Exclusive Content:

Οι καινοτομίες του Citizen Kane

Έχουν περάσει 75 χρόνια από τότε που ο Πολίτης Κέιν του Όρσον Γουέλς έκανε την πρεμιέρα του το 1941 και συνεχίζει να θεωρείται μία από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Ποια είναι όμως εκείνα τα χαρακτηριστικά που έκαναν την ταινία να ξεχωρίσει τότε και να συνεχίζει να είναι μοναδική ακόμα και σήμερα;

Ας στραφούμε πρώτα στον ίδιο τον Όρσον Γουέλς που ήδη είχε προκαλέσει σάλο με την συμμετοχή του στο ραδιοφωνικό δράμα Τhe War of the Worlds. Όταν η μετάδοση έλαβε χώρα στις 30 Οκτώβρη το 1938, πολλοί από τους ακροατές που δεν είχαν συντονιστεί από την αρχή, νομίζοντας ότι ακούν ένα πραγματικό δελτίο ειδήσεων, πίστεψαν πως Αριανοί είχαν εισβάλλει στον πλανήτη Γη. Ακολούθησε πανικός με άπειρα τηλεφωνήματα στο στούντιο, εμπλοκή της αστυνομίας και λέγεται πως οι πολίτες έτρεχαν τρομαγμένοι στους δρόμους. Ο Γουέλς και τα υπόλοιπα μέλη δεν είχαν ιδέα ότι η εκπομπή θα προκαλούσε τέτοια ταραχή.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν, που μία από τις major εταιρίες RKO πρότεινε στον μόλις 26 χρονών Όρσον Γουέλς να γράψει, σκηνοθετήσει και πρωταγωνιστήσει σε δύο δικιές του ταινίες, με πρωτόγνωρο έλεγχο σε όλα τα στάδια δημιουργίας, χωρίς την εμπλοκή του στούντιο. Η ιστορία που θέλησε να προβάλλει στην μεγάλη οθόνη είναι αυτή του μεγαλοεκδότη Τσαρλς Φόστερ Κέιν, που μετά τον θάνατο του μια ομάδα δημοσιογράφων προσπαθεί να ανακαλύψει την πραγματική του ταυτότητα με αφορμή την τελευταία του λέξη “Ροδάνθος” (Rosebud).

Από την πρώτη του ταινία ο Γουέλς δημιουργεί κάτι ανατρεπτικό, ξεκινώντας από τις τεχνικές καινοτομίες. Καταφέρνει και συνδυάζει στοιχεία από διάφορα κινηματογραφικά ρεύματα όπως ο γερμανικός εξπρεσιονισμός, το σοβιετικό μοντάζ και τον γαλλικό ποιητικό ρεαλισμό. Αυτό που ξεχωρίζει, είναι το βάθος πεδίου που κυριαρχεί στο έργο με το foreground, background και ό,τι υπάρχει ανάμεσα να έχει την ίδια σημασία (αναλυτικό ντεκουπάζ). Με αυτόν τον τρόπο μας δείχνει όλο το περιβάλλον στο οποίο διαδραματίζεται η ζωή του Κέιν, ακόμα και τα ταβάνια που τονίζουν το κλειστοφοβικό ύφος της ταινίας. Ο φωτισμός, η σύνθεση του πλάνου και ο φακός της κάμερας που συντελούν στο βάθος πεδίου, απεικονίζουν με ακρίβεια τα συναισθήματα απομόνωσης και της έλλειψης ελέγχου και μας αποκαλύπτουν ακόμα περισσότερα για την περίπλοκη προσωπικότητα του. Το μοντάζ της ταινίας είναι επίσης ευρηματικό. Με οικονομία των μέσων βλέπουμε σε λίγα δευτερόλεπτα μεγάλα διαστήματα, όπως για παράδειγμα με δύο πλάνα να παρακολουθούμε το πέρασμα μιας εικοσαετίας, αλλά και να αναπτύσσονται μεγάλες σκηνές χωρίς την χρήση του μοντάζ.

Ας εξετάσουμε τώρα στην πολυπλοκότητα της δομής της ιστορίας. Δεν παρακολουθούμε τα στάδια της ζωής του Κέιν μέσω μιας ευθείας χρονικής αφήγησης αλλά μέσω χρονικών αναδρομών από τα ατόμα που βρίσκονταν κοντά του. Δεν βλέπουν όμως όλοι τον Κέιν με τον ίδιο τρόπο με αποτέλεσμα τα flashbacks να είναι αντιφατικά μεταξύ τους και αναξιόπιστα. Αυτή που μας αποκαλύπτει την αλήθεια είναι η κάμερα. Αυτή είναι που μέσα από τις πολλές αφηγήσεις μας δηλώνει ακόμα περισσότερα, ξεδιπλώνοντας τον πραγματικό χαρακτήρα και τα αληθινά συναισθήματα του Κέιν. Η τέχνη είναι αυτή που αποκαλύπτει τελικά πιο πολλά για την ζωή.

