Ηχογράφηση από τη Σοφία Σακαρίκου:
Αγαπώ το θέατρο. Είναι για μένα μια μυσταγωγία. Τα τρία κουδούνια, τα βελούδινα καθίσματα, τα λίγα δεύτερα απόλυτης ησυχίας πριν το θέαμα. Αγαπώ το θέατρο γιατί, σε αντίθεση με τον κινηματογράφο, νιώθω μια αμεσότητα. Γιατί παρακολουθώ ανθρώπους προικισμένους από τις Μούσες των Τεχνών, να βγάζουν την ψυχή τους στο σανίδι. Να γίνονται για λίγα λεπτά πιο σπουδαίοι από εμάς. Να συγκινούνται, να γελούν, να δολοπλοκούν, να πεθαίνουν και να ανασταίνονται και μαζί τους και εγώ σαν θεατής. Αγαπώ, λοιπόν, το θέατρο γιατί είναι μια απαράμιλλη εμπειρία.
Εξερευνώντας εναλλακτικές
Ένα από τα λυπηρότερα γεγονότα -μα και συνάμα τα πιο σπουδαία- είναι πως αυτή η εμπειρία είναι μοναδική. Δεν θα υπάρξει καμία άλλη στιγμή ποτέ σαν αυτή. Πληρώνεις για κάτι που θα χαρείς μια μονάχα φορά και έπειτα μένεις με τη θύμησή του. Εγώ, λοιπόν, ως άτομο άκρως συναισθηματικό, δεν μπόρεσα ποτέ να δεχτώ αυτό το γεγονός. Έτσι, ανακάλυψα μια άλλη μαγική οπτική του θεάτρου, της πολλαπλής προβολής. Ακούγεται γελοίο το ξέρω. Πληρώνω για παραστάσεις που έχω ήδη δει και ξέρω τι θα γίνει. Ζω με επαναλήψεις και πολλοί δεν καταλαβαίνουν το γιατί, όμως θα σας το εξηγήσω.
Όπως ανέφερα πριν, κάθε θεατρική προβολή είναι μοναδική. Μπορείς να δεις χιλιάδες φορές το ίδιο έργο με τους ίδιους ηθοποιούς κι όμως δεν θα σε αγγίξει το ίδιο κάθε φορά. Θα ζήσεις τους χαρακτήρες διαφορετικά, θα προσέξεις λεπτομέρειες που δεν φαντάζεσαι. Όσο για το συναισθηματικό κομμάτι, είτε θα το ζήσεις όπως τη πρώτη φορά, είτε θα δαμάσεις τα αισθήματά σου και θα παρατηρήσεις λίγο περισσότερο τη σκηνή.
Ιστορικό μιας εξερεύνησης
Πρόσφατα είχα τη χαρά να ξαναδώ την Κατερίνα με τη θαυμάσια Λένα Παπαληγούρα. Την πρώτη φορά που είδα την θεατρική μεταφορά του Βιβλίου της Κατερίνας του Αύγουστου Κορτώ, ήμουν 18 χρονών. Η τραγική ιστορία-μονόλογος της Κατερίνας σε συνδυασμό με τα παιχνίδια φωτός του Γιώργου Νανούρη ήταν μια πανδαισία. Η πρώτη φορά λοιπόν ήταν άκρως συναισθηματική και μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Η δεύτερη, που ήρθε μετά από χρόνια, όταν είχε πλέον μεστώσει η ιστορία μέσα μου, ήταν πιο ζοφερή. Πέρα από ελάχιστες διαφορές, όπως ο χώρος ή το υλικό από τα σκηνικά, είχε αλλάξει το κείμενο. Η Κατερίνα που είδα τώρα ήταν πιο άγρια, η ψυχική της υπόσταση χώλαινε περισσότερο. Μα το φινάλε που έδωσε ήταν πιο λυτρωτικό. Ένιωθες αγάπη. Ατόφια, καθάρια και ολοκληρωτική αγάπη. Της Κατερίνας για τον Πέτρο. Της Λένας για τον Γιώργο. Του θεατή για τον ηθοποιό.
Αλλά δεν στάθηκα πάντα τόσο τυχερή. Υπάρχουν παραστάσεις που τις είδα μονάχα μια φορά. Όπως ο Βασιλιάς Ληρ με το Νικήτα Τσακίρογλου ή το Masterclass με την Μαρία Ναυπλιώτου. Παραστάσεις που αν μπορούσα να παγώσω το χρόνο θα το έκανα για χάρη τους. Όμως ζουν στις αναμνήσεις μου και έτσι τις εκτιμώ περισσότερο. Για άλλες, πάλι, η επανάληψή τους αποτέλεσε ένα φιάσκο. Ένα βράδυ που το μόνο που πέρασε από πάνω μου ήταν ο χρόνος. Ρίσκα είναι αυτά όμως και δεν μετανιώνω.
Ανθρώπινες εμπειρίες
Ένας ακόμα λόγος που έχω αυτό το συνήθειο είναι πως θέλω να μοιράζομαι αυτή την εμπειρία με ξεχωριστούς ανθρώπους. Βιώνω τη θέαση από τα μάτια τους και αποκτά μια άλλη υπόσταση. Ζω για την αντίδρασή τους στο τέλος, μετά το χειροκρότημα και την έξοδο από την αίθουσα. Όπου έχει καταλαγιάσει όποιο συναίσθημα και πλέον έχουν όρεξη να μιλήσουν. Άλλους τους πιάνει μια πολυλογία, εξηγούν τι τους άρεσε, τι όχι, τι τους έκανε εντύπωση. Άλλοι μένουν σιωπηλοί ή αρκούνται σε τυπικές απαντήσεις και θέλουν ένα έναυσμα για να πουν την ειλικρινή τους άποψη. Άλλοι χαίρονται που ζήσαν μια εμπειρία και άλλοι βαρέθηκαν από το πρώτο λεπτό.
Ο Όσκαρ Γουάιλντ είχε πει:
Θεωρώ το θέατρο τη μεγαλύτερη τέχνη όλων, τον πιο άμεσο τρόπο με τον οποίο ένας άνθρωπος μπορεί να μοιραστεί με κάποιον άλλον την αίσθηση του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.
Είναι ίσως η καλύτερη περιγραφή της σκέψης μου όταν μοιράζομαι μια τέτοια εμπειρία με έναν άνθρωπο. Όταν τα λόγια δεν αρκούν για να περιγράψουν το πως νιώθω. Όταν θέλω να επικοινωνήσω μα δεν ξέρω πως, δείχνω τι με εκφράζει. Αφήνω τις πράξεις να μιλήσουν για μένα. Αυτό είτε θα μας φέρει κοντά είτε θα μας χωρίσει. Ευτυχώς, δεν έχω βιώσει το δεύτερο.
Συνοψίζοντας
Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι και εγώ έχω τις παραξενιές μου. Αγαπώ τα γνώριμα, την πεπατημένη. Πειραματίζομαι μονάχα όταν νιώθω τολμηρή, μα ξέρω πως δεν είμαι το poster girl της δοκιμής. Όμως έμαθα να αγαπώ και το μεγαλείο του θεάτρου για τη μοναδικότητά του. Να εκτιμώ τις λιγοστές στιγμές που μια ιστορία ζει πάνω σε σανίδια νοτισμένα από πληθώρα συναισθημάτων. Να αναγεννιέμαι ή να αποκτώ καλύτερη αίσθηση του μέτρου. Είναι ο ψυχικός μου πλούτος, που σε καιρούς χαλεπούς είναι ο μόνος που έχει αξία.
Παρόμοια άρθρα:
- Λογοτεχνία: τι είναι και ποιος ο σκοπός της;
- Το γυμνό στο θέατρο του σήμερα
- Η μάστιγα των κακών σίκουελ
Μη ξεχάσετε να ακολουθήσετε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.
