The Dead Don’t Die: κωμωδία τρόμου, ή μήπως η πραγματικότητα;

Άνθρωποι – έρμαια της ματαιοδοξίας, της απληστίας και του υπερκαταναλωτισμού. Ένα καπιταλιστικό καθεστώς με ακόρεστη δίψα για κέρδος. Ένας πλανήτης αποστερημένος, εξουθενωμένος από την κακομεταχείριση. Κάπως έτσι μας εντάσσει στον κόσμο του το The Dead Don’t Die. Σενάριο δυστοπικής νουβέλας, ή μήπως η πραγματικότητά μας; 

Η ιστορία

Ο Jim Jarmusch επιστρέφει, ύστερα από τρία χρόνια, και έχοντας στο παρελθόν πειραματιστεί με βρικόλακες, νίντζα, φυγάδες, μοναχικούς ταξιδιώτες και την άγρια δύση, μας χαρίζει μια ταινία τρόμου. Η πλοκή μυστηριώδης, σαγηνευτική, άλλοτε εκκεντρική και άλλοτε τετριμμένη, μα πάντοτε ανατριχιαστικά οικεία. Σε μια μικρή πόλη ονόματι Centerville, οι κάτοικοι αρχίζουν να παρατηρούν παράξενα φυσικά φαινόμενα. Τα δελτία ειδήσεων σύντομα επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες: οι εξορύξεις πετρελαίου έφεραν το τέλος του κόσμου. Η Γη έφυγε από τον άξονά της, προκαλώντας κάθε είδους καταστροφές, από σεισμούς και τσουνάμι, μέχρι ηφαιστειακές εκρήξεις. Εν μέσω της συντέλειας, ξεσπάει εισβολή των ζόμπι, τα οποία οι αστυνομικοί της πόλης επιχειρούν να καταπολεμήσουν. Οι νεκροί, ένας προς έναν, ανασταίνονται και απεγνωσμένα αναζητούν τα υλικά αγαθά που απολάμβαναν στην προηγούμενη ζωή τους, στην πορεία σκοτώνοντας κάθε ζωντανό που τυχαίνει να βρεθεί στο διάβα τους. 

Η πραγματικότητα

Ανησυχίες για τις εξορύξεις πετρελαίου μέσω υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking) εκφράζονται όλο και συχνότερα την τελευταία δεκαετία και το σενάριο μιας καταστροφής τεραστίων διαστάσεων από την εξάντληση των φυσικών πόρων είναι κάθε άλλο παρά εξωπραγματικό. Οι δραματικές επιπτώσεις της άπληστης ανθρώπινης δραστηριότητας είναι ήδη παραπάνω από αισθητές, με τον πλανήτη να βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Και εν μέσω αυτής της καταστροφής που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας, συνεχίζουμε ατάραχοι την καθημερινότητά μας, πλήρως απορροφημένοι από τον πρωινό καφέ, το χρώμα που θέλουμε να βάψουμε το σαλόνι μας, εκείνο το καινούριο κινητό που κυκλοφόρησε ή το επόμενο κόμιξ που θα πάρουμε. Όπως ακριβώς και τα ζόμπι στην ταινία. 

Η αξιολόγηση

Το The Dead Don’t Die είναι ένα ηχηρό σχόλιο για την κοινωνία αυθυποβολής όπου ζούμε, με τους ανθρώπους ως καταναλωτές που προσδιορίζονται από τα προϊόντα που αγοράζουν, πάντοτε κλεισμένοι στον δικό τους μικρόκοσμο. Την πρώτη φορά που ο Jarmusch γύρισε ταινία τρόμου (Only Lovers Left Alive), εξερεύνησε τις πηγές που μπορεί να νοηματοδοτήσουν τη ζωή ενός αθάνατου, ενός βρικόλακα. Γιατί μπορεί κάποιος να θέλει να ζει αιώνια; Η απάντηση που έδωσε ήταν ο πολιτισμός.

Αυτή τη φορά, όμως, κινείται προς αντίθετη κατεύθυνση, παρουσιάζοντας τη ματαιότητα της ύπαρξης. “Αυτό δεν θα έχει καλό τέλος”, επαναλαμβάνει ο ένας από τους αστυνομικούς. Όταν ο συνάδελφός του τον ρωτάει πώς το ξέρει, η απάντηση που ακολουθεί είναι διασκεδαστική και ταυτόχρονα τρομακτική: “Διάβασα το σενάριο”. Γνωρίζουμε το σκοτεινό μέλλον τόσο της δικής μας ζωής, όσο και του πλανήτη. Αλλά όπως και τα ζόμπι της ταινίας, επιλέγουμε να αδιαφορούμε. Ο Jarmusch δεν θα μπορούσε να είχε διαλέξει καλύτερο κινηματογραφικό είδος για να παρουσιάσει με κωμικό τρόπο τη φρικτή πραγματικότητα. Τα κυριολεκτικά ζόμπι συμβολίζουν τα μεταφορικά ζόμπι. Το μέσο είναι το μήνυμα.