Με αφορμή της έκθεση Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς, που έχει ξεκινήσει από τις 18 Ιανουαρίου στην Τεχνόπολη Αθηνών, ας αναπολήσουμε τα χρόνια που είχαμε κοντά μας τη Μελίνα Μερκούρη.
H Μελίνα Μερκούρη…
Η Μελίνα Μερκούρη παρουσίαζε ένα πολύ διαφορετικό πρότυπο από όσα πρεσβεύονταν εκείνη την εποχή. Ήταν μία δυναμική γυναίκα, που, όπως είχε πει ο Ιάκωβος Καμπανέλης, «[ήταν] η πιο χειραφετημένη γυναίκα στην Ελλάδα». Περιφρονούσε τον γάμο, κάτι σχεδόν αδιανόητο για την τότε εποχή. Ο αδελφός της, Σπύρος, την δικαιολογούσε πάντα και την υπερασπιζόταν όταν το έσκαγε για να πάει στον κινηματογράφο και το θέατρο, τα οποία ερωτεύτηκε. Το 1938 έδωσε κρυφά εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
…καλλιτέχνης
Η Μελίνα Μερκούρη έγινε γνωστή παγκοσμίως μέσω της ταινίας Ποτέ την Κυριακή. Όμως, είχε ήδη δείξει την κλίση της από τα δέκα της χρόνια, όταν ένα καλοκαίρι στις Σπέτσες βάφτηκε κρυφά από τους γονείς της και ανέβηκε στο τραπέζι ενός καφενείου τραγουδώντας και χορεύοντας. Η μητέρα της στη συνέχεια την επέπληξε για αυτή της την πράξη, αλλά στην ίδια διατηρήθηκε περισσότερο η ανάμνηση του χειροκροτήματος. Η καριέρα της στο χώρο της ηθοποιίας δεν άργησε να ξεκινήσει.
Η πρώτη της εμφάνιση έγινε πολύ νωρίς στο θέατρο, κάπου στα 1945, ούσα ακόμα πολύ μικρή. Είχε επιτυχίες και στον κινηματογράφο ανά τα χρόνια, ενώ είχε ασχοληθεί και με την σκηνοθεσία. Μεγάλη καριέρα έκανε και στην Γαλλία, όπου εκτός από δίσκους έκανε και σόου και εμφανίσεις στην τηλεόραση. Η καριέρα της στον κινηματογράφο ξεκίνησε με την ταινία Στέλλα, παρότι όπως έχει δηλώσει η ίδια «όλοι στην Ελλάδα έλεγαν ότι είμαι το πιο αντιφωτογενικό πλάσμα που υπάρχει στον κόσμο». Οι ρόλοι της στον κινηματογράφο συνδέονταν σχεδόν πάντα με τα αντίστοιχα τραγούδια, τα οποία ταυτίζονται με τη Μελίνα Μερκούρη.
Μετά τη Στέλλα, μετατρέπεται στη Φαίδρα, κάνοντας άλλη μία επιτυχία μετά το Ποτέ την Κυριακή. Παρά τις αντίξοες συνθήκες των γυρισμάτων της ταινίας αποτέλεσε μία μεγάλη διεθνή επιτυχία της εποχής.
…στη δικτατορία
Την περίοδο της Χούντας η Μελίνα Μερκούρη πραγματοποίησε πολύ σημαντικό αντιδικτατορικό αγώνα στο εξωτερικό. Κύριο όπλο της ήταν το τραγούδι, διαμαρτυρόμενη για την φυλάκιση του Θεοδωράκη τραγούδησε στο τέλος μιας παράστασης του Ζορμπά, όσο ήταν στο Μπρόντγουεϊ. Ξεκίνησε εκστρατεία σε πλήθος ευρωπαϊκών χωρών με αποτέλεσμα να απαγορεύσουν τη μουσική της στην Ελλάδα και να δεσμεύσουν την περιουσία της, ενώ έχασε και την υπηκοότητα της. Σε κάθε εκδήλωση δεν έπαυε να τραγουδά «Σώπα όπου να ‘ναι θα σημάνουν οι καμπάνες», ενώ ξεκίνησε να ηχογραφεί και στα αγγλικά και στα γαλλικά.
Έγινε και βομβιστική επίθεση εναντίον της, ευτυχώς χωρίς θύματα, ενώ, όσο εργαζόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες, τρεις μυστικοί αστυνομικοί του FBI ήταν κάθε βράδυ μαζί της γιατί υπήρχε ο φόβος νέας επίθεσης εναντίον της. Το αρχείο που υπάρχει με την Μελίνα Μερκούρη καταστρέφεται, όπως και πολλών άλλων καλλιτεχνών και όσοι διατηρούσαν κάποιο αρχείο δέχονταν πρόστιμα.
Ακόμα και στον θάνατο των γονιών της δεν βρισκόταν στην Ελλάδα. Η είσοδος της επετράπη μόνο στον θάνατο της μητέρας της για κάποιες ώρες. Το 1974, δύο μέρες αφότου έπεσε η δικτατορία, επέστρεψε στην Ελλάδα.
…υπουργός
Η πολιτική ξεκίνησε να την ελκύει από την δεκαετία του 1960, όταν ξεκίνησαν οι πολιτικές διώξεις καλλιτεχνών και το επάγγελμά της γινόταν συνεχώς πιο δύσκολο, τόσο εξαιτίας της λογοκρισίας και της μείωσης ανθρώπων του χώρου, αλλά και διαφόρων συμβολαίων της εποχής που δεν ήταν βοηθητικά για τους καλλιτέχνες.
Ως υπουργός, ήταν η πρώτη που ανέφερε το ζήτημα των γλυπτών του Παρθενώνα. Όπως δήλωσε, είχε αυτοπεποίθηση, γιατί πάντα έτσι ξεκινούσε τους αγώνες της.
Παρότι τα 100 χρόνια από τη γέννησή της συμπληρώθηκαν προ δύο ετών, οι περιστάσεις οδήγησαν την έκθεση στο σήμερα. Η έκθεση θα φιλοξενείται στην Τεχνόπολη μέχρι τις 11 Μαρτίου για όσους και όσες θα ήθελαν να θυμηθούν τη Μελίνα Μερκούρη.
Παρόμοια άρθρα:
- Επιλέγοντας τρεις από τους καλύτερους δίσκους της Δήμητρας Γαλάνη
- Σωκράτης Μάλαμας και οι πέντε «διαμάντια» δίσκοι του
- Νεφέλη Φασούλη: ένα νεανικό ταλέντο που μας κάνει σίγουρα περήφανους!
Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.
