Ο street artist TheKrah και το γκράφιτι ως μέσο έκφρασης

Ηχογράφηση από τη Ναταλία Σφήκα:

Φυσικά θα έχετε συνειδητοποιήσει, πλέον, ότι η ζωή μας και πόσο μάλλον η καθημερινότητα της τέχνης δεν θα επανέλθει σύντομα στα προηγούμενά της γνώριμα επίπεδα. Δεν υπάρχουν τόσα καλλιτεχνικά δρώμενα να παρακολουθήσουμε αλλά και να αισθανθούμε, ούτε καν στη μητρόπολη, την Αθήνα. Υπάρχει μια μορφή τέχνης, όμως, που μας δίνει ασταμάτητα τροφή για σκέψη, καθώς και συνεχόμενη οπτική αναβάθμιση του συλλογικού μας χώρου. Το γκράφιτι φυσικά. Το υπέρτατο παιχνίδι τέχνης, στο οποίο μπορεί ο καθένας να συμμετέχει για να αφήσει το στίγμα του στον χωροχρόνο.

Η ιστορία

Το γκράφιτι με την έννοια της υπογραφής και του «μαρκαρίσματος» του χώρου γεννήθηκε στις αρχές των ’70s, στη Νέα Υόρκη. Αποτελεί μέρος της κουλτούρας του δρόμου, μαζί με το hip hop (DJing και MCing) και το breakdancing. Πρώτα σημάδια του γκράφιτι εμφανίστηκαν ως υπογραφές στο Μανχάταν. Είχαν ως στόχο την οριοθέτηση του χώρου του κάθε καλλιτέχνη, που ήθελε να δηλώσει ότι το μέρος όπου αφήνει το σημάδι του, του ανήκει. Έτσι ανακαλύψαμε φυσικά και τον ΤΑΚΙ 193, ο οποίος αποτέλεσε την έμπνευση για την κουλτούρα της υπογραφής στους δρόμους γύρω στο 1971.

Όπως είναι αναμενόμενο, και όπως φυσικά όλοι γνωρίζετε, το γκράφιτι είναι πολύ περισσότερα πλέον. Υπάρχουν πολυάριθμοι καλλιτέχνες που αφήνουν τους σημάδι τους στους δρόμους αλλά και στις γκαλερί. Παράνομα ή νόμιμα. Σε τρένα, που τόσο τα αγαπούν, ή σε τοίχους και καμβάδες.

Με αυτό τον τρόπο, οι καλλιτέχνες της street art κουλτούρας έχουν καταφέρει να μας φέρουν πιο κοντά στην τέχνη. Έχουν δημιουργήσει μια διαφορετική νόρμα όσον αφορά το ποιος μπορεί να κάνει τέχνη και πού αυτή η τέχνη θα μπορεί να εκτεθεί και να γεννήσει συναισθήματα. Μέχρι πρότινος, η τέχνη προοριζόταν για την ελίτ της κοινωνίας. Τόσο όσον αφορά τους καλλιτέχνες, όσο και όσον αφορά τους θεατές. Όμως, η τέχνη δεν διαλέγει μεριές και ούτε εξελίσσεται μέσα σε κάστες.

Η τέχνη του γκράφιτι

Η τέχνη είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του κόσμου και κάθε φορά που βλέπω οποιοδήποτε σχέδιο/ σύνθημα/ throw up/ mural ή οτιδήποτε άλλο οι ευφάνταστοι καλλιτέχνες του δρόμου συλλαμβάνουν, ο νους μου ξυπνάει και πάλι. Όλοι μπορούν να αφήσουν το στίγμα τους στους δρόμους και να μοιραστούν τις σκέψεις τους με όλο τον κόσμο. Αυτή είναι η μαγεία του γκράφιτι.

Ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες της γενιάς μας και της χώρας μας είναι ο TheKrah, ο οποίος ασχολείται με το γκράφιτι από τα ’90s. Έχοντας στο βιογραφικό του πολλές συμμετοχές σε εκθέσεις στο εξωτερικό, αποφάσισε να μας δώσει την ευκαιρία να αποκτήσουμε στην μητρόπολη μια γκαλερί αποκλειστικά με έργα και εκθέσεις από street artists. Μπορείτε να επισκεφτείτε και την έκθεση που λαμβάνει χώρα μέχρι της 29 Ιανουαρίου με μεγάλες συμμετοχές από τους: Taxis, Pupet, The Krah, Barba dee, Taxiarhis, Ozone OFK, Raiden, Eliot UDK, Reb, Billy Gee, Simek, Atek, Bilos, Lune82, Fors, Betty, Jola818, Trashtalker, Anna Roditi, Quick brown fox, Sophia Paraskevopoulou κ.α  στον καινούργιο του εκθεσιακό χώρο που ονομάζεται Delirium και βρίσκεται στον Νέο Κόσμο.

Ας δούμε κάποιες από τις απαντήσεις του καλλιτέχνη στις ερωτήσεις που του θέσαμε:

Θα ήθελες να μας μιλήσεις λίγο για το τι καλλιτέχνης σου αρέσει να είσαι;

Είμαι daydreamer, ζω για το τώρα. Είμαι εθισμένος στο να δημιουργώ συνεχώς και όταν δεν δημιουργώ με παίρνει από κάτω. Δεν μου αρέσει να ζωγραφίζω μόνο πάνω σε καμβάδες ή σε χαρτιά. Θέλω να ζωγραφίζω πάνω σε ό,τι αντικείμενο βρω, είτε είναι ένα βάζο, μια κούπα, ένα αμάξι, τανκς, τρένα, γενικώς τα πάντα. Μου αρέσει, επίσης, να αυτοεκδίδω φανζίνς. Είναι ένας εναλλακτικός περιοδικός τύπος, που μπορείς να ξεφυλλίσεις στα χέρια σου, είναι ένα φυσικό προϊόν σε μια διαδικτυακή εποχή.

Ό,τι φτιάχνω θέλω να είναι σε περιορισμένη έκδοση με αριθμημένα αντίτυπα και να υπογράφω το καθένα για να είναι και συλλεκτικά. Το 2002 είχα πάει στο Τόκιο -είμαι ο πρώτος Έλληνας που έκανε γκράφιτι τόσο μακριά. Εκεί, όμως, είδα ότι οι Ιάπωνες καλλιτέχνες δεν ζωγραφίζουν μόνο πίνακες για εκθέσεις, αλλά κάνουν merchandise, παιχνίδια, και ο κόσμος τους αποδέχεται, όχι όπως εδώ που τα θεωρούν αυτά κατώτερη τέχνη. Επίσης είμαι 42 χρονών παιδί. Μου αρέσουν τα comics, τα cartoon και φυσικά τα παιχνίδια, γι’ αυτό και αποφάσισα να σχεδιάζω και να πουλάω παιχνίδια.

Για ποιο λόγο το γκράφιτι έχει γίνει ο τρόπος έκφρασής σου;

Η μητέρα μου λέει ότι ζωγράφιζα πριν ακόμα μάθω να μιλάω. Πάντα ήμουν στον κόσμο μου και ακόμα είμαι. Είχα πολλούς φανταστικούς φίλους κι όταν ζωγράφιζα ζωντάνευαν και αυτοί! Μεγαλώνοντας στα ’80s-’90s, στην Αθήνα δεν έβλεπες και πολλή τέχνη εκτός από τα αρχαία αγάλματα. Στην εφηβεία μου άκουγα punk rock μουσική, μου άρεσαν τα comics και με την παρέα μου κάναμε παράνομα γκράφιτι στο κέντρο και στα τρένα του ΗΣΑΠ. Ο λόγος που κάναμε graffiti ήταν γιατί αισθανόμασταν ότι τα μόνα οπτικά ερεθίσματα που είχαμε στο περιβάλλον όπου ζούσαμε ήταν οι διαφημίσεις και θέλαμε να το αλλάξουμε αυτό.

Κατά τη γνώμη σου, για ποιο λόγο οι street artists επιλέγουν να κάνουν γκράφιτι παράνομα;

Για την αδρεναλίνη, την δράση, την περιπέτεια και το street cred.

Θεωρείς ότι το γκράφιτι μπορεί να φέρει την επανάσταση στην τέχνη; Αν ναι, θα γινόταν αποκλειστικά παράνομα; (Όπως έχει πει και ο Banksy!)

