσο μαθητές όσο και δημιουργοί. Είμαστε έτοιμοι να μεταμορφώσουμε και να μεταμορφωθούμε.
Το ύψιστο αγαθό της αυτογνωσίας
Μέσα από τη θεραπεία, θα μάθετε κάτι ακόμη πιο σημαντικό, το ύψιστο ίσως αγαθό για την ευτυχία, που έρχεται μέσα από την απλούστατη ερώτηση: “Είναι αυτή η αληθινή μορφή που είμαι και θέλω να είμαι;”. Όποια κι αν είναι η απάντησή σας, είτε είστε ικανοποιημένοι από το τώρα είτε όχι, είτε θέλετε να αλλάξετε μορφή είτε θέλετε να διατηρήσετε την παρούσα μορφή σας και να την εξελίξετε, μέσω της θεραπείας καλείστε να σχεδιάσετε τα επόμενά σας βήματα στοχευμένα. Και είναι βήματα ζωής. Η απάντηση στο προαναφερθέν ερώτημα δεν είναι απλή. Μπορεί να την απαντάται για αρκετό καιρό, ίσως και για μια ζωή. Είναι άλλωστε ύψιστο δίδαγμα η διαδικασία της αυτογνωσίας και δεν εξαντλείται ποτέ.
Παρόμοια άρθρα:
- Αιδώς Αργείοι!
- Πόση πραγματικότητα μπορούμε εν τέλει να αντέξουμε;
- Υπάρχει σωτηρία και μετά τη μαζική κουλτούρα;
Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.
