Mε αφορμή την επέτειο του θανάτου του στις 18 Μαρτίου του 1996 σας παρουσιάζουμε ένα μικρό αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη όπου αποτελεί ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές.

Ο Βίος του

Ο Οδυσσέας Ελύτης(πραγματικό όνομα:Οδυσσέας Αλεπουδέλλης) γεννήθηκε το 1911 στις 2 Νοεμβρίου στο Ηράκλειο Κρήτης και πρεσβεύει την λογοτεχνική γενιά του 1930.Το 1960 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και ο σημαντικότερος έπαινος της καριέρας του ήταν το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979. Ο πατέρας του είχε καταγωγή από το νησί της Λέσβου,όμως το 1895 εγκαταστάθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης όπου και ίδρυσε εργοστάσιο σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργίας.Η μητέρα του καταγόταν επίσης από τη Λέσβο.Το 1914 ταξίδεψαν στην Αθήνα όπου και εγκαταστάθηκαν.Ο Οδυσσέας Ελύτης εγγράφηκε στο ιδιωτικό σχολείο Νέας Μάκρης στο οποίο φοίτησε για 7 ολόκληρα έτη. Έξι χρόνια αργότερα(1920) εξαιτίας της πτώσης του Ελευθερίου Βενιζέλου η οικογένειά του βίωσε διώξεις για τον λόγο ότι πρέσβευαν βενιζελική ιδεολογία.Αξιοσημείωτο γεγονός στην ζωή του αποτελεί η γνωριμία του με τον τότε εξόριστο Ελευθέριο Βενιζέλο στη Λωζάνη.Πέρα από την ενασχόλησή του με την λογοτεχνία στράφηκε και στον αθλητισμό.Μετά από την πίεση των γονέων του σπουδάζει χημικός και την ίδια περίοδο ήρθε σε επαφή με το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη και του Ανδρέα Κάλβου και σε συνδυασμό με το έργο του Πωλ Ελυάρ και των Γάλλων υπερρεαλιστών επηρεάστηκε για τις λογοτεχνικές του ιδέες.

Αποτέλεσμα εικόνας για οδυσσέας ελύτης

Το Λογοτεχνικό Του Έργο

O Οδυσσέας Ελύτης αποτέλεσε από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και εντάσσεται στην γενιά του 1930.Το έργο του έχει συνδεθεί με τον υπερρεαλισμό παρόλο που απέκτησε διαφορετική άποψη από τον “ορθόδοξο” υπερρεαλισμό όπου αυτή την τάση την ακολούθησαν και σύγχρονοί του π.χ. Ανδρέας Εμπειρίκος,Νίκος Εγγονόπουλος.Έτσι δανείστηκε στοιχεία από το κίνημα του υπερρεαλισμού τα οποία έφερε σε σύνδεση με το λυρικό στοιχείο και την ελληνική λαϊκή παράδοση.Περισσότερα στοιχεία υπερρεαλισμού θα βρούμε στα έργα του: Προσανατολισμοί(1940) και Ήλιος Ο Πρώτος(1943).Κορυφαία δημιουργία του αποτελεί η ποιητική του σύνθεση το Άξιον Εστί(1959) όπου  ο Ελύτης απέκτησε μια θέση στην εθνική λογοτεχνία της χώρας,καθώς η παραπάνω ποιητική σύνθεση αποτελεί εθνικό έργο.Σε μεταγενέστερα χρόνια ο Οδυσσέας Ελύτης γίνεται περισσότερο ενδοστρεφής με επιστροφή στον αισθησιασμό της πρώιμης περιόδου του.Ένα έργο του που θεωρείται από αρκετούς μελετητές ιδιόμορφο είναι το σκηνικό ποίημα “Μαρία Νεφέλη” (1978) όπου για πρώτη φορά χρησιμοποίησε την τεχνική του κολάζ.Μετέπειτα του ποιητικού του έργου άφησε μνεία σημαντικό υλικό δοκιμίων,καθώς και αξιόλογες μεταφράσεις Ευρωπαίων ποιητών και θεατρικών συγγραφέων.