Ο Banksy είχε πει μια ατάκα ειρωνικά. «Εάν το γκράφιτι άλλαζε τον κόσμο, θα ήταν παράνομο». Το γκράφιτι είναι μια μορφή τέχνης. Μπορεί να είναι περιθωριακή τέχνη, αλλά όπως και να το κάνουμε είναι μορφή τέχνης, ασχέτως εάν μερικοί δεν θέλουν να το δεχτούν. Η τέχνη πάντα ήταν επαναστατική, αφού είναι ελευθερία και φαντασία καταρχήν. Βέβαια, μπορεί κάποιοι ακαδημαϊκοί να μας μειώνουν, αλλά και στο Παρίσι, όταν εμφανίστηκε ο ιμπρεσιονισμός, όλοι χλεύαζαν τους ζωγράφους και τα έργα και έλεγαν ότι αυτό δεν είναι τέχνη. Τώρα βλέπουμε έναν πίνακα του Ρενουάρ, για παράδειγμα, και σκεφτόμαστε τι όμορφο, πολύχρωμο και ρομαντικό. Αυτό, τότε, ήταν επαναστατικό.

Οι γκαλερί έχουν να προσφέρουν κάτι στην επανάσταση της τέχνης; Τι ρόλο έχει το γκράφιτι μέσα σε αυτές;

Η γκαλερί προβάλλει και διαφημίζει την δουλειά του καλλιτέχνη, είναι ένας χώρος που προσκαλεί θεατές και συλλέκτες να δουν τις δημιουργίες του καλλιτέχνη και εκείνος μπορεί να τις πουλήσει. Βοηθά, στην ουσία, τους καλλιτέχνες να βιοποριστούν και να εξελίξουν τη δημιουργική και, μερικές φορές, επαναστατική δουλειά τους.

Πώς φαντάζεσαι τον εκθεσιακό σου χώρο;

Γενικώς στους δρόμους δεν έχουμε τον χρόνο και την άνεση να κάνουμε δημιουργικές εγκαταστάσεις παίζοντας με τον χώρο. Στην Delirium Athens προσκαλούμε Έλληνες και ξένους urban artists να πειραματιστούν, να συνεργαστούν, να κάνουν εικαστικές συνθέσεις που να ξεφεύγουν από αυτά που έχουν συνηθίσει. Έτσι, να εξελιχθούν. Θέλουμε να προβάλουμε τη δουλειά τους και να τη διαφημίσουμε παγκοσμίως, έχοντας ως έδρα μας την Αθήνα.

Ποια είναι τα προσωπικά σου σχέδια για το μέλλον, στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς; Είναι άρρητα συνδεδεμένα με την πορεία του γκράφιτι;

To γκράφιτι έχει γίνει από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μου, οι περισσότεροι φίλοι μου κάνουν γκράφιτι. Μέχρι και τα αδέρφια μου κάνουν γκράφιτι. Όπως άλλοι πάνε για καφέ, για να δουν τους φίλους τους και να τα πούν, εμείς βρισκόμαστε για να κάνουμε γκράφιτι και να τα πούμε. Να φανταστείς, στα γενέθλιά μου κάθε χρόνο κάνω γκράφιτι με τα αδέρφια μου. Το μέλλον το βλέπω με πολλές εκθέσεις και πολλά ταξίδια σε όλο τον κόσμο και πολλές καλές στιγμές με τους δικούς μου ανθρώπους. Και φυσικά σούπερ δημιουργικό.

Η επόμενη έκθεση που ετοιμάζεται θα έχει τα εγκαίνιά της στις 18 Μαρτίου με αστικούς καλλιτέχνες όπως ο W.D. (wild Drawing), o  Λεωνίδας Γιαννακοπουλος, η Μαρία Παριανου, ο Y.Kaiman, o Aria87 και πολλοί ακόμα. Θα ζωγραφίσουν πάνω στους τοίχους και σε καμβάδες για να δημιουργήσουν μια σύνθεση που θα ξεφεύγει από τα πλαίσια της κορνίζας.

Delirium (Ευστράτιου Πισσά 49, Νέος Κόσμος) | Τρ.-Παρ.: 5-9 μ.μ., Σάβ.: 11 π.μ.-2 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη