Jonestown: Ο Ναός του Jim Jones (Prt. 1)

Ηχογράφηση από την Τζωρτζίνα Γεωργακοπούλου:

Jim Warren Jones: Η ζωή του πριν την σέχτα

Γεννημένος στις 13 Μαΐου του 1931 ο Jim Jones υπήρξε ο μοναχογιός της Lynetta και του James Jones. Ο πατέρας του είχε βγει σε σύνταξη λόγω κάποιας αναπηρίας που απέκτησε κατά την διάρκεια της θητείας του στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν έδειχνε εύκολα τα συναισθήματά του, ενώ υπάρχουν υπόνοιες, ότι ήταν αλκοολικός. Από την άλλη πλευρά, η μητέρα του ήταν μία αρκετά ζωντανή γυναίκα. Παρ’ όλα αυτά, δεν ταίριαζε στο καλούπι των γυναικών της εποχής της, ενώ τίποτα δεν έδειχνε, ότι διέθετε μητρικά ένστικτα. Σε γενικές γραμμές, τα παιδικά χρόνια του Jones δεν ήταν και τα πιο τρυφερά, όπως θα παραδεχτεί και ο ίδιος αργότερα.

Μετακόμισαν στην Indiana, όπου εκεί θα περνούσε όλα τα χρόνια μέχρι την ενηλικίωση του. Όπως, προαναφέραμε οι σχέσεις του με τους γονείς του ήταν τυπικές, δίχως ίχνος στοργής και αγάπης. Ήταν σαν να μην ήθελαν να κάνουν παιδί. Με έναν πατέρα που αντιμετώπιζε τα όσα του άφησε ο πόλεμος και με μια μητέρα εργασιομανή και συνεχώς απασχολημένη.

Jim Warren Jones: Tα εφηβικά χρόνια

Στο σχολείο σίγουρα δεν ήταν από τα δημοφιλή παιδιά. Δεν ήταν από τα παιδιά που ήταν μέσα σε όλα. Δεν έπαιρνε μέρος σε αθλήματα. Υπήρχαν στοιχεία, όμως, από την νεαρή του ηλικία που αποδείκνυαν τις ηγετικές του ικανότητες. Για παράδειγμα, ήταν πολύ δυναμικός, ώστε να αποτελέσει τον αρχηγό σε μία αθλητική ομάδα. Δίχως να λάβει καν μέρος ο ίδιος στις αθλητικές δραστηριότητες. Η ενδυμασία του προκαλούσε εντύπωση, καθώς φορούσε τις καθημερινές τα ρούχα που κάποιος θα φορούσε για την “Κυριακή” στην εκκλησία.

Από μικρό τον μαγνήτιζαν τα θέματα θρησκευτικής φύσεως. Του άρεσε να επισκέπτεται διάφορους ναούς λατρείας. Είχε πολλές επιλογές στην διάθεσή του. Τον προσέλκυε η ιδέα του να μάθει τι διαφορετικό κηρύττει ο κάθε ιερέας. Disclaimer σε αυτό το σημείο. Αυτή η περιέργεια προς το κάθε τι “θείο” δεν προήλθε από την οικογένεια. Η μητέρα του ήταν μία πνευματικά “ελεύθερη” γυναίκα. Δεν ήταν από αυτές τις κυρίες που έβαζαν κάθε Κυριακή τα γιορτινά τους για να δώσουν το παρόν στην εκκλησία. Πίστευε σε κάτι γενικό και αόριστο, τους ” Ουράνιους Θεούς” (Sky Gods). Σε αντίθεση με εκείνη ο γιός της συνήθιζε να κυκλοφορεί με μία βίβλο στο χέρι και να κάνει τον “Κήρυκα του Κυρίου” σε πολυσύχναστα μέρη.

Η πρώτη του δουλειά και η γνωριμία με την σύζυγό του

Άρχισε να εργάζεται από μικρή ηλικία. Είχε κλείσει μόλις το 17ο έτος της ηλικίας του, όταν άρχισε να δουλεύει σε ένα νοσοκομείο ασκώντας επικουρικά καθήκοντα. Και τώρα μάλλον θα σκέφτεστε από μέσα σας, πως θα του άρεσε να βοηθάει τους άλλους και τι γλυκό που είναι αυτό… Εν μέρει, ναι. Τα βασικά του καθήκοντα, όμως, ήταν να μαζεύει εμετούς, να τακτοποιεί πτώματα και να φροντίζει για την αποσύνθεση ακρωτηριασμένων μερών του σώματος. Όχι και τόσο ονειρικό. Πόσο μάλλον για ένα δεκαεφτάχρονο αγόρι. Είναι εκείνη πάντως η χρονική περίοδος που  μπαίνει μέσα του το μικρόβιο να ασχοληθεί και να σπουδάσει ιατρική.

