Maniac: η ταινία που καθόρισε τα slasher movies

Ηχογράφηση από τη Ναταλία Σφήκα:

Στον κόσμο του κινηματογράφου επικρατεί η εξής αρχή. Είτε είσαι πρωτότυπος, είτε αντιγράφεις πρωτότυπα. Εξού και η τεράστια λίστα remakes γνωστών αλλά και άγνωστων ταινιών από όλα τα είδη και τις εποχές. Μη γελιόμαστε, κάποιες ήταν αποτυχημένες προσπάθειες, είτε ως originals είτε ως κόπιες. Μα, στην περίπτωσή μας μόνο αποτυχία δεν θα το χαρακτηρίζαμε. Το Maniac, ως slasher B-movie των ’80s, είχε προκαθορισμένη μοίρα όταν κάποιος ξεκινούσε να το παρακολουθεί. Όμως, μας εξέπληξε ευφάνταστα. Το 2012 που κυκλοφόρησε η «κόπια» του, ξέραμε πάλι πως θα εξελιχθεί. Μαντέψτε όμως τι συνέβη. Σήμερα, λοιπόν, θα μιλήσουμε για μια ταινία-σταθμό του horror genre.

Περίληψη

Ένας ψυχοπαθής κατά συρροή δολοφόνος τρομοκρατεί τους δρόμους της Νέας Υόρκης. Νεαρές γυναίκες βρίσκουν φρικτούς θανάτους ως εκδίκηση για μια αμελή και χειριστική μητέρα.

Ανάλυση ενός ψυχοπαθή

Ο Frank Zito, τον οποίο υποδύεται ο Joe Spinell στην έκδοση του 1980 και ο Elijah Wood στην έκδοση του 2012, είναι χωρίς καμία αμφιβολία ένα άτομο βαθιά διαταραγμένο. Μέσα στη διαστροφή του βρίσκει τρόπους να δικαιολογεί τις πράξεις του και να αποκτά μια αίσθηση αυτονομίας. «Ανήμπορος» να βρει άλλο τρόπο να αντιμετωπίσει τα παιδικά του τραύματα, καταφεύγει σε δολοφονίες γυναικών που βλέπει όπως τη μητέρα του. Αμελείς, ψεύτρες και υπερβολικά όμορφες.

Οι δολοφονίες, που ανάλογα την ταινία αλλάζουν στο τρόπο τέλεσης, είναι αποκρουστικές και ελάχιστα προμελετημένες. Ο Frank λειτουργεί αυθόρμητα και μας αποκαλύπτει πολύ αργά γιατί αντιμετωπίζει έτσι τις γυναίκες αυτές, στην πιο τρομακτική σκηνή όλης της ταινίας. Οι σκηνοθέτες, ο καθένας με το τρόπο του, απογυμνώνουν τον χαρακτήρα και μας φτάνουν σε σημείο να κρατάμε την ανάσα μας. Ελπίζουμε πως μέχρι τελευταία στιγμή μπορεί και να «γιατρευτεί» ή να αφήσει το θύμα να γλιτώσει. Παρότι δεν θα παρακολουθήσουμε ποτέ τι θα γίνει μεταξύ τους ξέραμε εξ αρχής την απάντηση.

Σημαντικό δεδομένο για την ανάλυση του ψυχισμού του είναι η μανία του με τις κούκλες. Στο πρώτο Maniac απλά υπάρχουν, ενώ στo δεύτερo εξερευνάται η σχέση του μαζί τους πολύ πιο εξονυχιστικά. Οι δολοφονίες των κανονικών γυναικών αποτελούν την έναρξη της πραγματικής τους σχέσης με τον Frank. Συνομιλεί μαζί τους. Επιλέγει την αγαπημένη του. Καλωσορίζει την «νεοφερμένη». Εμείς ως τρίτοι βλέπουμε άψυχα, πλαστικά κορμιά που ντύθηκαν και στήθηκαν σε γωνίες και κρεβάτια ενώ ο Frank τις βλέπει σαν ζωντανές γυναίκες. Το σουρεάλ της ταινίας κρύβεται στο τέλος που αποκτάμε πραγματική θέση μέσα στο μυαλό του Frank και αφουγκραζόμαστε κάθε του αίσθημα και σκέψη.

Διαφορές, ομοιότητες και μια ιστορία που αφήνει εποχή

Να ξεκινήσουμε με μια πολύ βασική διαφοροποίηση. Χρήμα. To Maniac του William Lustig ήταν ένα χαμηλού budget αριστούργημα γυρισμένο σε στιλ Guerrilla, ένα είδος κινηματογράφησης που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στις ταινίες του είδους. Έχει όμως ένα ημιτελές αποτέλεσμα που προκλήθηκε από ανάγκη. Η παρακμιακή ατμόσφαιρά του αφήνει μια άλλη γεύση στον θεατή καθώς προκαλεί ουσιαστικό τρόμο με τα υπερβολικά ρεαλιστικά του εφέ (God bless you Tom Savini) και έναν ήρωα που δεν ντρέπεται να «λερώσει» τα χέρια του (pun intented).

