Jonestown: Ένα νεκροταφείο ψυχών (Prt.2)

Ηχογράφηση από την Τζωρτζίνα Γεωργακοπούλου:

Τα τεχνάσματα του ιδρυτή της Jonestown

Ο Jones σε αυτό το σημείο αγοράζει πληθώρα πούλμαν με τα οποία πήγαινε ταξίδια μαζί με τα μέλη της ενορίας του. Στο ενδιάμεσο σταματούσαν σε διάφορες “Εκκλησίες” στον δρόμο τους για να εφαρμόσει τα γνωστά του “θαύματα” μόνο που τώρα τα είχε εξελίξει. Δεν πήγαιναν αυτοί που έπασχαν από κάτι να ζητήσουν την βοήθειά του. Πλέον, εκείνος φανέρωνε στους “άρρωστους”, ότι έπασχαν από κάτι. Μία βοηθός του πήγαινε στο πρόσωπο που του είχε ανακοινωθεί για παράδειγμα πως πάσχει από καρκίνο, ενώ δεν το ήξερε. Καθαρίζει το στόμα του, ώστε να μπορέσει ο πάστορας να εφαρμόσει τις θαυματουργικές του ικανότητες. Τότε η βοηθός έχωνε στο στόμα του πιστού ένα κομμάτι κρέας. Στην συνέχεια εκείνος το έφτυνε. Υποτίθεται πως αυτό ήταν ο καρκίνος που κατάφερε ο οργανισμός του να αποβάλει χάρις στον Jones.

Τα ναρκωτικά μπαίνουν στην ζωή του πάστορα

Ένα χρόνο αργότερα ο πάστορας αρχίζει την χρήση σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, του τα παρείχαν οι ίδιοι του οι ακόλουθοι. Πίστευε πως του έδιναν ενέργεια. Το βράδυ από την άλλη θα έπαιρνε πάλι κάποιο χάπι για να μπορέσει να κοιμηθεί. Παρ’ όλα αυτά δεν ήθελε να φαίνεται. Μια που τα κόκκινα μάτια του μπορούσαν να τον μαρτυρήσουν, άρχισε να φοράει τα μαύρα γυαλιά που ήταν σήμα κατατεθέν του. Οι αλλαγές αρχίζουν να φαίνονται και στην συμπεριφορά του. Για να δικαιολογήσει το γεγονός, ότι φοράει τα γυαλιά ηλίου ακόμα και το βράδυ, υποστήριζε πως ξεχειλίζει από τα μάτια του “θεία λάμψη”. Οι πιστοί δεν έπρεπε να την δουν, καθώς θα τους σκότωνε κάτι τέτοιο. Όσο παράξενο και να ακούγεται, τον πίστεψαν. Τόσο μεγάλη επιρροή τους ασκούσε. Γίνεται οξύθυμος και περίεργος, αλλά κανένας από τους πιστούς του δεν θέλησε να το ψάξει περισσότερο ή όσοι είχαν υποψιαστεί κάτι, θέλησαν να το αγνοήσουν.

Οι ψευδαισθήσεις και οι κίνδυνοι

Η συνεχής χρήση ναρκωτικών του δημιουργεί το συναίσθημα του κινδύνου και της καταδίωξης. Αρχίζει να υποστηρίζει, ότι η κυβέρνηση αποτελεί εχθρό τους, ακόμα και το FBI. Με αυτά του τα λεγόμενα προκαλεί άγχος και φόβο στους ακολούθους του, οι οποίοι πιστεύουν κάθε του λέξη. Όλα αυτά τους προκάλεσαν την έμμονη ιδέα, πως θα πέσουν θύματα κάποιας επίθεσης.

Μία μεγάλη οικογένεια

Όλα είχαν αρχίσει να περιστρέφονται γύρω από αυτόν και τον “ναό”. Η ζωή των πιστών αποκτά ένα σημείο αναφοράς και αυτό είναι ο Jones και ο ” People’s Temple”. Οι πιστοί αποκαλούν τον Jones “Πατέρα” και την γυναίκα του “Μητέρα”. Παράλληλα, ο εγωκεντρικός πάστορας έχει φτάσει σε ένα σημείο, όπου έχει συνάψει ερωτικές σχέσεις σχεδόν με όλες τις γυναίκες της ομάδας.

Η αρχή της Jonestown

Σε κάποιο σημείο παίρνει απόφαση πως πρέπει να δώσει στους πιστούς του μία “χώρα”. Ένα μέρος, όπου θα νιώθουν ασφαλείς. Βρίσκει, λοιπόν, το ιδανικό μέρος. Την Guayana. Η περιοχή διαθέτει λιμάνι και μικρό πληθυσμό, ενώ μεγάλο μέρος της περιοχής είναι καλυμμένο από πυκνή βλάστηση. Ήταν το κατάλληλο μέρος για να χτίσει τον απομονωμένο του παράδεισο. Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός, ότι δεν υπήρχαν δρόμοι που να συνδέουν την Jonestown με την πόλη.

Πως έπεισε τους πιστούς να πάνε; Σε κάθε τελετή τους φύτευε ιδέες που τους τρόμαζαν, όπως το ότι θα τους μάζευαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεων. Το 1977 η Jonestown ανοίγει τις πύλες της. Στόχος είναι να μπορεί να συντηρηθεί μόνη της, ενώ ο Jones είχε τα πάντα υπό έλεγχο. Ενδεικτικά, εάν δύο άνθρωποι ήθελαν να γίνουν ζευγάρι ή εάν ένα ζευγάρι ήθελε να χωρίσει, θα έπρεπε να υποβάλλει αίτηση. Τα γράμματα που στέλνονταν στους κάτοικους της Jonestown δεν μεταβιβάζονταν κατευθείαν στον παραλήπτη τους. Αντιθέτως, ανοίγονταν και ελέγχονταν προτού. Ακριβώς, το ίδιο γινόταν και με τα γράμματα που στέλνονταν από τους κατοίκους αυτής της μικρής κοινωνίας. Εάν σε κάποιο γράμμα κάποιος έγραφε κάτι αρνητικό σχετικά με την πόλη τους, τον έβαζαν να το ξαναγράψει αναφέροντας αυτή την φορά θετικά σχόλια.

Οι συνθήκες που επικρατούσαν στην μικρή πόλη

Οι λέξεις “ιδιωτικότητα” και προσωπικός χώρος δεν υπήρχαν. Οι συνθήκες ήταν άθλιες. Δεκάδες άτομα έμεναν μέσα σε ένα σπίτι. Τα αποθέματα νερού ήταν ελάχιστα. Χρησιμοποιούσαν μολυσμένο νερό για να κάνουν μπάνιο. Παράλληλα, το φαγητό ήταν πενιχρό και όλα αυτά την στιγμή που όλο και περισσότερος κόσμος ήθελε να μείνει σε αυτή την “ονειρούπολη”. Οι Κυριακές ήταν η τυχερή τους μέρα, καθώς ο Jones τους έδινε ως αντάλλαγμα από ένα μπισκότο στον καθένα.

Στην αντίπερα όχθη ο Jones ζούσε μέσα σε ένα ωραίο σπίτι μαζί με την γυναίκα του και τις ερωμένες του που διέθετε  ψυγείο, ανεμιστήρες και όλα τα κομφόρ. Εδώ αξίζει να σημειωθεί, πως πριν χτιστεί η πόλη του η ζωή του ήταν διαφορετική. Με άλλα λόγια, τόσο εκείνος, όσο και η γυναίκα του ντύνονταν με παλιά ρούχα και δεν άλλαζαν το αυτοκίνητό τους που ήταν παλιό. Η ταπεινότητα που τους χαρακτήριζε πριν την έλευση τους στην Jonestown αντικαταστάθηκε από την χλιδή και το αίσθημα υπεροχής.

