Έφτασε ο Ιούνιος διάολε, βρισκόμαστε ακριβώς στα μισά του 2022, ο χρόνος πέρασε γρήγορα σα νεράκι και το Russian Doll, η λίγο μεταφυσική- ψυχολογική- κωμική σειρά του Netflix, συμφωνεί απόλυτα. Για όσους δεν ξέρουν, η δεύτερη σεζόν της σειράς με (συν)δημιουργό και πρωταγωνίστρια τη Νατάσα Λιόν κυκλοφόρησε τον Απρίλιο στο Netflix, αλλά δεν έκανε τόση εντύπωση.
Καθόλου, όμως, δεν μας νοιάζει. Το Russian Doll είναι μια σειρά με ηθοποιούς που απολαμβάνουν μια ξεχωριστή χημεία μεταξύ τους. Ιδίως οι δύο λουπα-δόροι, Νάντια και Άλαν, κατά κόσμον Νατάσα Λιόν και Τσάρλι Μπάρνετ. Και μια ιστορία γεμάτη ιδέες που έχουν δοκιμαστεί μεν στο παρελθόν, αλλά πασπαλισμένες με μια ξεχωριστή νεοϋορκέζικη αισθητική. Το κυριότερο, με μια πιο ώριμη ματιά από αυτή που έχουμε συνηθίσει σε παρόμοιες περιπτώσεις. Εξηγούμαι.
Russian Doll, σεζόν πρώτη: Εβραία Ρωσίδα από τη Νέα Υόρκη
Στην πρώτη του σεζόν, το Russian Doll ξεκινάει με τον κεντρικό του χαρακτήρα να κοιτάζεται στον καθρέφτη. Η Νάντια Βόλβοκοβ είναι κατ’ αρχήν άθεη, αλλά εβραϊκής καταγωγής. Το επώνυμό της είναι Ουγγρικό, εκείνη όμως φέρει το τουπέ βέρας διανοούμενης αμερικάνας- νεοϋορκέζας. Ενίοτε διανθίζει τον λόγο της με λατινικές φράσεις, ενώ ποτέ δεν μιλάει εκείνη, αλλά το τσιγάρο της.
Η Νάντια κλείνει τα 36 της και κάνει πάρτι πάνω στα συντρίμμια ενός παλιού εβραϊκού σχολείου. Στο πάρτι είναι καλεσμένοι γνωστοί και άγνωστοι, διανοούμενοι σαβουρογάμηδες, έτοιμοι για όλα. Εκείνους προτίθεται να αξιοποιήσει η Νάντια, αφότου ρουφήξει μια τζούρα από ένα πολυτελές ναρκωτικό που της έχει ετοιμάσει η κολλητή φίλη της. Τότε, η Russian Doll μας καθίσταται έτοιμη για όλα.
Σχεδόν business as usual, αφήνεται στον πρόσκαιρο έρωτα ενός παρτάκια και μετά βγαίνει στον δρόμο ψάχνοντας την όμορφη γάτα της, ονόματι Βρώμη (Oatmeal). Η Βρώμη εμφανίζεται, η Νάντια τρέχει προς το μέρος της, αλλά δεν τσεκάρει δεξιά και αριστερά.
Με αποτέλεσμα να γίνει πράξη η απειλή των τυχόν ανήσυχων μαμάδων απανταχού όταν διδάσκουν στα παιδιά τους τα βασικά μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής. Τη Νάντια πάτησε φορτηγό. Είναι νεκρή. Κι εκείνη ακριβώς τη στιγμή, η κατάρα της ρωσίδας κούκλας (Russian Doll) ξεκινάει. Η Νάντια ξυπνάει και βρίσκεται μπροστά στον καθρέφτη του μπάνιου στο πάρτι των γενεθλίων της. Έκτοτε, θα ζει ξανά και ξανά τη Μέρα της Μαρμότας.
Πάρτο σερί
Θα ζει κάθε μέρα τη μέρα των γενεθλίων της, θα πεθαίνει και θα ξυπνάει μπροστά στον ίδιο καθρέφτη υπό τη μελωδία του Gotta Get Up του Χάρι Νίλσον. Το προφανές νόημα αυτής της λούπας: μια μέρα θα πεθάνει. Η μοίρα της δίνει μια προειδοποίηση μέσω μιας μπάμπουσκας, της Russian Doll, η οποία θα της θυμίζει ότι από κάθε κούκλα θα βγαίνει κάθε φορά μια μικρότερη, μα ίδια.
Η λύση για τη Νάντια δεν είναι να το πάρει σερί, όπως προτείνουν οι στίχοι της Φωτεινής Αθερίδου. Αλλά το ακριβώς αντίθετο. Για να ξεφύγει από την κατάρα του Russian Doll θα αναγκαστεί να ζήσει πιο συνειδητά. Να καταλάβει τι έχει και τι όχι σημασία. Να γνωρίσει και κάποιον που καταδικάστηκε κι αυτός στην ίδια λούπα. Τον ντροπαλό κύριο Άλαν.
Απλά, ο Άλαν, μανιακός με την οργάνωση και την καθαριότητα, αυτοκτόνησε. Κι έτσι το Russian Doll τον καταδίκασε να αναβιώνει τη μέρα που η αγαπημένη του αρνήθηκε την πρόταση γάμου του. Τη χειρότερη μέρα της ζωής του. Πάλι προφανές: η ζωή είναι πολύτιμη, για να της βάζουμε τέλος εμείς οι ίδιοι.
