Ξεκινάμε από την είδηση. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Ζακλίν Λέντζου είναι γεγονός. Η Σελήνη, 66 Ερωτήσεις έκανε πρεμιέρα στις ελληνικές αίθουσες την 24η Φεβρουαρίου και κατάφερε να δημιουργήσει θόρυβο. Πρωταγωνίστριά της η «γνωστή μας» Σοφία Κόκκαλη, η οποία μάλιστα βραβεύτηκε για την ερμηνεία της σε Μοντρεάλ και Θεσσαλονίκη. Κι όχι άδικα, άλλωστε μιλάμε για μια ερμηνεία ξεχωριστή σε μια ξεχωριστή ταινία. Όπως μας την περιγράφουν οι τίτλοι αρχής, η Σελήνη είναι μια ταινία για την αγάπη, την κίνηση, τη ροή (και την έλλειψη αυτών).
Η Γη κι η Σελήνη
Ας πάρουμε, όμως τα πράγματα από την αρχή. Η Άρτεμις (Σοφία Κόκκαλη) έχει εγκαταλείψει την οικογενειακή εστία και ζει στο Παρίσι. Ωστόσο, η διάγνωση του πατέρα της με πολλαπλή σκλήρυνση την αναγκάζει κακήν κακώς σε επιστροφή στο πατρικό της. Ο πατέρας της (Λάζαρος Γεωργακόπουλος), αυστηρός κι απόμακρος μέχρι πρότινος, χρειάζεται κάποιον να τον βοηθήσει να ζήσει. Απόντων άλλων συγγενών, ο κλήρος πέφτει στην Αρτέμιδα.
Στη Σελήνη, 66 Ερωτήσεις, η Ζακλίν Λέντζου μας παρουσιάζει μια σχέση, της οποίας τα δεδομένα ανατρέπονται βίαια. Ο σκληρός πατέρας, ο Πάρης, από Θεός, παντοδύναμος, ανώτερος, μετατρέπεται ξαφνικά σε ένα αδύναμο… παιδάκι. Δεν μπορεί καλά καλά να περπατήσει, ενώ, για να μείνει στη ζωή, χρειάζεται κάποιον δίπλα του.
Τον ρόλο αυτό καλείται να αναλάβει η Άρτεμις, η κόρη, η οποία από τη μια στιγμή στην άλλη γίνεται… μαμά. Κι έτσι, τώρα που η κυριαρχία του ενός αντικαταστάθηκε από την κυριαρχία του άλλου, ο ισχυρός έχει το προνόμιο να διαλέξει: πόση αγάπη να δώσει σε κάποιον που δεν την αγάπησε όπως έπρεπε;
Έτσι τα φέρνει, λοιπόν, η ζωή και για τους δύο, που τους υποχρεώνει να συνυπάρξουν. Κι ας αίρεται αυτή η τόσο ωραία και βολική απόσταση που είχαν δημιουργήσει. Στη Σελήνη, 66 Ερωτήσεις η Ζακλίν Λέντζου σκηνοθετεί τη συνάντηση δύο αστεριών, μιας Γης και μιας Σελήνης για να θυμηθούμε λίγο και τη Βανδή από τα παιδικά μας χρόνια. Δύο αστεριών που έχουν μάθει να είναι μακριά. Απλά να βλέπουν το ένα το άλλο, από την ασφάλεια μιας απόστασης, μέχρι εκεί.
Σε θέλω αδύναμο!
Παρ’ όλα αυτά, ο νόμος στην περίπτωση της Σελήνης είναι αμείλικτος. Οι γονείς έχουν την υποχρέωση να φροντίζουν τα παιδιά τους όταν είναι μικρά. Μετά, όμως, όταν τα παιδιά μεγαλώσουν, αυτά οφείλουν να φροντίζουν τους γονείς τους, αν βέβαια οι ίδιοι δεν μπορούν να φροντίζουν τον εαυτό τους. Δίκαιο; Όχι ακριβώς, αλλά δεδομένο. Αδιάφορο αν μεταξύ τους υπάρχει αγάπη ή όχι.
Με τον τρόπο αυτό, πατέρας και κόρη συναντιούνται ξανά, κι ας μη χωνεύουν τόσο ο ένας τον άλλον. Υποχρέωση διατροφής είναι αυτή. Με τα καλά της και τα κακά της.
Πάντως, φαίνεται πως η εν λόγω κατάσταση φέρνει τους δυό πιο κοντά. Η Άρτεμις αισθάνεται στοργή για τον αδύναμο πατέρα της, τον αποκαθηλώνει από το βάθρο του, ενώ μαθαίνει και τα πιο κρυφά μυστικά του. Πλέον είναι πιο ευάλωτος, άρα πιο προσιτός στην αγάπη. Έπαυσε να μεσουρανεί ως θεός Ήλιος. Είναι πια η ώρα της Σελήνης.
Όπως είχε πει κι η ίδια η Ζακλίν Λέντζου για το πόστερ της Σελήνης:
Πίσω, θορυβώδες και ακατέργαστο υλικό μνήμης. Στιγμές που σπάνε, συνέβη ή δε συνέβη; Κανείς δεν ξέρει πια.
