Ο Jim Morrison, τα λογοτεχνικά του αναγνώσματα και η ποίηση

Πολλοί λένε «δείξε μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι». Μια έκφραση που στο βιβλιοφιλικό περιβάλλον συχνά μετατρέπεται στη φράση «πες μου τα βιβλία που αγαπάς και θα σου πω εγώ ποιος είσαι». Κάτι που, εν μέρει, ισχύει, καθώς οι επιλογές μας γενικά είναι αυτές που μας καθορίζουν σ’ αυτήν τη ζωή. Αυτό βέβαια -για να μη παρεξηγηθώ- δε σημαίνει ότι οι επιλογές μας, ντε και καλά, ή οι προτιμήσεις μας, πάνε πακέτο πάντα και με την προσωπικότητά μας. Πληθώρα παραδειγμάτων μπορώ να αναφέρω που αυτό δε συμβαίνει. Θα γράψω όμως για έναν καλλιτέχνη αγαπημένο, τον Jim Morrison και τα λογοτεχνικά του αναγνώσματα.

Ο Jim Morrison και η σχέση του με τη λογοτεχνία

Χαζεύοντας κάποια άρθρα τις προάλλες έπεσα πάνω σε ένα άρθρο του περιoδικού Far Out σχετικά με τα αγαπημένα βιβλία του Jim Morrison. Έχοντας κατά νου τη παραπάνω παροιμία αλλά και την αγάπη για τον Jim και τους The Doors άρχισα να ψάχνω για τη σχέση του με τη λογοτεχνία. Εκτός λοιπόν από frontman των The Doors o Jim ήταν ποιητής και καλλιτέχνης. Έγραψε πάνω από 1.600 σελίδες με στίχους, ποιήματα, ιστορίες, ιδέες για σενάρια, θεατρικά και γενικότερα σκέψεις του. Στα ελληνικά έχουν εκδοθεί κάποια ποιήματά του, αλλά γενικά τα περισσότερα, αν όχι όλα, ειναι εξαντλημένα.

Σχολιάζεται κάπου στην αυτοβιογραφία του ντράμερ John Densmore Η ζωή με τον Jim Morrison και τους The Doors ότι: «ο Νίτσε σκότωσε το Jim». Ίσως. Ίσως, όλα αυτά τα εκκεντρικά αναγνώσματα σε συνδυασμό με την ανήσυχη φύση του να επιβάρυναν την όλη ψυχολογική διάθεση. Τα αναγνώσματα όμως αυτά και η τέχνη του ήταν εκείνα που του έδωσαν ζωή (και τι ζωή, ε;) νωρίτερα.

Γενιά των Μπιτ, Καμύ και Τζέημς Τζόις

Ο Morrison ήταν κυριολεκτικά βουτηγμένος στη λογοτεχνία από πολύ μικρή ηλικία. Αν ρίξετε μια ματιά και εσείς στη λίστα παρακάτω θα διαπιστώσετε τη ποικιλία και την ιδιαιτερότητα των αναγνωστικών του προτιμήσεων. Φίλοι και καθηγητές επιβεβαιώνουν ότι δεν ήταν ένα συνηθισμένο παιδί. Τη στιγμή που οι συνομήλικοι του διάβαζαν συγγραφείς που γνώριζαν μέσα από ανθολογίες και συνηθισμένα αναγνώσματα, αυτός γνώριζε ένα άλλο σύμπαν. Ένα σύμπαν που ξεκινούσε με πολλή φιλοσοφία και πολιτικά δοκίμια, συνέχιζε με θέατρο και συγγραφείς του μοντερνισμού και του παραλόγου και έφτανε στην, μάλλον αγαπημένη του, Γενιά των Μπιτ.

Ο καθηγητής των αγγλικών του σχολιάζοντας και αυτός τα αναγνώσματα και τις διανοητικό βάθος του Jim, του αναφέρει:

Όλα όσα διάβαζε ήταν τόσο ασυνήθιστα. Είχα έναν άλλον καθηγητή που επισκέπτονταν τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου για να επιβεβαιώσει αν τα βιβλία τα οποία ανέφερε ο Jim υπήρχαν πράγματι ή τα επινοούσε. Αγγλικά βιβλία του 16ου και 17ου αιώνα για τη δαιμονολογία. Άλλα παιδιά διάβαζαν συγγραφείς από ανθολογίες και εκείνος διάβαζε μελέτες του Burton για τα σεξουαλικά αραβικά έθιμα.

Οι The Doors και ο Ουίλιαμ Μπλέικ

Κάτι που ίσως δεν ξέρατε είναι ότι ακόμη και το όνομα της μπάντας The Doors είναι μια σαφή αναφορά σε ένα αγαπημένο ανάγνωσμα του Jim. Το βιβλίο The Doors of Perception του Άλντους Χάξλεϋ, το οποίο στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει με τον τίτλο: Οι πύλες της αντίληψης. Έργο το οποίο με τη σειρά του πήρε το όνομα του από το έργο του Ουίλιαμ Μπλέικ.