Σημαντική είναι κριτική που κάνει ο Πολίτης Κέιν στο αμερικανικό όνειρο. Το χρήμα, η φήμη και η δόξα που βρίσκονται στον πυρήνα του, έρχονται σε αντίθεση με την αρετή της αγάπης. Ο Γουέλς μας κάνει να αναρωτηθούμε αν η εκπλήρωση του αμερικανικού ονείρου μπορεί να καταστρέψει αυτά που έχουν πραγματική σημασία στην ζωή μας. Ο Kέιν, όντας αδιαμφισβήτητα άνθρωπος ποσοτήτων αυτό που αποζητούσε όλη του την ζωή ήταν η αγάπη, κάτι που τα λεφτά δεν μπορούν να αγοράσουν. Η μοναδική περίοδος που ήταν πραγματικά ευτυχισμένος ήταν κοντά στην μητέρα του όταν ήταν μικρός. Το RoseBud, μια μακρινή παιδική ανάμνηση, ήταν εν τέλει το μόνο που είχε συναισθηματική αξία για τον μεγιστάνα Τσαρλς Φόστερ Κέιν.

O Κείν ήταν ένας άντρας που τα κατέκτησε όλα και στην πορεία έχασε τον εαυτό του. Μπορεί όμως μια λέξη να αναδείξει όλο το είναι ενός ανθρώπου; Είναι δυνατόν να μπορέσουμε ποτέ να ανακαλύψουμε τα πάντα για έναν άνθρωπο, τους φόβους του, τις αναζητήσεις του και αυτό που τον κάνει ευτυχισμένο ή μια πτυχή μας παραμένει ό,τι και να γίνει κρυφή;

Ο Πολίτης Κέιν του Όρσον Γουέλς ήταν η ταινία που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την κάμερα για να εκφράσει έννοιες, να σηματοδοτήσει καταστάσεις και να θέσει ερωτήματα στο κινηματογραφικό κοινό που μας απασχολούν και την σημερινή εποχή.

Latest

H «Αγρυπνία» του Δημήτρη Δημητριάδη έρχεται στο θέατρο Συγγρού 33

Η Αγρυπνία του Δημήτρη Δημητριάδη, με πρωτότυπο τίτλο «Τα...

Pietà: 2ος κύκλος παραστάσεων από τις 5 Απριλίου στο Σύγχρονο Θέατρο

Η Pietà, η παράσταση θεάτρου ντοκιμαντέρ της σκηνοθέτριας Μάρθας...

5 λόγοι για να επισκεφθείτε ένα δωμάτιο απόδρασης με τους φίλους σας

Τα δωμάτια απόδρασης έχουν αυξήσει τη δημοτικότητά τους παγκοσμίως,...

Athens English Comedy Club – Κυριακή 31/3 στο Θέατρο ΕΛΙΑΡΤ!

Το Athens English Comedy Club ιδρύθηκε το 2019 και...

Newsletter

spot_img

Don't miss

H «Αγρυπνία» του Δημήτρη Δημητριάδη έρχεται στο θέατρο Συγγρού 33

Η Αγρυπνία του Δημήτρη Δημητριάδη, με πρωτότυπο τίτλο «Τα...

Pietà: 2ος κύκλος παραστάσεων από τις 5 Απριλίου στο Σύγχρονο Θέατρο

Η Pietà, η παράσταση θεάτρου ντοκιμαντέρ της σκηνοθέτριας Μάρθας...

5 λόγοι για να επισκεφθείτε ένα δωμάτιο απόδρασης με τους φίλους σας

Τα δωμάτια απόδρασης έχουν αυξήσει τη δημοτικότητά τους παγκοσμίως,...

Athens English Comedy Club – Κυριακή 31/3 στο Θέατρο ΕΛΙΑΡΤ!

Το Athens English Comedy Club ιδρύθηκε το 2019 και...

H «Αγρυπνία» του Δημήτρη Δημητριάδη έρχεται στο θέατρο Συγγρού 33

Η Αγρυπνία του Δημήτρη Δημητριάδη, με πρωτότυπο τίτλο «Τα δώρα της νύχτας», σε σκηνοθεσία Αντώνη Καλογρίδη, παρουσιάζεται από τα τέλη Φεβρουαρίου, στο ολοκαίνουργιο Θέατρο...

Pietà: 2ος κύκλος παραστάσεων από τις 5 Απριλίου στο Σύγχρονο Θέατρο

Η Pietà, η παράσταση θεάτρου ντοκιμαντέρ της σκηνοθέτριας Μάρθας Μπουζιούρη, που συγκίνησε και επαινέθηκε στην αρχή της φετινής θεατρικής σεζόν από κοινό και κριτικούς,...

5 λόγοι για να επισκεφθείτε ένα δωμάτιο απόδρασης με τους φίλους σας

Τα δωμάτια απόδρασης έχουν αυξήσει τη δημοτικότητά τους παγκοσμίως, προσφέροντας έναν περιπετειώδη και συναρπαστικό τρόπο για να περάσετε χρόνο με φίλους, οικογένεια ή συναδέλφους....