Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν έλεγε:

«τα παραμύθια γράφονται για να κοιμούνται τα παιδιά και να ξυπνάνε οι ενήλικες»

Κάθε παραμύθι, μέσα από τις μαγικές εικόνες και τις λιτές περιγραφές, κρύβει και ένα βαθύτερο νόημα. Μια αφύπνιση συνείδησης, μια παρουσίαση της ζωής όπως είναι και μια ελπίδα για ένα μέλλον γεμάτο αισιοδοξία. Τα παραμύθια ταξιδεύουν, αποκοιμίζουν, μαγεύουν. Όμως ο ρόλος τους είναι διπλός. Προειδοποιούν, διχάζουν, δημιουργούν εσωτερικές αναζητήσεις, ενημερώνουν και επιμορφώνουν. Τι λέτε λοιπόν; Πάμε να γνωρίσουμε βαθύτερα μια τέτοια ιστορία;

Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας κυκλοφόρησε αρχικά ως παιδικό βιβλίο το 1964, στις ΗΠΑ. Συγγραφέας του, ο Βρετανός Ρόαλντ Νταλ. Το 1981, παρουσιάστηκε και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Μετόπη, ενώ το 1988, από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Λόγω της μεγάλης απήχησης, η μεταφορά του στον κινηματογράφο, δεν άργησε να έρθει. Στις 30 Ιουνίου 1971 έκανε πρεμιέρα, με σκηνοθέτη τον Μελ Στούαρτ και πρωταγωνιστή τον Τζιν Γουάιλντερ.

Το 2005, η ταινία επανήλθε στις κινηματογραφικές αίθουσες. Αυτή τη φορά, σε σκηνοθεσία Τιμ Μπάρτον και κεντρικό ήρωα τον μοναδικό Τζόνι Ντεπ. Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας σημείωσε τεράστια επιτυχία, αποφέροντας συνολικά περίπου 475 εκατομμύρια δολάρια από τις προβολές παγκοσμίως.

Υπόθεση

Ο Γουίλι Γουόνκα είναι ένας εκκεντρικός χαρακτήρας, ιδιοκτήτης του εργοστασίου σοκολάτας. Μη έχοντας κοντινούς συγγενείς, αποφασίζει να διεξάγει ένα διαγωνισμό για να βρεθεί ο διάδοχος, που θα αναλάβει την αυτοκρατορία του. Έτσι, κρύβει σε πέντε από τις σοκολάτες του, πέντε χρυσά εισιτήρια. Όσοι τα βρουν, κερδίζουν μια ξενάγηση στο παραμυθένιο εργοστάσιο. Πέντε παιδιά, από όλο το κόσμο, μαζί με τους κηδεμόνες τους, γίνονται δεκτά. Εκεί, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον ιδιόρρυθμο ιδιοκτήτη και να απολαύσουν τα εκπληκτικά γλυκά του. Επιπλέον, θα έρθουν σε επαφή με τους μικρόσωμους Ούμπα Λούμπα, που είναι υπεύθυνοι για την τέλεια λειτουργία του εργοστασίου. Η ξενάγηση θα αποδειχθεί διαφορετική από αυτή που περίμεναν. Η περιέργεια και οι ενοχλητικοί χαρακτήρες τεσσάρων από τα πέντε παιδιά, θα μετατρέψουν αυτή την εμπειρία σε αληθινή περιπέτεια. Και κάπως έτσι, οι πραγματικές αρετές θα αναδειχθούν.

Λίγα λόγια για την παραγωγή

Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας, αντιμετώπισε από την αρχή ορισμένα προβλήματα. Για τη μεταφορά στους κινηματογράφους, τα δικαιώματα δόθηκαν από τους κληρονόμους του συγγραφέα, μετά από σχεδόν μια δεκαετία. Ήθελαν να έχουν πλήρη καλλιτεχνικό έλεγχο και να αποφασίζουν για τις επιλογές των ηθοποιών, σκηνοθετών και σεναριογράφων.

Επιπλέον, ο Τιμ Μπάρτον ως σκηνοθέτης, δεν υπήρξε η πρώτη επιλογή. Οι Γκάρι Ρος, Ρομπ Μίνκοφ, Μάρτιν Σκορσέζε και ο Τομ Σάντιακ, είχαν προσπαθήσει να αναλάβουν την ταινία. Αλλά και για το ρόλο του Γουόνκα, είχαν προταθεί άλλοι ηθοποιοί. Μπιλ Μάρεϊ, Νίκολας Κέιτζ, Τζιμ Κάρεϊ, Μάικλ Κίτον, Μπραντ Πιτ, Γουίλ Σμιθ καθώς και ο Άνταμ Σάντλερ. Όταν τη σκηνοθεσία ανέλαβε τελικά ο Μπάρτον, ο Τζόνι Ντεπ υπήρξε η μια και μοναδική επιλογή του.