Από την άλλη, η ταινία του Franck Khalfoun συνδυάζει τα καλά εφέ με την υπερβολική ωμότητα του εγκλήματος. Όντας γυρισμένη σε πρώτο πρόσωπο, δίνει στον θεατή την αίσθηση πως είναι ο ίδιος ο δολοφόνος και γίνεται, κατά κάποιο τρόπο, συνεργός. Το remake του 2012 προκαλεί στον θεατή μια αίσθηση αηδίας για τα ειδεχθή εγκλήματα που αναγκάζεται να παρακολουθεί μα και οίκτο για έναν πρωταγωνιστή που δεν έχει επιλογή.

Οι δύο πρωταγωνιστές μας, Joe Spinell και Elijah Wood, είναι η μέρα με τη νύχτα. Το μοναδικό πράγμα που τους ενώνει είναι μια ψύχωση και ένα μαχαίρι (και το τελευταίο παίζεται). Ο Spinell ερμηνεύει τον χαρακτήρα του ως έναν αγροίκο που παίρνει την εκδίκηση του για όλα όσα υπέστη. Μακελεύει αθώες γυναίκες στο όνομα της αρρωστημένης του αντίληψης περί ομορφιάς και είναι πολυμήχανος όσο αφορά τις δολοφονίες τους. Ο Wood από την άλλη, κυρίως λόγω εμφάνισης, είναι το άτομο «υπεράνω πάσης υποψίας». Είναι αδέξιος, λιγομίλητος και ντροπαλός. Καμία σχέση με τους άντρες που μας έχει συνηθίσει ένα slasher movie. Για αυτό και είναι τέλειος.

Προσωπικά αγαπημένος μου;

Και οι δύο μα και συνάμα κανείς. Ο Joe Spinell είναι δυναμικός και παρότι χαρίζει μια εξαιρετική ερμηνεία ως παράφρων, προσεγγίζει τον ρόλο του επιφανειακά. Δικαιολογείται εν μέρει διότι μιλάμε για B-movie. Δεν αναμέναμε οσκαρική ερμηνεία από κανένα μέλος του καστ. Ο Elijah Wood, από την άλλη, έχει ένα πιο προσωπικό παίξιμο και είναι πιο επικίνδυνος γιατί πρώτα κάνει το θύμα να τον εμπιστευτεί και έπειτα αρπάζει αυτό που θέλει. Είναι πιο δεμένος με το όπλο του εγκλήματος και πιο αρρωστημένος στις πράξεις του. Οι μονόλογοι καθώς και η πιο λεπτομερειακή οπτική του Khalfoun, ήταν ικανές να προκαλέσουν μέχρι και λιποθυμίες στο κοινό. As a thriller should do.

Εν κατακλείδι

Η ωμότητα του σεναρίου και ο σουρεαλισμός της σκηνοθετικής άποψης στο Maniac του 2012 προσδίδει μια άλλη έννοια στον όρο «ψυχοπαθής δολοφόνος». Ο Frank έχει ανάγκη να εκλογικεύει κάθε του έγκλημα ως αναγκαίο κακό για να συνυπάρχει με το παρελθόν του. Λόγω της σκηνοθεσίας μα και της εξαίσιας ηθοποιίας του Wood θα έλεγα πως το remake υπερτερεί του original, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η ταινία του William Lustig δεν είναι ένα αριστούργημα.

Με φόντο την Νέα Υόρκη του 1980 ή το Λος Άντζελες του 2012, εξερευνούμε σταθμούς μετρό αργά τη νύχτα είτε ως δολοφόνοι που παρακολουθούν το θύμα τους είτε ως τρομαγμένες γυναίκες που προσπαθούν να ξεφύγουν. Με συνοδοιπόρους μας τους Jay Chattaway και ROB, τρομάξαμε από μια μουσική υπόκρουση που μας έκανε να αναριγήσουμε και ας ήμασταν ασφαλείς και μακριά από τον Frank Ziro και την τρέλα του. Ένα είναι το μόνο σίγουρο. Το Maniac δεν είναι απλά άλλο ένα θρίλερ και το προτείνω ανεπιφύλακτα σε όποιον θέλει να θυμηθεί τι σημαίνει σωστό slasher movie.

Παρόμοια άρθρα:

• O τρόμος μέσα από το Voces
• Ο δόλος που κρύβεται μέσα στο Κορίτσι στην Ομίχλη
• El Cuerpo: άραγε ο θάνατος είναι το τέλος;
• Upgrade: Μπορεί ένα λογισμικό να συνυπάρξει με έναν άνθρωπο;

Ακολουθήστε μας στις σελίδες μας Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty Press // Giving Sight The Project