Ο Μυστικός Δείπνος του Λεονάρντο Ντα Βίντσι

O Μυστικός Δείπνος είναι τοιχογραφία του 15ου αιώνα, που καλλιτεχνήθηκε από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Κοσμεί, σήμερα, την τραπεζαρία του μοναστηριού Σάντα Μαρία ντέλλε Γκράτσιε (Παναγιά της Χάριτος), στο Μιλάνο της Ιταλίας. Η αρχική παραγγελία έγινε από το δούκα Λουδοβίκο Σφόρτσα, που επιθυμούσε το κτήριο να αποτελέσει το μαυσωλείο της οικογένειάς του. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα έργα στην ιστορία της τέχνης.

Ο πίνακας

Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο Μυστικός Δείπνος αποτυπώνει το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του, όπου τους αποκαλύπτει ότι κάποιος θα τον προδώσει. Ο κάθε μαθητής έχει την δική του έκφραση, σύμφωνα με τις γραφές.

Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ζωγράφισε τον Μυστικό Δείπνο με την τεχνοτροπία του buonfresco, δηλαδή τη γρήγορη κάλυψη των τοίχων πριν ξεραθεί ο σοβάς. Όμως, χρησιμοποίησε βαφές, που έφτιαξε μόνος του, από αυγό και λαδομπογιές, με αποτέλεσμα η νωπογραφία να φθαρεί γρήγορα. Ευτυχώς, οι μαθητές του Ντα Βίντσι δημιούργησαν ένα αντίγραφο σε καμβά, που άντεξε περισσότερο.

Το αντίγραφο αυτό αποδεικνύει κάποιες λεπτομέρειες, όπως για παράδειγμα ένα δοχείο αλατιού, αναποδογυρισμένο δίπλα στο χέρι του Ιούδα. Πράγμα, που θεωρείται κακός οιωνός. Οι σκιές στο πρόσωπο του Ιούδα, το αλάτι και το πουγκί που κρατάει στα χέρια του, είναι σαφείς αναφορές στην προδοσία του Ιούδα.

Ακόμη, ο Πέτρος κρατάει ένα μαχαίρι, που φανερώνει ότι θα κόψει το αυτί του στρατιώτη, στην προσπάθειά του να σώσει τον Ιησού.

Μία υπέροχη λεπτομέρεια αποτελεί και το δεξί χέρι του Ιησού, που προσπαθεί να πιάσει ένα ποτήρι κρασί. Τα δάχτυλα φαίνονται αχνά μέσα από τη διαφάνεια του ποτηριού.

Ποτέ ξανά ένας καλλιτέχνης δεν απέδωσε τόσο ρεαλιστικά στοιχεία και λεπτομέρειες.

Οι θεωρίες πίσω από τον Μυστικό Δείπνο

Ο Μυστικός Δείπνος ανά τους αιώνες υπήρξε ένα αρκετά αμφιλεγόμενο ζήτημα, που απασχόλησε πολλούς ειδικούς. Πολλοί υποστηρικτές θεωριών συνομωσίας συγκρούστηκαν με ιστορικούς και θρησκευτικούς, στην προσπάθεια επεξήγησης του διάσημου πίνακα.

Τα φωτοστέφανα

Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι ήταν ο μοναδικός της εποχής του, ο οποίος δεν «έβαλε» φωτοστέφανα στους μαθητές και στον Ιησού. Πολλοί αντέδρασαν. Όμως σύμφωνα με ιστορικούς, αυτό έγινε, γιατί ο ζωγράφος επέλεξε να τους απεικονίσει ως «απλούς άντρες». Φαίνεται πως ο ντα Βίτσι αποδέχτηκε την ανθρώπινη διάσταση του Ιησού και των 12 αποστόλων.

Μαρία Μαγδαληνή ή Ιωάννης ο Βαπτιστής

Μια από τις πιο αμφιλεγόμενες θεωρίες που έχουν προκαλέσει αντιδράσεις στον κόσμο της Χριστιανοσύνης είναι ότι ο Ιησούς διατηρούσε ερωτική σχέση με την Μαρία Μαγδαληνή. Αυτή η θεωρία πυροδοτήθηκε εκ νέου, μετά την κυκλοφορία του βιβλίου του Αμερικανού συγγραφέα Νταν Μπράουν, Κώδικας ντα Βίντσι, σύμφωνα με τον οποίο στο τραπέζι δίπλα στον Ιησού δεν κάθεται ο Ιωάννης, αλλά η Μαρία Μαγδαληνή.

Η θεωρία αυτή στηρίζεται στο γεγονός ότι η φιγούρα του Ιωάννη είναι η μοναδική, η οποία δεν έχει τόσο ανδρικά χαρακτηριστικά. Υποστηρίζουν ότι οι φιγούρες του Χριστού και του Ιωάννη δημιουργούν ένα νοητό «Μ» ανάμεσά τους, το οποίο παραπέμπει στα αρχικά του ονόματος της Μαρίας Μαγδαληνής. Ωστόσο, η εκκλησία, όπως και πολλοί επιστήμονες, δεν αποδέχονται αυτή την εκδοχή.

Η μουσική

Το 2007 ο Ιταλός μουσικός Τζιοβάννι Πάλα ισχυρίστηκε ότι ο ντα Βίντσι έκρυψε στο έργο του μια μουσική σύνθεση. Σχημάτισε ένα πεντάγραμμο στον πίνακα και ως νότες χρησιμοποίησε το ψωμί και τα χέρια των Αποστόλων και του Ιησού. Η επιλογή αυτών των δυο έγινε γιατί το ψωμί συμβολίζει το σώμα του Χριστού, ενώ τα χέρια ευλογούν το φαγητό. Όταν προσπάθησε να δει αν κάτι τέτοιο στέκει μουσικά, απογοητεύτηκε. Έτσι, αποφάσισε να δοκιμάσει να τις παίξει ανάποδα, δηλαδή από δεξιά προς τα αριστερά. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πάλα, «μοιάζει με ρέκβιεμ, με νεκρώσιμη ακολουθία».

Παρόμοια άρθρα:

• Ιερώνυμος Μπος: Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων
• Τα Νούφαρα: όταν ο Μονέ ερωτεύτηκε τη φύση
• Οι Πατατοφάγοι: Ο Βαν Γκογκ υμνεί την αγροτική τάξη

Ακολουθήστε μας στις σελίδες μας Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty Press // Giving Sight The Project