Την ίδια περίοδο γνωρίζει και την γυναίκα του, Marceline, η οποία ήταν φοιτήτρια νοσηλευτικής. Όπως ανέφερε και η ίδια, η ανιδιοτέλεια του Jim στο να βοηθάει τους άλλους, αλλά και οι πεποιθήσεις σχετικά με την ισότητα όλων, την έκαναν να τον ερωτευτεί και στο τέλος να τον παντρευτεί. Λίγο μετά ξεκινάνε τα μαύρα σύννεφα. Ποτέ ο Jim δεν είχε προσδιορίσει στην γυναίκα του την θρησκευτική του ταυτότητα. Εκείνη πίστευε, πως ο Jim ήταν Χριστιανός, όπως εκείνη. Ήταν μετά τον γάμο, όπου διαπίστωσε τα “πιστεύω” του συζύγου της. Αυτό το ζήτημα αποτελούσε το μήλο της έριδος για το ζευγάρι.

Αν και τα πράγματα οδηγούσαν προς το διαζύγιο, η Marceline, δεν το θεωρούσε καν ως επιλογή λόγω του κοινωνικού στίγματος που δημιουργούσε εκείνη την εποχή σε μία γυναίκα. Αντί, λοιπόν, να τραβήξουν χωριστούς δρόμους, εκείνη τον ακολουθούσε σε λειτουργίες διάφορων τοπικών λατρευτικών κέντρων. Ο Jones είχε μία ιδιαίτερη αγάπη για τις λειτουργίες των Αφροαμερικάνικων ναών σε σχέση με τις βαρετές τελετές των ναών των ” Άσπρων”.

Το ξεκίνημά του ως πάστορας

Σε ηλικία 21 ετών αρχίζει να εργάζεται ως μαθητευόμενος πάστορας. Ανυπόμονος να διδάσκει, όπως θέλει εκείνος, δημιουργεί τον δικό του ναό στην Indianapolis. Για τον Jones το να γίνει Πάστορας είχε καταρρίψει την άλλοτε έντονη θέλησή του να ασχοληθεί με την ιατρική. Μέσω του κηρύγματος ερχόταν ακόμα πιο πολύ κοντά στον κόσμο. Στην διδαχή του υπήρχαν στοιχεία από Χριστιανισμό μαζί με πεποιθήσεις που υποστήριζαν, ότι όλοι είναι ίσοι. Όλοι ήταν καλοδεχούμενοι στην “Εκκλησία” του ανεξαρτήτου χρώματος. Πράγμα πρωτάκουστο για την εποχή. Στο πλευρό του πάντα η γυναίκα του.

Το “ξάνοιγμα” της επιχείρησης

Το κήρυγμά του απηχούσε σε όλο και περισσότερο κοινό και η “Εκκλησία” του δεν τους χωρούσε πια. Στεγαζόταν σε μία φτωχή γειτονιά. Οι πιστοί δεν είχαν λεφτά για να βοηθήσουν την “Εκκλησία” τους να στεγαστεί σε μεγαλύτερο χώρο. Έπρεπε να βρει έναν τρόπο να προσελκύσει μεγαλύτερο κοινό. Τότε σκέφτηκε, ότι μεγαλύτερο κοινό ισούται με εντυπωσιακότερη τελετή. Και τι αποζητούν όλοι οι πιστοί; Ένα θαύμα. Στην αρχή ξεκίνησε δειλά δειλά “θεραπεύοντας” πονοκεφάλους και βήχα.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως κατά κάποιον τρόπο εκπλήρωσε το αρχικό του όνειρο του να γίνει γιατρός. Και αυτό γιατί ανάμεσα στα “θαύματα” που έκανε συμπεριλαμβανόταν και αυτό του να θεραπεύει το καρκίνο. Η φήμη του εξαπλώθηκε. Κατέληξε να πηγαίνει ως καλεσμένος και σε άλλες “Εκκλησίες”. Εκεί όχι μόνο κήρυττε, αλλά έπραττε και τα καθημερινά του θαύματα. Για να πείσει, όμως, τους νέους του ακόλουθους, φύτευε στο κοινό του δικούς του ανθρώπους, οι οποίοι υποστήριζαν πως τους είχε γιατρέψει από κάποια σοβαρή ασθένεια.

Υπέρμαχος της ισότητας

Όπως προαναφέραμε ο Jones είχε την αντίληψη, ότι όλοι είναι ίσοι ανεξαρτήτου χρώματος και φυλής. Μιλάμε, όμως, για μία εποχή, όπου επικρατούσε η άποψη, ότι οι λευκοί ήταν ανώτεροι όλων. Την ίδια αντίληψη προφανώς είχαν και οι εστιάτορες και άλλοι μαγαζάτορες. Οργάνωνε, λοιπόν, ειρηνικές πορείες μαζί με πιστούς έξω από τα καταστήματα έχοντας την απαίτηση να συμπεριφέρονται το ίδιο τόσο στους λευκούς, όσο και στους έγχρωμους πελάτες τους. Θα μπορούσαμε να πούμε πολύ καλά λόγια σε αυτό το σημείο για τον ιδεολόγο πάστορα που μάχεται κατά του κοινωνικού αποκλεισμού. Αλλά η συνέχεια της ιστορίας θα μας κάνει να τα πάρουμε πίσω. Και αυτό, γιατί ο Jones πήγε στους καταστηματάρχες και τους υποσχέθηκε, ότι θα τους κάνει πλούσιους μοιράζοντας στους πιστούς λίστες με τα μαγαζιά τους. Έτσι, όλο και περισσότεροι καταστηματάρχες αποζητούσαν να συνεργαστούν με την “Εκκλησία” του Jones, ώστε να διαφημιστούν και να βγάλουν λεφτά.