Επιπλέον, στο σπίτι του ήταν τοποθετημένο ένα studio ραδιοφώνου, όπου από εκεί απευθυνόταν στον “λαό” του. Πως, όμως, πληρώνονταν όλα αυτά τα έξοδα; Η κοινωνική ασφάλιση των κατοίκων της πόλης κάλυπτε ένα μεγάλο μέρος τους. Τα υπόλοιπα έξοδα προσπαθούσαν να τα καλύψουν μέσω των εσόδων που έφερναν οι πωλήσεις ξύλινων παιχνιδιών, τα οποία έφτιαχναν και πουλούσαν οι ίδιοι οι κάτοικοι. Εάν κάποιος “έσπαγε” τους κανόνες, τότε έπρεπε να τιμωρηθεί. Θα έπρεπε να τρώει ξεχωριστά από όλους, να τρέχει για όλα, ενώ απαγορευόταν στους υπολοίπους να του μιλάνε ή ακόμα και να τον κοιτάζουν.

Η καθημερινότητα 

Όχι 50, όχι 100, αλλά 900 άτομα κατοικούσαν στην Jonestown. Καθημερινά ήταν αναγκασμένοι να παρακολουθούν τα μεταμεσονύκτια κηρύγματα του Jones που πολλές φορές κρατούσαν μέχρι τις 3 το πρωί. Οι κάτοικοι δούλευαν κάθε μέρα μέχρι τις 6 το απόγευμα υπό την ηχητική υπόκρουση που έπαιζε από τα μεγάφωνα.

Οι άθλιες συνθήκες που περιγράψαμε πιο πάνω σε συνδυασμό με την οξύθυμη συμπεριφορά του Jones δημιούργησε την επιθυμία σε πολλούς να εγκαταλείψουν αυτό που άλλοτε θεωρούσαν “Γη της Επαγγελίας”. Το να φύγει κάποιος, όμως, από την πόλη ήταν δύσκολο, καθώς ο Jones κρατούσε τα διαβατήριά τους και για να τα πάρουν θα έπρεπε να πληρώσουν γι’ αυτά. Σημειωτέον κανένας δεν έβγαζε δικά του λεφτά. Όσοι είχαν λεφτά αναγκάστηκαν να υπογράψουν ένα συμβόλαιο, ώστε να μην μπορούν να μιλήσουν για τα όσα διαδραματίζονταν εκεί. Η πιο κοινή λύση για να εγκαταλείψει κάποιος την Jonestown ήταν να το σκάσει. Μερικοί τα κατάφεραν. Αρκετοί τότε μίλησαν στα media για όσα συμβαίνουν. Αυτό κίνησε την περιέργεια της κοινής γνώμης και όλο και περισσότερα reportage στρέφονταν γύρω από την Jonestown και τους παγιδευμένους πολίτες της.

Το απόλυτο παραλήρημα του Jones 

Οι κάτοικοι αγνοώντας την πραγματικότητα και πιστεύοντας κάθε λέξη του πάστορα πίστευαν πως ο στρατός ετοίμαζε κάποια επίθεση εναντίον τους. Μία φρουρά εξοπλισμένη με βαριά όπλα εγκαταστάθηκε στην πόλη με το πρόσχημα της προστασίας από τον εχθρό. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν εκεί για να μην αφήσουν κανέναν να το σκάσει. Γρήγορα χάνεται ο έλεγχος της κατάστασης με τους κατοίκους να εξαγριώνονται για τα όσα συμβαίνουν και με την φρουρά να τους απειλεί, ότι θα τους πυροβολήσει σε περίπτωση ανυπακοής.

Στις αρχές του 1978 συναγερμός χτυπά στην Jonestown με τον “Πατέρα” να συγκεντρώνει όλους τους κατοίκους και να τους ανακοινώνει πως σε λίγη ώρα θα τους επιτεθεί ο στρατός. Λίγο καιρό νωρίτερα τους προειδοποιούσε για μία επικείμενη επίθεση του στρατού, όπου θα τους άρπαζαν τα παιδιά τους. Αυτή την φορά, όμως, αποστολή του στρατού είναι να τους σκοτώσει όλους. Είναι εκείνη την στιγμή που τους συμβουλεύει, ότι θα νικήσουν τους εχθρούς με το να αφαιρέσουν οι ίδιοι τις ζωές τους. Στο άκουσμα αυτής της είδησης πολλοί θέλουν να φύγουν. Παρ’ όλα αυτά αναγκάζονται όλοι να στηθούν σε ουρές, ώστε να πιούν ένα υγρό, το οποίο θα τους σκότωνε σε λιγότερο από μία ώρα. Όταν όλοι ήπιαν το άγνωστο αυτό υγρό, ο Jones τους φανέρωσε πως αυτό ήταν μία δοκιμή για να δει μέχρι που μπορούσαν να φτάσουν.

