Η Agatha Christie ή η επονομαζόμενη “Βασίλισσα του Εγκλήματος” είναι από τα πιο ξακουστά ονόματα της λογοτεχνίας και οι ήρωες της- ο Ηρακλής Πουαρό και η Μις Μάρπλ-είναι από τους πιο φημισμένους Ντεντέκτιβ μετά τον Σέρλοκ Χολμς. Ξεκίνησε την συγγραφή λίγο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ο αριθμός των αστυνομικών βιβλίων που έγραψε ανέρχεται στο 76 (χωρίς να γίνεται λόγος στα ρομαντικά μυθιστορήματα, στα θεατρικά έργα και στα ποιήματα). Το μυστήριο που οι περισσότεροι θα γνωρίζουν είναι ο “Το έγκλημα στο “Οριάν Εξπρές” που μάλιστα μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη το 2017. Πριν από τη ταινία είχε κυκλοφορήσει η σειρά “Οι Περιπέτειες του Ηρακλή Πουαρό” το 2013, η οποία τιμήθηκε με το BAFTA TV Awards, καθώς και δύο φορές με το On Line Film and Television Association. Το βιβλίο βέβαια στο οποίο βασίστηκαν και οι δύο αυτές δημιουργίες γράφτηκε πολλά χρόνια πριν το 1933. Ας δούμε τις διαφορές που έχει η εξιστόρηση του φόνου από το βιβλίο, την σειρά και την ταινία.
Λίγα λόγια για την ιστορία: Ο Ηρακλής Πουαρό, επιστρέφει με το τρένο βιαστικός από την Κωνσταντινούπολη στην Αγγλία, εξαιτίας ενός επείγοντος τηλεγραφήματος. Κάθεται στο εστιατόριο-βαγόνι του Οριάν Εξπρές, το οποίο είναι ασυνήθιστα γεμάτο για την εποχή που ταξιδεύει, και παρατηρεί τους συνταξιδιώτες του που προέρχονται από διαφορετικές χώρες ο καθένας. Μεταξύ τους βρίσκεται μία πολύ άσχημη Ρωσίδα Πριγκίπισσα και ένας Αμερικανός Επιχειρηματίας με σατανικό πρόσωπο. Το ταξίδι φαντάζει ευχάριστο όμως δεν αργεί να αποδειχτεί το αντίθετο, αφού το βράδυ ξυπνά και συνειδητοποιεί ότι έχουν κολλήσει στα χιόνια της Σερβίας, και ακόμα χειρότερα ένας επιβάτης κείτεται στην κουκέτα του νεκρός. Γρήγορα δύο ερωτήματα έρχονται στο μυαλό του: Ποιος είναι ο δολοφόνος ανάμεσα τους και πόσες μπορεί να είναι οι συμπτώσεις;
Στο βιβλίο έχουμε την δυνατότητα να παρακολουθήσουμε με μεγάλη λεπτομέρεια το μυστήριο και ανακαλύπτουμε τα στοιχεία την στιγμή που τα ανακαλύπτει και ο ίδιος, ακολουθώντας ταυτόχρονα και την σκέψη του. Η περιγραφή είναι τόσο καλά γραμμένη που είναι λες και εκτυλίγεται μπροστά στα μάτια σου. Σου δίνει επίσης την δυνατότητα να έρθεις σε πιο στενή επαφή με τους χαρακτήρες και να τους παρατηρήσεις. Το πιο σημαντικό, όμως είναι ότι η Agatha Christie περιλαμβάνει στο βιβλίο της μία λίστα με τα στοιχεία και τα γεγονότα καθώς και τις σελίδες όπου τα ανακαλύπτει ο Πουαρό (άμα θες να γυρίσεις να δεις εάν σου ξέφυγε κάτι) όπως και χωροταξικό χάρτη του τρένου. Επίσης σου έχει και τις σημειώσεις του Πουαρό για τον κάθε ύποπτο. Δίνοντας σου αυτά τα εργαλεία καταφέρνει να σε βάλει στα παπούτσια του Ντεντέκτιβ και κάνει το βιβλίο ένα παιχνίδι μυστηρίου που καλείσαι να λύσεις έχοντας για σύντροφο τον Πουαρό. Αψηφά κάθε σχόλιο για παθητική ανάγνωση και κάνει το μυθιστόρημα να θυμίζει σκηνή από escape room.
Στην σειρά μπορούμε να πούμε ότι η ιστορία ακολουθείται σχεδόν κατά γράμμα τώρα όμως μπορούμε να αφήσουμε για λίγο την φαντασία μας και να βασιστούμε στον όμορφο τρόπο που είναι γυρισμένη η σειρά και στην ατμόσφαιρα που βγάζει. Μας δίνει πολύ εύστοχα την αίσθηση ότι διαδραματίζεται στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο κάτι που δεν συμβαίνει στο βιβλίο. Επίσης τόσο οι ιδιοτροπίες του Πουαρό και των επιβατών όσο και τα στοιχεία γίνονται πιο εύκολα αντιληπτά. Μπορεί να μην παίζουμε εμείς τον ρόλο του Ντεντέκτιβ αλλά παρακολουθούμε ένα εκπληκτικό μυστήριο και βιώνουμε μια ξεχωριστή, ζωντανή ιστορία χάρη στην μουσική, στην υποκριτική, τα κουστούμια, τα τοπία και τα σκηνικά.
Στην ταινία δίνεται έμφαση στην δράση έναντι της ατμόσφαιρας, σχεδόν λησμονούμε ότι πρόκειται για ιστορία μυστηρίου. Μόνο τα σκηνικά έχουν κάτι να προσθέσουν στην ατμόσφαιρα όμως και αυτά δεν αρκούν να ανταγωνιστούν τις τόσες σκηνές. Αυτό όμως που η ταινία καταδεικνύει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη παραγωγή είναι το διπλό δίλημμα του Πουαρό. Η δύναμη της ιστορίας φαίνεται και με τα τρία μέσα καθώς και το μήνυμα που θέλει να περάσει η Βρετανίδα Συγγραφέας. Το διπλό δίλημμα όμως και η δυσκολία του να αποφασίσει εάν θα ακολουθήσει την λογική ή το συναίσθημα ή εάν θα αποκαλύψει την αλήθεια ή θα σιωπήσει, γίνεται καλύτερα αντιληπτό στην ταινία. Και αυτό συμβαίνει γιατί οι άλλοι δύο τρόποι έχουν για στόχο το μυστήριο.
Είναι μία ιστορία που προτείνω ανεπιφύλαχτα να διαβάσουν όσοι δεν το έχουν ήδη κάνει και σίγουρα οι τόσες διασκευές που έχουν γίνει προσθέτουν ενδιαφέρον και διαφορετικές οπτικές γωνίες στην όλη η ιστορία. Με όποιο μέσο αποφασίσετε να την παρακολουθήσετε σίγουρα θα μείνετε έκπληκτοι από την μαεστρία που την έχει συνθέσει και θα καταλάβετε γιατί η Agatha Christie κρατά επάξια τον τίτλο της “Βασίλισσας του Εγκλήματος”