Τα γυρίσματα έλαβαν χώρα μεταξύ Ιουνίου και Δεκεμβρίου του 2004, στα Pinewood Studios του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο Μπάρτον έκανε τα πάντα για να αποφύγει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τη χρήση ψηφιακών εφέ.

Ο Ντιπ Ρόι υποδύεται με επιτυχία κάθε έναν Ούμπα Λούμπα. Κλωνοποιημένος από ειδικά εφέ, ερμηνεύει ξεχωριστά κάθε εργάτη, με αμοιβή κοντά στο ένα εκατομμύριο δολάρια.

Η άγνωστη ιστορία για το βιβλίο Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας

Πριν τη μεταφορά στους κινηματογράφους, η ταινία υπήρξε βιβλίο από τον Ρόαλντ Νταλ. Η συνέχεια του βιβλίου, Ο Τσάρλι και ο Μεγάλος Γυάλινος Ανελκυστήρας, γράφτηκε το 1971 και εκδόθηκε το 1972. Ο Νταλ σχεδίαζε και ένα τρίτο βιβλίο, το οποίο δεν έγραψε ποτέ.

Στις 13 Σεπτεμβρίου 2016, η χήρα του συγγραφέα, σε συνέντευξη της στο ραδιόφωνο του BBC, έκανε μια σημαντική αποκάλυψη.

Ο μικρός πρωταγωνιστής, Τσάρλι Μπάκετ, είναι ένα παιδί φτωχής οικογένειας. Κερδίζει το μαγικό εισιτήριο και περνάει μια ολόκληρη μέρα στο εργοστάσιο του Γουόνκα. Αρχικά, στο βιβλίο, ο μικρός ήρωας υπήρξε ένα μαύρο αγοράκι και όχι λευκό. Όμως, η ατζέντισσα του συγγραφέα δεν ενθουσιάστηκε με αυτή την επιλογή. «Ένας μαύρος πρωταγωνιστής, δεν θα άρεσε στους αναγνώστες», όπως πίστευε.

Επιπλέον, ο Νταλ, κατηγορήθηκε για ρατσισμό εξαιτίας των Ούμπα Λούμπα. Στο βιβλίο περιγράφονταν ως Πυγμαίοι από την Αφρική. Έτσι, ο συγγραφέας, έγραψε ξανά το βιβλίο. Οι εργάτες, ήταν πλέον λευκοί με καταγωγή από την μυθική «Λουμποχώρα».

Οι Ούμπα Λούμπα σκλάβοι;

«Φυσικά και είναι αληθινοί άνθρωποι! Είναι οι εργάτες μου! Ανήκουν σε μια φυλή πολύ μικροσκοπικών πυγμαίων, τους ανακάλυψα εγώ ο ίδιος! Τους μετέφερα από την Αφρική μόνος μου, 3000 τέτοιους, από τα πιο βαθιά, τα πιο σκοτεινά, τα πιο ανεξερεύνητα μέρη της ζούγκλας! Τους έχωσα σε μεγάλες βαλίτσες, με τρύπες για να παίρνουν αέρα.»

Ο Γουίλι Γούονκα, με το πλατύ χαμόγελό του, τονίζει πόσο ευγνώμονες πρέπει να είναι οι εργάτες του, που βρίσκονται κοντά του.

Στο βιβλίο Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας ο συγγραφέας, αντλεί την έμπνευσή του, από ένα συγκεκριμένο γεγονός. Εταιρίες διεθνούς φήμης, προμηθεύονταν το κακάο από τη Ζιμπάμπουε, όπου χρησιμοποιούνταν παιδιά – σκλάβοι.

Οι Ούμπα Λούμπα παρουσιάζονται κοντοί, σκουρόχρωμοι, με στερεοτυπικό τρόπο ντυσίματος των ιθαγενών. Στην ταινία του 1971, οι εργάτες, παίρνουν διαφορετική μορφή. Νάνοι, με πράσινα μαλλιά και έντονο πορτοκαλί δέρμα. Δύο χρόνια αργότερα, ύστερα από καταγγελίες αντιρατσιστικών οργανώσεων, ο Νταλ αναθεωρεί το βιβλίο. Οι Ούμπα Λούμπα, είναι πλέον χαρούμενοι ροδαλοπρόσωποι χίπηδες, με μακριά ξανθά μαλλιά.