Ο δρόμος της συνάντησης
Με μια πιο προσεκτική ανάγνωση, το Russian Doll δεν είναι απλά μια πιο ατμοσφαρική version της Μέρας της Μαρμότας, της γνωστής ταινίας των 90s με τον Μπιλ Μάρεϊ, με το κοινότοπο μα γλυκό δίδαγμα: να είσαι καλούλης. Το Russian Doll συνιστά μια πιο σύνθετη ματιά στην αξία της παρατήρησης, που οδηγεί στη συνάντηση.
Η λύση για τον Άλαν και τη Νάντια βρέθηκε όχι όταν απλά ο ένας έπεσε πάνω στον άλλον. Αυτό συνέβη την πρώτη κι όλας μέρα, όταν κι οι δύο πέθαναν. Δεν αρκούσε. Έπρεπε να μοιραστούν τις στιγμές τους πρώτα, να καταλάβουν ότι βιώνουν την ίδια πραγματικότητα. Και κυρίως να συνειδητοποιήσουν ότι το αληθινό τους πρόβλημα είναι η μοναξιά. Αυτή τους βασανίζει. Αυτή πρέπει να αντιμετωπίσουν μαζί.
Όταν ο Άλαν ρώτησε τη Νάντια αν του εγγυάται πως, αν δεν αυτοκτονήσει θα είναι ευτυχισμένος, εκείνη του απάντησε: Δεν ξέρω, man. Ξέρω, όμως, σίγουρα ότι δεν θα είσαι μόνος.
Ο χρόνος, λοιπόν, δίνει στη Νάντια το πιο ηχηρό χαστούκι. Το Russian Doll την καλεί να σταματήσει να γεμίζει τα κενά της με άλλα κενά, όπως αυτά των παρτάκιδων στα πάρτυ γενεθλίων. Να δίνει νόημα στις επαφές με τους άλλους, από τον άστεγο που απειλεί ότι θα την κουρέψει μέχρι τον αυτοκτονικό τύπο που βιώνει την ίδια αλλόκοτη πραγματικότητα με εκείνη. Δεν αρκεί οποιαδήποτε συνάντηση, αλλά μια συνάντηση με περιεχόμενο. Με νοιάξιμο.
Russian Doll, σεζόν δεύτερη: Πίσω στο παρελθόν
Η λύση, επομένως, για το αίνιγμα του Russian Doll έγκειται σε μια ιδιότυπη υπερανάλυση. Δεν αρκεί να ζεις απλά διεκπεραιωτικά κάθε μέρα. Δεν γίνεται να χρησιμοποιείς τις επαφές σου μόνο μέχρις ενός σημείου που σε ικανοποιούν. Οφείλεις να τις ρουφάς, γιατί κάποια στιγμή θα πεθάνεις και μπορεί να έλθει πιο νωρίς απ’ όσο φαντάζεσαι.
Αυτή η υπερανάλυση διαπνέει και τη δεύτερη σεζόν της σειράς. Πλέον, το Russian Doll και η λούπα του θα πάρουν μια διαφορετική μορφή. Η Νάντια θα μπει σε ένα μετρό που θα την πάει πίσω στον χρόνο. Ένα ακόμη σύνηθες concept στη μυθοπλασία. Ο Άλαν της επισημαίνει: κυριολεκτικά όλες οι ταινίες που μιλάνε για ταξίδια στον χρόνο θέτουν έναν βασικό κανόνα, μην αγγίξεις τίποτα!
Η Νάντια τον παρακούει. Στη δεύτερη σεζόν θα διερευνήσει τη σχέση με την ακατάλληλη και ψυχικά ασταθή μητέρα της και θα προσπαθήσει να σώσει οτιδήποτε κι αν σώζεται. Θέλει κάτι που πολλοί ψελλίζουμε σε κάποιες άσχημες μέρες: μακάρι τα πράγματα να ήταν λίγο πιο εύκολα. Μακάρι κάποια πράγματα που έζησα να μην τα είχα ζήσει.
Κάποια παιδάκια
Έτσι, η μπάμπουσκα θα πάρει τη μορφή των πολλών απέλπιδων προσπαθειών που βγαίνουν η μία μέσα απ’ την άλλη. Η Νάντια θα προσπαθήσει να αλλάξει τη ζωή της μητέρας της προς το καλύτερο, ώστε να απαλείψει τα τραύματα που αυτή της προκάλεσε. Φυσικά, το Russian Doll δεν θα έκανε ποτέ ένα τέτοιο εγχείρημα τόσο εύκολο.
Σημασία, όμως, δεν έχει ο σκοπός, αλλά το ταξίδι, που λένε κι οι σοφοί. Έτσι, μέσα από τη διαδικασία να αλλάξει το παρελθόν, η Νάντια θα καταφέρει κάτι σημαντικότερο. Να το ζήσει. Να βρει τις αιτίες των τραυμάτων της, να καταλάβει καλύτερα ποια ήταν η μητέρα της και γιατί τελικά η «μικρή Νάντια» την απέρριψε. Πάλι υπερανάλυση. Υπερψυχανάλυση, καλύτερα.
Κλείνουμε με τους όμορφους στίχους από το νέο άλμπουμ του Φοίβου Δεληβοριά για Κάποια Παιδάκια:
Όλα όμως κάποτε θα ξαναπροσπαθήσουν Να βρούνε κάποιον που θ’ ακούσει όταν μιλήσουν Να βρούνε κάποιον μ’ ένα σώμα σαν ανάμνηση Να βγάλουν έξω το κεφάλι από τη βάφτιση
[…] Μα κάποια πίσω από το ράγισμα του κάλλους Θα δουν το τραύμα τους κι εκεί θα βρουν τους άλλους.
- Heartstopper: Μια σειρά που στάζει χρωματιστό μέλι
- Η Λένα Διβάνη, η Διδώ Σωτηρίου και η Νάντια
- After Life του Ricky Gervais: Αντικαταπληκτικά
Aκολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.
