Και ναι, η ώρα των Όσκαρ έφτασε και θα ήταν παράλειψη να μη μιλήσουμε για το μεγάλο φαβορί. Η Εξουσία του Σκύλου, αφού τα πήρε σχεδόν όλα στις Χρυσές Σφαίρες και στα Bafta, πολύ πιθανό να σαρώσει και στο κόκκινο χαλί της Ακαδημίας. Ιδίως για τα βραβεία «καλύτερης ταινίας», «α’ ανδρικού» και «καλύτερης σκηνοθεσίας» οι προβλέψεις γέρνουν απότομα υπέρ του Σκύλου. Μιας ταινίας με σκηνοθέτιδα την Τζέιν Κάμπιον και ένα καστ διαμάντι.
Από τον γνωστό «Σέρλοκ» Μπένεντικτ Κάμπερμπατς στο ρόλο ενός αγροίκου γελαδάρη ονόματι Φιλ, στον κρυστάλλινο Κόντι Στιβ Μακφί. Ο τελευταίος, μάλιστα, υποδύεται μια μύγα στο βαθιά αρσενο-κεντρικό γάλα (λέγετέ τον Πίτερ). Στο επίκεντρο, λοιπόν, της Εξουσίας του Σκύλου η σχέση μεταξύ αυτών των δύο ανδρών. Οι οποίοι κάποια στιγμή έντρομοι θα καταλάβουν πόσο πολύ μοιάζουν.
Η Εξουσία του Σκύλου μοιάζει με Western, αλλά δεν είναι
Μια φήμη που συνοδεύει την Εξουσία του Σκύλου είναι ότι θυμίζει παλιό Western. Αν και τα πλάνα τύπου «Άγρια Δύση» συνηγορούν σ’ αυτήν την πλάνη, θα αδικούσε πολύ την ταινία η γουεστερνική «ρετσινιά».
Η Εξουσία του Σκύλου αφορά σε μια κοινωνία κλειστή, θεόκλειστη, η οποία θα μπορούσε να βρίσκεται κάλλιστα -με άλλο τοπίο και ανεβασμένη διάθεση- σε χωριά ή κωμοπόλεις της ορεινής, πεδινής ή νησιωτικής Ελλάδας. Σε μια τέτοια κοινωνία ζουν ο Φιλ κι ο αδελφός του ο Τζόρτζ (Τζέσι Πλίμονς).
Εκεί τα δύο αδέλφια κυριαρχούν. Ειδικά ο Φιλ που άπλυτος, χειροδύναμος, «σκούρος» και ιδιαίτερα άξεστος παρουσιάζεται ως ο βασιλιάς των αγροίκων – cowboys.
Βασιλιάς, λοιπόν, ο Φιλ ελέω Θεού ή αλλιώς ελέω Μπρόνκο Χένρι, ενός γελαδάρη πρότυπο, που πριν αποβιώσει άφησε στον Φιλ τα σκήπτρα του ερημικού του βασιλείου. Έτσι, το πνεύμα του Μπρόνκο Χένρι διαπερνά την Εξουσία του Σκύλου μέσα από τα ρητά που ο Φιλ πετάει για να τσιτώσει τους άνδρες του. Ίσως και για να θυμηθεί ο ίδιος με γλυκύτητα τον εκλιπόντα μέντορά του.
Θάνατος στα χλωμά πρόσωπα!
Μέσα στο πλαίσιο της Εξουσίας του Σκύλου, εμφανίζονται ο Πίτερ κι η μητέρα του, Ρόουζ (Κίρστεν Ντανστ). Μια οικογένεια χωρίς πατέρα, άρα και χωρίς το μάτσο πρότυπο που η τοπική κοινωνία απαιτεί. Εύκολη λεία στα δόντια του Φιλ, που απαξιώνει τη Ρόουζ και αποκαλεί τον Πίτερ -με λίγο ύποπτο μίσος- «κυρία Νάνσυ».
Πράγματι, ο Πίτερ δεν μοιάζει με τους υπόλοιπους άνδρες του χωριού. Το δέρμα του είναι κάτασπρο, χλωμό, η φωνή του λιγότερο βροντερή και τα χείλη του έντονα κόκκινα. Ένα χλωμό πρόσωπο σε ένα χωριό σαρκοβόρων Ινδιάνων. Αυτών απ’ το Λούκυ Λουκ, όχι των κανονικών.
Η επανάσταση στην Εξουσία του σκύλου έρχεται όταν ο αδελφός, ο Τζορτζ, αποφασίζει να παντρευτεί την «παρακατιανή» Ρόουζ. Τότε στη ζωή του Φιλ έρχονται τα πάνω κάτω. Βλέπει πλέον τον αδελφό του να μην πλαγιάζει δίπλα του -ναι καλά διαβάσατε- ενώ έχει μία «Νάνσυ» για ανιψιό του.
Έτσι, η εξέλιξη της Εξουσίας του Σκύλου βασίζεται στον φόβο και στο μίσος που ο φόβος σπέρνει. Ο Φιλ μισεί τη Ρόουζ που έκλεψε τον αδελφό του και αποφασίζει να της κάνει τη ζωή κόλαση. Μετά, λοιπόν, από μερικά καψόνια, τη χτυπάει εκεί που ξεραίνεται: στον γιο της, τον Πιτ.
Η Εξουσία του Σκύλου και η δύναμη του ελέγχου
Με τέτοιους σκοπούς ο Φιλ πλησιάζει τον Πιτερ πιο φιλικά αυτή τη φορά. Αφορμή για μια τέτοια προσέγγιση η «εκπαίδευση». Ο Φιλ θα πλάσει τον Πίτερ κατ’ εικόνα και ομοίωσή του. Θα αλλάξει το φλώρικο «Πίτερ» σε Πιτ, θα του μάθει ιππασία με άγρια άλογα και θα θελήσει να εκμαιεύσει από τη θηλυπρεπή του παρουσία έναν άνδρα.