2005. Οι μικροσκοπικοί μελαψοί εργάτες, πανομοιότυποι, ανταλλάσσουν την ελευθερία τους για κακάο και εργασία. Πειραματόζωα νέων συνταγών του Γουόνκα, είναι εγκλωβισμένοι σε μια σοκολατένια αυτοκρατορία.

Η λειτουργία του εργοστασίου βασίζεται στη φυλετική υποταγή. Ο Λευκός εξουσιάζει και οι μαύροι υποτάσσονται. Εργάτες χωρίς προσωπικότητα και απαιτήσεις, πιόνια ενός ψυχολογικά ανισόρροπου δυνάστη.

Μια ματιά στους δύο πρωταγωνιστές

Πως θα μπορούσε ένα έργο με πρωταγωνιστή τον Τζόνι Ντεπ, να μην γίνει επιτυχία; Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας, έκλεψε τις εντυπώσεις από την πρώτη προβολή. Ένα ταξίδι ανάμεσα σε ζαχαρωτά και σοκολάτα, δεν θα μπορούσε να σταθεί χωρίς τον κατάλληλο πρωταγωνιστή. Ο ιδιόρρυθμος Γουίλι Γουόνκα, που ενσαρκώνει μοναδικά ο Τζόνι Ντεπ, κλέβει την παράσταση. Μια φιγούρα εκκεντρική, στυλιζαρισμένη, που αντιπαθεί την ακαταστασία και λατρεύει την τάξη. Το βλέμμα του διαρκώς παίζει με τον θεατή ενώ ένα πλατύ, κάπως βεβιασμένο, χαμόγελο δεν λείπει λεπτό από πάνω του. Η εκφραστικότητα, σε συνδυασμό με την ανορθόδοξη εμφάνισή του, είναι η συνταγή της επιτυχίας.

Επιπλέον, ο μικρός Τσάρλι Μπάκετ, είναι το παιδί που προσκαλεί το κοινό να συμπάσχει μαζί του. Με τα αθώα και πονεμένα μάτια επιδιώκει δικαιολογημένα τον οίκτο, προκαλώντας μόνο συμπάθειες. Μαζί του στον αγώνα για τη ζωή, η αγαπημένη του οικογένεια. Παρουσίες που ξεχωρίζουν και χαρίζουν οικειότητα και θαλπωρή. Η έννοια της οικογένειας είναι η κινητήρια δύναμη για τον μικρό Τσάρλι.

– What makes you feel better when you feel terrible? (Γουίλι Γουόνκα)
– My family (Τσάρλι)

Αξίες – Εφέ – Αντιθέσεις

Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας είναι μια πληθωρική ταινία γεμάτη εικόνες, μουσική και μηνύματα. Θέματα όπως η πραγματική αξία της οικογένειας, αλλά και η διάπλαση ενός χαρακτήρα, παρουσιάζονται διαρκώς. Ο μικρός Τσάρλι, αν και φτωχός, είναι ένα ήσυχο και καλό παιδί που αντλεί δύναμη από τους συγγενείς του. Αδιαφορεί για τα πλούτη και τη δόξα. Μόνη έγνοια του, η ασφάλεια της οικογένειάς του. Αντίθετα, οι υπόλοιποι τέσσερις πρωταγωνιστές, είναι κακομαθημένοι, εκνευριστικοί, αυθάδεις. Ζητούν διαρκώς, χωρίς ποτέ να δίνουν. Οι γονείς, ως ηθικοί αυτουργοί, έχουν μετατρέψει τα παιδιά τους σε ανικανοποίητα «τέρατα».

– “Everything here is so pointless”, γκρινιάζει ένα από τα κακομαθημένα
– “Sweets are pointless. That’s how they should be”, απαντά ο Τσάρλι

Όμως πως θα μπορούσε αυτή η ταινία να γίνει επιτυχία χωρίς τα εφέ; Πολύχρωμες σκηνές, ζαχαρωτά λιβάδια, τούνελ σοκολάτας, εξωφρενικές μεταμορφώσεις. Ένα ψυχεδελικό ταξίδι, μαζί με τους χαριτωμένους Ούμπα Λούμπα, ξεκινάει, με την σφραγίδα του Τιμ Μπάρτον.

Δεν θα μπορούσε βέβαια κανείς να παραβλέψει το κυριότερο χαρακτηριστικό της ταινίας. Την αντίθεση. Ο φτωχός πλην τίμιος Τσάρλι με τα τέσσερα κακομαθημένα και πλούσια παιδιά. Ο εκκεντρικός και διάσημος Γούονκα με τον νεότερο εαυτό του, ένα παιδί στο περιθώριο με προβλήματα. Οι δουλοπρεπείς, μελαψοί Ούμπα Λούμπα με τον λευκό, καθώς πρέπει, εργοστασιάρχη Γουίλι. Το μισογκρεμισμένο σχεδόν σπίτι της οικογένειας Μπάκετ, σε μια μουντή, με παγωμένους δρόμους, πόλη. Ενώ από πάνω δεσπόζει σαν γίγαντας το τεράστιο εργοστάσιο σοκολάτας. Η ταπεινή προσωπικότητα του μικρού Τσάρλι, που έρχεται σε αντίθεση με το μεγαλείο της ψυχής του.

