Ζοζέ Σαραμάγκου: Περί Τυφλότητος

Η πανδημία της λευκής τυφλότητας έχει εξαπλωθεί σε μια άγνωστη πόλη, πλήττοντας τον πληθυσμό της. Η κυβέρνηση σπεύδει σε περιοριστικά μέτρα με σκοπό τον περιορισμό της. Η επιβίωση και η αξία του ανθρώπου επαναπροσδιορίζονται. Οι συνθήκες, οι κοινωνικοί κανόνες και οι συμπεριφορές, οι ανθρώπινες ανάγκες και οι σχέσεις δοκιμάζονται. Ενώ τα κρούσματα συνεχώς πολλαπλασιάζονται, μία ολόκληρη πόλη βρίσκεται υπό το άναρχο καθεστώς της ολικής τυφλότητας. Μια τυφλότητα χωρίς διακρίσεις και ταυτότητα, χωρίς φύλο ή κοινωνική τάξη. Αφορά και προσβάλλει κάθε πολίτη επί ίσοις όροις. Όμως, εσύ, τι θα έκανες αν έβλεπες; 

Το Περί Τυφλότητος αποτελεί μία πολιτική αλληγορία, με χαρακτήρες και συμβολισμούς που προσφέρονται για την ανάπτυξη συλλογισμών και ερμηνειών γύρω από τον ολοκληρωτισμό και το καπιταλιστικό σύστημα. 

Επομένως, η πανδημία της λευκής τυφλότητας, όπως ορίζεται, δεν αποτελεί μόνο προϊόν της φαντασίας του συγγραφέα και σίγουρα δεν προέρχεται μόνο από αυτήν. Οι καταβολές της είναι διαχρονικά, δυσδιάκριτα κάποιες φορές, ορατές σε κάθε καπιταλιστική κοινωνία. Οι ωφελιμιστικές σχέσεις των ανθρώπων, σχέσεις υποταγής και εξουσίας, οι κοινωνικές ανισότητες, η βία και ο φόβος εντοπίζονται όχι μόνο στο άσυλο που οριοθετούνται και απομονώνονται οι μολυσμένοι από την τυφλότητα πολίτες του Σαραμάγκου, αλλά και στη σημερινή πραγματικότητα. 

Η κρατική βία και εξουσία απειλεί και ασκείται συνεχώς και εντονότερα. Ο φόβος και η ολιγωρία για αντίδραση δίνουν το μέρος τους στη σιωπή και την αποχή. Η ελευθερία και η ανεξαρτησία τίθενται υπό αμφισβήτηση. Άραγε, ο σύγχρονος άνθρωπος βλέπει, καταλαβαίνει; Ή αποδέχεται ασυνείδητα και συνειδητά ό,τι ορίζεται για αυτόν, χωρίς αυτόν; Στο Περί Τυφλότητος τίθεται, μεταξύ άλλων, το εξής : 

«…Ο φόβος τυφλώνει. Αυτή είναι η σωστή κουβέντα, ήμασταν ήδη τυφλοί τη στιγμή που τυφλωθήκαμε, ο φόβος μας τύφλωσε, ο φόβος θα μας κρατήσει τυφλούς…» 

Ζοζέ Σαραμάγκου 

Ο Ζοζέ ντε Σόζα Σαραμάγκου γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1922, στο χωριό Αζινιάγκα της Πορτογαλίας. Το Σαραμάγκου (=άγριο ραδίκι) αποτελεί παρατσούκλι της οικογένειας ντε Σόζα, το οποίο τυχαία γράφτηκε επίσημα στη ληξιαρχική πράξη γέννησής του. Εργάστηκε ως μηχανικός αυτοκινήτων και δημοσιογράφος πριν αφιερωθεί στη συγγραφή. Άθεος και κομμουνιστής, αποτέλεσε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Πορτογαλίας από το 1969. Το Κατά Ιησούν Ευαγγέλιον (1991) θεωρείται από τα πιο ανατρεπτικά του έργα ενώ συνιστά και το λόγο εξορίας του στις Κανάριες Νήσους, ύστερα από καταγγελία της πορτογαλικής κυβέρνησης για επίθεση στη θρησκευτική κληρονομιά της χώρας. Το 1998 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πέθανε το 2010, σε ηλικία 87 ετών. 

Παρόμοια άρθρα:

• Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά
• Τζαμίλια ή αλλιώς η «ωραιότερη ερωτική ιστορία του κόσμου»
• Γλάρος Ιωνάθαν, ένα βιβλίο του Richard Bach

Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty Press // Giving Sight The Project