Η μαζική αυτοκτονία

Ο εγωισμός και η αυτοπεποίθηση του Jones τονώνονται ύστερα από το προαναφερόμενο περιστατικό, ενώ η επιρροή και ο έλεγχος που ασκεί στο πλήθος τον εκστασιάζουν. Την ίδια στιγμή, οι αρχές πιέζονται από καταγγελίες συγγενών των κατοίκων της Jonestown, αλλά και μέσω των εξομολογήσεων όσων κατάφεραν να το σκάσουν. Αρχίζουν, λοιπόν, τις έρευνες. Τον Νοέμβριο του 1978 φτάνει στην πόλη o Leo Ryan, μέλος του Κονγκρέσου, για να εποπτεύσει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσαν τα μέλη αυτής της θρησκευτικής σέχτας. Όλοι προσπάθησαν να δώσουν τον καλύτερο τους εαυτό. Ο Ryan δίχως να έχει παρατηρήσει κάτι αποφασίζει να φύγει.

Λίγο πριν μπει στο αμάξι του για τον δρόμο του γυρισμού κάποια μέλη του ζήτησαν να τους πάρει μαζί του, γιατί ήθελαν να φύγουν. Αυτός δέχτηκε και τότε οι φρουροί άρχισαν να πυροβολούν εναντίον τους. Κατάφεραν να φύγουν χωρίς να τραυματιστούν. Τους ακολούθησαν δυστυχώς στο αεροδρόμιο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό 11 ατόμων και τον θάνατο άλλων 5, ανάμεσα τους και ο Ryan.

Οι τελευταίες στιγμές και οι επόμενες μέρες μετά το τέλος

Tην ίδια μέρα στις 4 το πρωί, ο Jones καλεί έκτακτη συνέλευση. Ανακοινώνει στα μέλη της κοινωνίας του, ότι σύντομα θα τους επιτεθούν και πως ήρθε η ώρα να πιούν το δηλητήριο. Τους έπεισε πως δεν επρόκειτο για αυτοκτονία, αλλά για μία απελευθερωτική πράξη. Κάποιοι εκλιπαρούσαν να αφεθούν ελεύθεροι, ενώ στον αντίποδα μερικοί ευχαρίστησαν το πάστορα για όλα αυτά που τους πρόσφερε. Εν τέλει όλοι ήπιαν το δηλητήριο. Υπάρχουν κάποιες πληροφορίες, ότι σε όσους αρνήθηκαν να πιούν το δηλητήριο τους χορηγήθηκε σε ενέσιμη μορφή.

Την επόμενη μέρα ένοπλες δυνάμεις έφτασαν στην Jonestown. Τα ευρήματα ήταν σοκαριστικά. Όλη η έκταση της πόλης ήταν καλυμμένη από πτώματα. Ο Jones βρέθηκε νεκρός μαζί με μία ερωμένη του με σημάδι από σφαίρα στο κεφάλι. Συνολικά, βρέθηκαν μέσα σε μία εβδομάδα 909 πτώματα. Πολλά θύματα αναγνωρίστηκαν μετά από βδομάδες ή μήνες, ενώ 409 θύματα δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ λόγω της γρήγορης αποσύνθεσης εξαιτίας των καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν εκεί. Το πιο ανατριχιαστικό της υπόθεσης είναι, ότι κάθε συνέλευση – τελετή βιντεοσκοπούταν. Το ίδιο και η τελευταία τους.

Παρόμοια άρθρα

• Jonestown: Ο Ναός του Jim Jones (Prt. 1)
• 3 +1 εγκλήματα που χαράχτηκαν στην Ελλάδα
• 7 εγκλήματα πάθους

Ακολουθήστε μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press // Giving Sight The Project