Έτσι, ο Φιλ υιοθετεί στην Εξουσία του Σκύλου τον ρόλο του σκύλου-φύλακα, όπως γράφει η Πόλυ Λυκούργου για το Flix:
Ένα σκυλί-φύλακας του συστήματος, που δείχνει δόντια έτοιμο να ξεσκίσει όποιον τολμήσει να το αμφισβητήσει με τη διαφορετικότητα του. Ειδικά στην ησυχία της επαρχιακής απομόνωσης, που δεν έχεις που να κρυφτείς, σού υπενθυμίζει την παρουσία του, γρυλίζοντας από τα βουνά. Σε παρακολουθεί παραμονεύοντας στην αγριότητα των κορυφογραμμών με το στόμα ορθάνοιχτο, ρίχνει στη ζωή σου τη βαριά σκιά του.
Μια κοινωνία που δαγκώνει
Καθώς η πλοκή της Εξουσίας του Σκύλου προχωρά, μας γίνεται όλο και πιο φανερό ότι ο Φιλ κι ο Πίτερ αποτελούν απλά τις δύο όψεις του ίδιου αρρενωπού νομίσματος. Ή καλύτερα, ο ένας είναι η τραγική εξέλιξη του άλλου, το κακό φάντασμα του μέλλοντός του. Όντως, ο Φιλ φαίνεται να υπήρξε κάθε άλλο από αιμοσταγής cowboy στα νιάτα του. Μάλιστα, ολοκλήρωσε με «Άριστα» τις κλασικές σπουδές του, γεγονός που δείχνει μάλλον ευαισθησία παρά την τραχύτητα που ο ίδιος επιμένει να προβάλλει.
Ωστόσο, στην περίπτωση του Φιλ, η άγρια δυτική κοινωνία της Εξουσίας του Σκύλου απέρριψε βίαια τη διαφορετικότητά του. Τέθηκε δίλημμα επιβίωσης: ή προσαρμόζεσαι ή πεθαίνεις. Ή σε κάνουμε κτήμα μας ή σε αποβάλλουμε. Διάλεξε. Με το ίδιο δηλητήριο που τον μόλυνε προσπαθεί κι ο ίδιος ο Φιλ να μολύνει τον Πίτερ. Με μια δυνατή δαγκωματιά, όπως επιτάσσει κι η Εξουσία του σκύλου που εκείνος ως κέρβερος φυλάει.
Σε ποιους απευθύνεται η Εξουσία του Σκύλου;
Έχει χιλιο-ειπωθεί, δικαίως, ότι η Εξουσία του Σκύλου είναι μια ιστορία για τους queer άνδρες σε μια τοξικά αρρενωπή κοινωνία. Απολύτως σωστό, αλλά νομίζω ότι το νόημα της ταινίας μπορεί ελαφρώς να διευρυνθεί. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι από εμάς τους προνομιούχους άνδρες, ασχέτως σεξουαλικής προτίμησης και υπό διαφορετικές συνθήκες, έχουμε βρεθεί στη θέση του Πίτερ.
Μην κλαις σαν αδελφή. Μην κάθεσαι σταυροπόδι έτσι, αλλά έτσι. Τα αγόρια δεν πάνε χορό. Στα ραντεβού εσύ ο άνδρας πρέπει να κάνεις την πρώτη κίνηση. Στους άνδρες αρέσουν οι ταινίες δράσης, τα ρομαντικά τα βαριούνται. Φράσεις τέτοιες ή παρεμφερείς τους, μαθήματα από μια τοξικά αρρενωπή κοινωνία σε τοξικά αρρενωπούς άνδρες.
Μας αφορά
Δεν ζούμε στην «Άγρια Δύση», ούτε μιλάμε με βαριά αμερικανική προφορά. Και τι μ’ αυτό; Η Εξουσία του Σκύλου μας καταδιώκει. Μας φωνάζει απειλητικά ότι είναι ύψιστο αμάρτημα να έχουμε μια θηλυκή πλευρά. Ότι πρέπει να υπενθυμίζουμε σε όλους πόσο άνδρες είμαστε. Ότι το να νιώθουμε ευάλωτοι ή ευαίσθητοι δεν συνάδει με την ανδρική μας φύση.
Κι έτσι καταλήγουμε σε μια λούπα ανασφάλειας. Όλο κάτι πρέπει να αποδείξουμε κι όλο θα καταδικάζουμε τον αδύναμο εαυτό μας. Που έχει συναισθήματα, που κλαίει, που δεν μπορεί πάντα να είναι δυνατός.
Όπως έχουμε ξαναπεί, τη λύση θα μας δώσει ένας διευρυμένος φεμινισμός, που θα περιλαμβάνει όλα εμάς τα παιδιά που μεγαλώσαμε υπό τη σκέπη μιας ταυτότητας. Υπό την Εξουσία του Σκύλου. Χωρίς να υποκύπτουμε στην ψευδαίσθηση ότι δεν μας αφορά. Γιατί στην πραγματικότητα μας αφορά. Γιατί δαγκώνει.
Παρόμοια άρθρα:
- Tick Tick… Boom!: Για έναν loser που δεν πρόλαβε να γίνει σταρ
- Belfast: Δεν θέλω να φύγεις
- Being the Ricardos: Στα παρασκήνια του “I Love Lucy”
Aκολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.