Η αποδεκτή  παράνομη σχέση του

Έρχεται η στιγμή που η οικογένεια του Jones μετακομίζει από την Indiana στην California. Παράλληλα, ένας μεγάλος αριθμός πιστών τους ακολουθεί. Η σχέση, όμως, με την σύζυγό του κλυδωνίζεται. Έχουν περάσει 20 χρόνια από τον γάμο τους, ενώ έχουν αποκτήσει και τέσσερα παιδιά. Ένα βιολογικό και τρία θετά. Ο Jones συνάπτει ερωτική σχέση με μία πιστή κατά πολλά χρόνια μικρότερή του. Μαζί με τον γάμο του δεν πήγαινε καλά και η δουλειά του. Φοβισμένος πως θα χάσει τους ακόλουθούς του σε περίπτωση που μαθευτεί η απαγορευμένη του εξωσυζυγική του σχέση αποφασίζει πως η αλήθεια είναι η καλύτερη άμυνα. Έτσι, τους το αποκαλύπτει ο ίδιος.

Πρώτα, πηγαίνει στην γυναίκα του και της αποκαλύπτει την σχέση που διατηρεί. Δικαιολογεί τον εαυτό του με το γεγονός, ότι χρειάζεται κάποια να τον βοηθάει με την εκπλήρωση των σεξουαλικών του αναγκών, καθώς εκείνη δεν μπορούσε λόγω προβλημάτων υγείας. Την διαβεβαιώνει, βέβαια, πως αγαπάει εκείνη και πως η σχέση του με την νεαρή κοπέλα είναι καθαρά σεξουαλική χωρίς να εμπλέκονται συναισθήματα. Εκείνη συμφωνεί. Στην συνέχεια πάει και μιλάει στους πιστούς του με ειλικρίνεια και εκείνοι το αποδέχονται και τον στηρίζουν.

Από την παρακμή στην ακμή

Παλιά μου τέχνη κόσκινο λέμε και αυτή την τεχνική ακολούθησε. Το 1970 ξεκινάει ξανά τις περιοδείες σε άλλους ναούς εντυπωσιάζοντας τα πλήθη με τα “θαύματά” του. Όλα αυτά είναι μία επιχείρηση, όμως, και έτσι αρχίζει να πουλάει φωτογραφίες τους, τις οποίες πολλοί αγόραζαν λόγω της μεγάλης του φήμης. Σαν καλός marketer έβαζε τα άτομα που παρακολουθούσαν τις τελετές που συμμετείχε να συμπληρώνουν τα στοιχεία τους, ώστε να τους στέλνει μπροσούρες με τα νέα του “ναού” του. Με τον καιρό όλο και περισσότερος κόσμος δώριζε λεφτά στο ” People’s Temple” (έτσι ονομαζόταν η ενορία του).

Τότε είναι που αποφασίζει να ανοίξει κάποια μικρά καταστήματα, όπου θα δούλευαν μέσα άτομα της “Εκκλησίας” του και όπου διάφοροι πιστοί θα πήγαιναν να χαρίσουν ρούχα που δεν τα χρειάζονται ή ακόμα και να δωρίσουν χρηματικά ποσά. Εκεί παράλληλα μοιράζονταν δωρεάν γεύματα, ενώ είχε δημιουργηθεί και ένα πρόγραμμα που έστελνε φοιτητές στα πανεπιστήμια. Τους εξασφάλιζαν από βιβλία μέχρι και φοιτητικές εστίες.

Οι πιστοί κινδυνεύουν

Ο Jones έχει ένα μεγάλο αριθμό ακολούθων και τότε ξεκινάει να γίνεται χειριστικός και καταπιεστικός. Προσπαθεί να φοβίσει τους πιστούς του, ενώ παράλληλα τους απαγορεύει πολλά. Γι’ αυτόν το μόνο σωστό ήταν να ασχολούνται όλη την μέρα με τις δουλειές που τους ανέθετε στον “ναό”. Ο κινηματογράφος, καθώς και οι σχέσεις απαγορεύονταν. Από την άλλη, τα παντρεμένα ζευγάρια είχαν ελάχιστο χρόνο μαζί λόγω του τεράστιου φόρτου εργασίας.

Η συνέχεια της ιστορίας έρχεται σύντομα…

Παρόμοια άρθρα

• Έγκλημα και τιμωρία. Δεν τιμωρούνται όλα τα εγκλήματα
• Τα εγκλήματα δεν «κρύβονται» πίσω από σημαίες
• Charles Manson: Ένας serial killer που σκότωνε με το μυαλό

Ακολουθήστε μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press // Giving Sight The Project