Πιο συγκεκριμένα, ο Μπλέικ γράφει στους «Γάμους του Ουρανού και της Κόλασης» το 1793: «Εάν οι πύλες της αντίληψης ανοίξουν, κάθε τι θα παρουσιαστεί στον άνθρωπο όπως είναι, Απειρο». Ο εξής στίχος ήταν εκείνος που ενέπνευσε τον Χάξλεϋ να γράψει για τις «πύλες της αντίληψης» και την έκρηξη της αντίληψης χάρη στη μεσκαλίνη.

Η ποίηση για τον Morrison

Μέσα στα πολλά και διάφορα για τον Morrison και τη λογοτεχνία κρατάω οπωσδήποτε και την άποψή του για την ποίηση. Και αυτή όπως και τους υπόλοιπους τίτλους και αποσπάσματα θα σας τη μεταφράσω με τις λίγες γνώσεις αγγλικών που διαθέτω.

Όπως αναφέρει και ο ίδιος:

«Στην πραγματικότητα, η αληθινή ποίηση δεν λέει τίποτα, απλώς δοκιμάζει πιθανότητες – ανοίγει όλες τις πόρτες. Και εσύ μπορείς να περάσεις από αυτή που σου ταιριάζει καλύτερα. Αυτός είναι και ο λόγος που μου αρέσει η ποίηση τόσο πολύ. Είναι αιώνια. Όσο υπάρχουν άνθρωποι, θα θυμούνται τις λέξεις και τους συνδυασμούς αυτών. Τίποτα άλλο δεν θα επιβιώσει από ένα ολοκαύτωμα, παρά μονάχα η ποίηση και τα τραγούδια. Κανείς δε θα μπορεί να θυμηθεί ένα μυθιστόρημα, άλλο όσο υπάρχουν οι άνθρωποι, η ποίηση και τα τραγούδια μπορούν να συνεχιστούν. Αν η ποίησή μου θέλει να πετύχει κάτι, είναι να απελευθερώσει τους ανθρώπους από τους περιορισμούς που δεν τους αφήνουν να δουν και να νιώσουν τον κόσμο».

Εδώ τα αγαπημένα βιβλία του Jim Morrison:

• Το θέατρο και το είδωλό του, Αντονέν Αρτώ
• Το δωμάτιο του Τζοβάνι, Τζέιμς Μπόλντουιν
• Complete Poetry & Prose,Ουίλιαμ Μπλαίηκ
• Life Against Death, Νόρμαν Μπράουν
• Το Γυμνό Γεύμα, Γουίλιαμ Μπαρόουζ
• Νόβα Εξπρές, Γουίλιαμ Μπαρόουζ
• Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα,Τζόζεφ Κάμπελ
• Η πτώση, Άλμπερ Καμύ
• Η πανούκλα, Άλμπερ Καμύ
• Ο ξένος, Άλμπερ Καμύ
• Μάζα και εξουσία, Ελίας Κανέττι
• Go, Τζον Κλέλον Χολμς
• Η καρδιά του σκότους, Τζόζεφ Κόνραντ
• Βενζίνη, Γκρέγκορι Κόρσο
• Studs Lonigan,James T. Farrell
• Το Κόνεϊ Αϊλαντ του μυαλού, Λόρενς Φερλινγκέτι
• Ουρλιαχτό, Άλλεν Γκίνσμπεργκ
• Mythology: Timeless Tales of Gods and Heroes, Έντιθ Χάμιλτον
• Οι πύλες της αντίληψης, Άλντους Χάξλεϋ
• Οδυσσέας, Τζέιμς Τζόις
• Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σε νεαρά ηλικία, Τζέιμς Τζόις
• Οι Δουβλινέζοι, Τζέιμς Τζόις
• Bih Sur, Τζακ Κέρουακ
• Δόκτωρ Σαξ, Τζακ Κέρουακ
• Οι αλήτες του Ντάρμα, Τζακ Κέρουακ
• Στο δρόμο, Τζακ Κέρουακ
• Οι υποχθόνιοι, Τζακ Κέρουακ
• Why Are We in Vietnam? Νόρμαν Μέιλερ
• The Adept, Μίχαελ Μακκλούρ
• Death Is A Star, Άγκνες Μισό
• Η αριστοκρατία της εξουσίας στις Η.Π.Α, Μιλς Κ. Ραιτ
• Η γέννηση της τραγωδίας, Φρίντριχ Νίτσε
• Dionysus: Myth and Cult , Ουόλτερ Φ. Ότο
• Βίοι παράλληλοι, Πλούταρχος
• The Function of the Orgasm, Βίλχελμ Ράιχ
• Το μοναχικό πλήθος, Ρίσμαν Ντέιβιντ
• Άπαντα, Αρθούρος Ρεμπώ
• The Strange Last Voyage of Donald Crowhurst, Νίκολας Τομάλιν & Ρον Χαλ
• Ο ξένος, Κόλιν Γουίλσον

Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.