Μπροστά, καθαρά και στρωτά, ένας κύκλος. Είναι η σελήνη ή ένας νέος κύκλος για μια σχέση παντοτινή και τόσο ειδική, φωτισμένη από ήλιους σε θάλασσα και χιόνι;
Συγγνώμη Σελήνη μου
Πέρα από την αγάπη, την κίνηση και τη ροή, η Σελήνη, 66 Ερωτήσεις μιλάει και για τη συγχώρεση (και την έλλειψή της). Πράγματι, απ’ όσα μπορούμε να καταλάβουμε, ο Πάρης δεν υπήρξε καλός πατέρας. Αυστηρός, αδύναμος να εκφράσει τα συναισθήματά του, κρυμμένος πίσω από ένα παραδοσιακό προσωπείο, κατόρθωσε ο ίδιος να απομακρύνει συναισθηματικά το παιδί του από εκείνον.
Η Άρτεμις από την άλλη φροντίζει έναν άνθρωπο μάλλον από λύπηση κι από υποχρέωση. Μπορεί και να τον αγαπά με κάποιον τρόπο, όπως όλα τα παιδιά αγαπούν τους γονείς τους ακόμα κι όταν αναγνωρίζουν τα σφάλματά τους.
Παρατηρώντας κανείς τη συνύπαρξη μεταξύ πατέρα και κόρης, ίσως υποπτευθεί για το τι μπορεί να χρειάζεται η σχέση τους: μια συγγνώμη, ενδεχομένως. Έστω μια μικρή ένδειξη μεταμέλειας. Μη φοβάστε, όμως, στη Σελήνη, 66 Ερωτήσεις μάλλον δεν θα ακούσετε αυτή τη λέξη.
Η όποια συγχώρεση, αν έλθει θα έλθει δίχως συγγνώμες κι άλλες τέτοιες πολυτέλειες. Και κάτι τέτοιο, ε το λες και δύσκολο.
Με τα λόγια της ίδιας της Ζακλίν:
Εάν λοιπόν (ο θεατής) τη δει ολόκληρη (τη Σελήνη, 66 Ερωτήσεις), θα επιθυμούσα σε πρώτο επίπεδο να συγχωρήσει εκ βαθέων όποιον τον τραυμάτισε, όταν δεν είχε εφόδια άμυνας. Έπειτα, θα ήθελα να νιώσει οικεία με την ιδέα και την κατάσταση της τρέλας και λιγότερο φοβικά όσον αφορά το σκοτάδι. Τραύμα-θαύμα μου είχε γράψει μια μέρα η φίλη μου η Λένα, και το κρατώ σφικτά.
Μια ωραία ευχή
Τη λες σίγουρα λίγο αισιόδοξη. Τα λόγια της κι η Σελήνη της είναι πάντως μια ωραία ευχή. Να μπορέσουμε να βγούμε από το σκοτάδι, να αντιμετωπίσουμε αυτούς που μας τραυμάτισαν ως απλά αδύναμους ανθρώπους κι εν τέλει να τους συγχωρήσουμε.
Θυμίζει λίγο εκείνη την ατάκα που είχε πει ο Λέοναρντ στη μητέρα του, ίσως στην πιο συγκινητική σκηνή του Big Bang Theory. Σε συγχωρώ μαμά, κι ας μη μου ζήτησες συγγνώμη.
Εντάξει, μια μικρή διόρθωση μόνο. Καμιά φορά μια συγγνώμη δεν βλάπτει. Δεν μπορούμε, διάολε, να ζητάμε από τους τραυματισμένους να τραυματίζονται και μετά να συγχωρούν μόνοι τους. Ας κάνουν κάτι κι αυτοί που τραυματίζουν μία φορά. Αλλά αυτό κι αν είναι αισιόδοξο.
Ωστόσο, ναι, η Ζακλίν έχει απόλυτο δίκιο ως προς το τραύμα, που είναι θαύμα. Όντως, καμιά φορά αντιμετωπίζουμε τους τραυματισμένους σαν κάπως να έχουν χάσει από τη ζωή. Σα να είναι καταδικασμένοι να υποφέρουν αιώνια από όσα τους συνέβησαν όταν δεν είχαν ασπίδα. Όχι, όμως. Τραύμα- θαύμα.
Οι στίχοι των AnnenMayKantereit, καθώς και το short film An Ocean, που θα μπορείτε να παρακολουθήσετε στο PDSFF22 στο Τριανόν 11-13 Μαρτίου το λένε εξαιρετικά: Δεν είμαι θύμα. Είμαι ένας μαχητής, ένας survivor. Κι ανάμεσα σε εμένα και το πρόβλημά μου, υπάρχει μια θάλασσα, ένας ωκεανός. Μια απόσταση σχεδόν όμοια με αυτή που χωρίζει τη Γη από τη Σελήνη.
Παρόμοια άρθρα:
- 30 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο, ένα βιβλίο και η Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας
- PDSFF22: κοινότητες, ή αλλιώς, διεκδικώντας χώρο
- Οι ναυαγοί της Ηρώς Μπέζου: αναζητώντας νόημα εκεί που δεν υπάρχει
Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.