Ένα εργοστάσιο σοκολάτας στην Ολλανδία

Ένα εργοστάσιο σοκολάτας τύπου Γουίλι Γουόνκα δημιουργείται στην πόλη Ζάανταμ, στην Ολλανδία, 18 χιλιόμετρα βόρεια του Άμστερνταμ. Η αρχιτεκτονική εταιρεία SeARCH, συνεργάστηκε με τη σοκολατοβιομηχανία Tony’s Chocolonely για τη δημιουργία του Tony’s Chocolonely Chocolate Circus.

Το θεματικό πάρκο, θα διαθέτει τρία μέρη, ένα εκ των οποίων θα φιλοξενεί ένα roller coaster. Τα σχέδια για το roller coaster περιλαμβάνουν έναν ελιγμό μέσω ενός κόκκινου υπόστεγου, αλλά το τρενάκι δεν θα εισέρχεται μέσα στο εργοστάσιο. Επιπλέον, δεν θα υπάρχει ποτάμι από σοκολάτα.

Οι επισκέπτες, θα μπορούν να περιηγηθούν στο εργοστάσιο περπατώντας και να μαθαίνουν ό,τι έχει σχέση με τη σοκολάτα.

Οι εγκαταστάσεις, αναμένεται να ολοκληρωθούν σε τρία χρόνια, με το πρότζεκτ να στοιχίζει περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ. Στο θεματικό πάρκο, υπολογίζεται ότι θα εργάζονται 600 υπάλληλοι. Περισσότερα από 500.000 άτομα θα επισκέπτονται το εργοστάσιο.

Η εταιρεία Tony’s Chocolonely ιδρύθηκε αρχικά το 2005. Αποστολή της, να δώσει τέλος στη δουλεία στις φυτείες κακάο. Συνεργάζεται με αγροτικούς συνεταιρισμούς για να προμηθεύεται κόκκους κακάο απευθείας από τους αγρότες, σε υψηλότερη τιμή.

Behind the scenes…

•  Η εταιρία Nestlé παραχώρησε 1.850 σοκολάτες στην παραγωγή της ταινίας.
• Το εργοστάσιο σοκολάτας σχεδιάστηκε ώστε να θυμίζει τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και τις ΗΠΑ. Η αρχιτεκτονική του, οι δρόμοι και οι προφορές των ηθοποιών είναι βρετανικές. Τα κοστούμια και η ορολογία είναι αμερικανικές.
• Σαράντα σκίουροι εκπαιδεύτηκαν για τη σκηνή όπου επιτίθενται σε ένα από τα κακομαθημένα παιδιά.
• Μια από τις γιαγιάδες του Τσάρλι, αποφάσισε να παίξει το συγκεκριμένο ρόλο, γιατί αυτή η γιαγιά, έδινε ένα φιλί στον Τζόνι Ντεπ.
• Όταν ήταν παιδί, ο Τζόνι Ντεπ είχε εμφανίσει αλλεργία στη σοκολάτα.
• O συγγραφέας Ρόαλντ Νταλ εμπνεύστηκε τους χαρακτήρες των κακομαθημένων παιδιών από τα παιδιά που συναντούσε στην καθημερινότητά του. Τα αντιπαθούσε βαθιά.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

• Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο της Σοκολάτας (2005). Ανακτήθηκε από thedailyowl.gr
• Ο ΤΣΑΡΛΙ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ. Ανακτήθηκε από psichogios.gr
• Γουίλι Γουόνκα εργοστάσιο σοκολάτας: Ο Τσάρλι στην Ολλανδία. Ανακτήθηκε από alphafreepress.gr
• Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας. Ανακτήθηκε από el.wikipedia.org
• Σαν σήμερα το 1971 έκανε πρεμιέρα ο Willy Wonka & the Chocolate Factory. Ανακτήθηκε από apotis4stis5.com

Παρόμοια άρθρα:

• A Christmas Carol: Το πνεύμα των Χριστουγέννων και οι δεύτερες ευκαιρίες στην ζωή
• The Greatest Showman: Η αληθινή ιστορία του Φινέα Μπάρνουμ
• Μια λίστα εκτός νόρμας για φέτος τα Χριστούγεννα

Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty Press // Giving Sight The Project