Εργογραφία

Ποιητικές Συλλογές και μεμονωμένα ποιήματα

  • Προσανατολισμοί, περιοδικό «Νέα Γράμματα», Αθήνα 1936 – Πυρσός, Αθήνα 1940
  • Οι κλεψύδρες του αγνώστου, περιοδικό «Μακεδονικές Ημέρες», Θεσσαλονίκη 1937
  •  Ήλιος Ο Πρώτος,Μαζί με τις παραλλαγές πάνω σε μια αχτίδα,Γλάρος, Αθήνα 1943
  • Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, περιοδικό Τετράδιο, τ. 2, Αθήνα 1945· Ίκαρος, Αθήνα 1962
  • Ποίημα «Ωδή στον Πικασσό», περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης, έτος Η΄, τόμος ΙΕ΄, αρ. 85, 1948
  • Το Άξιον Εστί, Ίκαρος, Αθήνα 1959
  • Έξι και μια τύψεις για τον ουρανό,Ίκαρος, Αθήνα 1960
  • Ποίημα «Μικρόν Ανάλογον για τον Ν. Χατζηκυριάκο-Γκίκα», περιοδικό Ζυγός, τ. 58, 1960
  • Ποιήματα «Ψαλμός και ψηφιδωτό για μιαν άνοιξη στην Αθήνα», «Δώδεκα Νήσων Άγγελος» και «Της Σελήνης της Μυτιλήνης», περιοδικό Εποχές””, τ. 24, 1965
  • Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας, Ίκαρος, Αθήνα 1971
  • Το Φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά,  Ίκαρος, Αθήνα 1971
  • Ποίημα «Θάνατος και ανάστασις του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου», τυπωμένο στο εξωτερικό σε 111 αριθμημένα αντίτυπα, 1971
  • Το Μονόγραμμα, Ίκαρος, Αθήνα 1972
  • Τα Ρω του Έρωτα, Αστερίας, Αθήνα 1972
  • Ποίημα «Villa Natacha», τυπωμένο σε 111 αριθμημένα αντίτυπα, Τραμ, Θεσσαλονίκη 1973
  • Φυλλομάντης, στη σειρά «Ένας Ποιητής, ένα Ποίημα», Αστερίας, 1973
  • Ποίημα «Αιώνος Είδωλον», περιοδικό Η Συνέχεια, αρ. 3, Αθήνα 1973
  • Τα Ετεροθαλή, Ίκαρος, Αθήνα 1974. Περιέχει όλα τα ως τότε ποιήματα, δημοσιευμένα ή ανέκδοτα, που είχαν μείνει έξω από τις ενότητες των άλλων ποιητικών συλλογών
  • Η καλωσύνη στις λυκοποριές, περιοδικό Τετράδιο, Αθήνα 1/1947
  • Μαρία Νεφέλη, Ίκαρος, Αθήνα 1978
  • Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας, Ίκαρος, Αθήνα 1982
  • Ωδή στην Σαντορίνη, Αρχείο Θηραϊκών Μελετών – Συλλογή Δημήτρη Τσίτουρα, Αθήνα, 1984
  • Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1984
  • Ο μικρός ναυτίλος, Ίκαρος, Αθήνα 1985
  • Ιουλίου Λόγος, Αθήνα 1991
  • Τα ελεγεία της Οξώπετρας, Ίκαρος, Αθήνα 1991
  • Η ποδηλάτισσα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1991
  • Δυτικά της λύπης, Ίκαρος, Αθήνα 1995
  • Εκ του πλησίον, Ίκαρος, Αθήνα 1998 (μεταθανάτια έκδοση)

Δοκίμια

  • «Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου», περ. Νέα Εστία, Αθήνα 1946
  • Ο ζωγράφος Θεόφιλος, Αστερίας, Αθήνα 1973
  • Ανοιχτά χαρτιά, Αστερίας, Αθήνα 1974
  • Η μαγεία του Παπαδιαμάντη, Ερμείας, Αθήνα 1976
  • Σηματολόγιον, Ερμείας, Αθήνα 1977
  • Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο, Τραμ, Θεσσαλονίκη 1979
  • Ιδιωτική οδός, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1989
  • Τα δημόσια και τα ιδιωτικά, Ίκαρος, Αθήνα 1990
  • Εν λευκώ, Ίκαρος, Αθήνα 1992
  • Ο κήπος με τις αυταπάτες, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1995

Μεταφράσεις

  • Πωλ Ελυάρ, «Ποιήματα», περ. Τα Νέα Γράμματα, Αθήνα 3/1936
  • Πωλ Ελυάρ, «Δημόσιο Ρόδο», περ. Τα Νέα Γράμματα, Αθήνα 11/1936
  • Πιέρ Ζαν Ζουβ «Ποιήματα Ι–ΧΧVΙΙ», περ. Τα Νέα Γράμματα, Αθήνα 12/1938
  • Ζαν Ζιρωντού,Νεράιδα: Ονειρόδραμα σε τρεις πράξεις, Εταιρία Σπουδών Σχολής Μωραΐτη, Αθήνα 1973
  • Μπέρτολντ Μπρεχτ, Ο κύκλος με την κιμωλία, Εταιρία Σπουδών Σχολής Μωραΐτη, Αθήνα 1974· Ύψιλον/θέατρο, Αθήνα 2010
  • Δεύτερη γραφή (Αρτύρ Ρέμπο, Κόμης του Λοτρεαμόν, Πωλ Ελυάρ, Πιέρ Ζαν Ζουβ, Τζουζέπε Ουνγκαρέτι,Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα, Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι), Ίκαρος, Αθήνα 1976
  • Σαπφώ, Ίκαρος, Αθήνα 1984
  • Απόστολος Ιωάννης,Η Αποκάλυψη, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1985
  • Κριναγοράς, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1987
  • Ζαν Ζενέ,Οι Δούλες, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 1994

Συνεντεύξεις-Λευκώματα

  • Ευγένιος Αρανίτσης, Το δωμάτιο με τις εικόνες, εικονογράφηση Οδ. Ελύτη, Ίκαρος, Αθήνα 1986
  • Συν τοις άλλοις, 37 συνεντεύξεις, επιμ. Ηλία Καφάογλου, Ύψιλον/Βιβλία, Αθήνα 2011
  • Οδυσσέας Ελύτης: Ο ναυτίλος του αιώνα, επιμ. Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Ίκαρος, Αθήνα 2011

Αποτέλεσμα εικόνας για οδυσσέα ελύτη