Υιοθεσία: διαδικασία και προϋποθέσεις

Κατά την υιοθεσία, ένα παιδί αποκτά ως προς την θετή του οικογένεια την ίδια νομική σχέση που έχει κάθε παιδί με την βιολογική του οικογένεια. Όταν ένα παιδί δεν είναι δυνατόν να ζει στην βιολογική του οικογένεια, αναζητείται μια ανάδοχη οικογένεια. Αυτή θα διασφαλίσει την ομαλή ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού.

Στην αναδοχή, η σχέση με την φυσική οικογένεια διατηρείται. Μάλιστα, η επιστροφή σε αυτήν είναι ο στόχος, αν αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού. Το παιδί διατηρεί το αρχικό του επώνυμο. Την γονική μέριμνα μπορεί να έχουν οι φυσικοί γονείς, οι ανάδοχοι γονείς ή φορείς παιδικής προστασίας κατά περίπτωση.

Στην Ελλάδα η υιοθεσία σχετίζεται ακόμα με την αντίληψη του ενήλικα «δεν έχω παιδί, θέλω παιδί με αυτές τις προδιαγραφές και οφείλεις ως πολιτεία να μου το βρεις», περιγράφει η κ. Κωνσταντέλλια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «και αυτή η νοοτροπία πρέπει να αλλάξει» προσθέτει. Στην υπόλοιπη Ευρώπη, στο επίκεντρο βρίσκεται το παιδί. Οι ενδιαφερόμενοι γονείς δεν το βλέπουν σαν δικαίωμα, αλλά σαν ευκαιρία.  Όλες οι υιοθεσίες, όπου αποδεικνύεται ότι υπάρχει ανταλλαγή χρημάτων, είναι παράνομες.

Τα τρία είδη της νόμιμης υιοθεσίας είναι:

•  Ιδιωτική υιοθεσία: Ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί το παιδί κάποιου άλλου προσώπου, ανεξαρτήτως αν το συγκεκριμένο παιδί ανήκει σε ένα συγγενικό άτομο ή σε άγνωστο.
• Υιοθεσία από ίδρυμα: Ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από ίδρυμα.
• Διακρατική υιοθεσία: Ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από το εξωτερικό βάση της Σύμβαση της Χάγης.

Διαδικασία:

Από πέρυσι έχει τεθεί σε λειτουργία μια νέα πλατφόρμα (μέσα από το website «anynet.gr»). Σε αυτή δηλώνεται η επιθυμία για υιοθεσία ανεβάζοντας συγκεκριμένα έγγραφα και δικαιολογητικά. Όλα τα παιδιά που πρόκειται να δοθούν για αναδοχή ή υιοθεσία, που σήμερα ζουν σε ιδρύματα ή εγκαταλείπονται σε δημόσια νοσοκομεία και μαιευτήρια, εγγράφονται στα Μητρώα Ανηλίκων. Έτσι, αποκτούν υποχρεωτικά ηλεκτρονικό φάκελο, μειώνοντας σημαντικά τον χρόνο αναμονής ενός υποψήφιου ανάδοχου ή θετού γονέα.

Από τη στιγμή που θα κατατεθούν/ανέβουν όλα τα δικαιολογητικά μαζί (ή και σε δόσεις, μιας και υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσής τους), ξεκινά ο έλεγχος των δικαιολογητικών και ορίζεται ο υπεύθυνος κοινωνικός λειτουργός που θα αναλάβει να ερευνήσει μέσα από προσωπικές συναντήσεις με εσάς και να αξιολογήσει τις συνθήκες ζωής, τα κίνητρά σας και άλλα σημαντικά ζητήματα. Η έρευνα αυτή ολοκληρώνεται μέσα σε έξι μήνες από την ανάθεση.

Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, καλείστε να παρακολουθήσετε ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης με σκοπό την προετοιμασία σας για τον νέο ρόλο. Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης μπαίνετε στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων και αμέσως μόλις βρεθεί ένα παιδί, του οποίου οι ανάγκες ταιριάζουν με τις δικές σας δυνατότητες και επιθυμίες, όπως τις έχετε καταγράψει κατά την διενέργεια της κοινωνικής έρευνας, θα κληθείτε από τον αρμόδιο φορέα εποπτείας και θα ενημερωθείτε σχετικά.

Στο τελικό στάδιο, υπάρχει μια περίοδος γνωριμίας με το παιδί στον χώρο που βρίσκεται, υπό την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα εμπιστεύεται και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το καλύτερο συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη υιοθεσία.

Μετά την θετική εισήγηση της διεπιστημονικής αυτής επιτροπής, λαμβάνεται η τελική απόφαση για την υιοθεσία και δρομολογείται η νομική διαδικασία για να ολοκληρωθεί δικαστικά.

Οι βασικές προϋποθέσεις μιας υιοθεσίας, ως προς τους θετούς γονείς είναι:

•  Ηλικία: Η ηλικία τουλάχιστον ενός εκ των δύο υποψήφιων θετών γονέων πρέπει να είναι άνω των 30 ετών & κάτω των 60 ετών. Ακόμη, ο θετός γονέας χρειάζεται να είναι μεγαλύτερος από τον υιοθετούμενο τουλάχιστον κατά 18 έτη, αλλά όχι και πάνω από 50 έτη.
• Ποινικό μητρώο: Οι θετοί γονείς να μην έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα ή να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ποινική δίωξη για τα αδικήματα εκείνα που επισύρουν έκπτωση από τη γονική μέριμνα, καθώς και για τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία περί ναρκωτικών και περί εμπορίας ανθρώπων και οργάνων.
• Οικονομική κατάσταση: Να έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τα βασικά έξοδα διατροφής, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης του παιδιού, διαθέτοντας επαρκείς γι’ αυτό οικονομικούς πόρους.
• Υγεία: Να έχουν καλή ψυχική, διανοητική και σωματική υγεία και ιδίως να μην πάσχουν από χρόνια μεταδοτικά νοσήματα.
• Συναίνεση:   Είναι απαραίτητη η συμφωνία και των δύο συζύγων, ώστε να υπάρξει μία πράξη υιοθεσίας. Δίνεται, όμως, η δυνατότητα υιοθεσίας και σε άνδρα ή γυναίκα που είναι άγαμος, άγαμη. Επίσης, είναι απαραίτητη η συναίνεση του προς υιοθεσία ανήλικου παιδιού, αν αυτό έχει συμπληρώσει το 12ο έτος της ηλικίας του.

Το πιο σημαντικό σε μία οικογένεια είναι η αγάπη, ο σεβασμός κι η ασφάλεια. Είτε σκέφτεστε να προβείτε σε υιοθεσία, είτε σε αναδοχή, καλό θα είναι αυτό να έχει προκύψει, έπειτα από ώριμη σκέψη. Ένα παιδί χρειάζεται ένα ασφαλές περιβάλλον που θα το αγαπούν για να μπορέσει να αναπτυχθεί ως μία νέα αυτόνομη προσωπικότητα. Το οικογενειακό περιβάλλον οφείλει να του παρέχει τα αναγκαία εφόδια και να το προετοιμάσει για την ανεξάρτητη ενήλικη ζωή του.

Παρόμοια άρθρα:

• Ποιος μπορεί να ορίσει τι είναι οικογένεια; | Κατρίνα Τσάνταλη
• Την οικογένεια δεν την διαλέγουμε…
• Γιατί είναι ισχυρός ο θεσμός της οικογένειας;

Ακολουθήστε μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press // Giving Sight The Project