Rene Magritte: ένας γνήσιος σουρρεαλιστής

Η μαγεία της τέχνης βρίσκεται στον συμβολισμό. Κάθε έργο τέχνης, μπορεί να ερμηνευθεί διαφορετικά από τον καθένα, ανάλογα με τα βιώματα, την εκάστοτε ψυχολογική κατάσταση και την ιδιοσυγκρασία του. Παράλληλα κάθε καλλιτεχνικό δημιούργημα, έχει την ικανότητα να παραμένει ως έχει, χωρίς να κατακερματίζεται. Ο σουρρεαλισμός είναι η υπέρτατη μορφή της μαγείας του συμβολισμού. Και η υπέρτατη μορφή έκφρασης του σουρρεαλισμού στη ζωγραφική, είναι το έργο του Rene Magritte.

Η ζωή του Rene Magritte

Ο Rene Francois Ghislain Magritte, γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 1898 στην πόλη Lessins του Βελγίου. Ο πατέρας του ήταν βιοτέχνης και η μητέρα του έφτιαχνε καπέλα. Επίσης, είχε δύο αδέρφια. Ως εδώ, φαίνεται ότι η παιδική του ηλικία μοιάζει με εκείνη του μέσου ανθρώπου. Όμως αυτό δεν αποτελεί πραγματικότητα. Η μητέρα του, όντας ψυχικά ασθενής, αυτοκτόνησε πέφτοντας στο τοπικό ποτάμι του Lessins. Όταν συνέβη το τραγικό συμβάν, ο ζωγράφος ήταν 14 ετών. Το γεγονός αυτό, ήταν το αποκορύφωμα μία άσχημης οικογενειακής κατάστασης, κατά την οποία η μητέρα του Magritte είχε κάνει αρκετές απόπειρες αυτοκτονίας πριν την τελική. Γι’ αυτό και ο πατέρας του την κρατούσε κλειδωμένη σε ένα δωμάτιο.

Ο Rene Magritte, θεωρούσε ότι το σχολείο ήταν χάσιμο χρόνου και προσανατολισμένος από νωρίς στην τέχνη, φοίτησε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών των Βρυξελλών (1916- 1918). Εκεί, γνώρισε τη σύζυγό του Georgette Berger, με την οποία πέρασε όλη την υπόλοιπη ζωή του και τον συντρόφευε σε όλη την καλλιτεχνική του πορεία. Αρχικά, ο Magritte σχεδίαζε ταπετσαρίες και έφτιαχνε διαφημιστικά για μία εταιρεία. Έπειτα ξεκίνησε η μεγάλη καλλιτεχνική του πορεία. Πέθανε στις 15 Αυγούστου 1967 από καρκίνο. Οι Βρυξέλλες υπήρξαν η βάση του, όμως για ένα διάστημα έζησε και έδρασε στο Παρίσι.

Η καλλιτεχνική πορεία του Rene Magritte

Το 1926, υπογράφει συμβόλαιο με τη Gallerie La Centaure ως full time ζωγράφος. Το πρώτο του σόου που περιλάμβανε το κολλάζ “The Last Jockey,(1926)”, δεν έλαβε καθόλου καλές κριτικές. Τουναντίον, δέχθηκε σφοδρή επίθεση από τους κριτικούς. Μάλλον ο χώρος της τέχνης δεν ήταν έτοιμος για τη ριζοσπαστική οπτική του Magritte. Έπειτα από το περιστατικό, φανερά απογοητευμένος, μετακομίζει με τη σύζυγό του στο Παρίσι (1927). Εκεί, αλληλεπίδρασε με πολλούς σουρρεαλιστές όλου του καλλιτεχνικού φάσματος. Αξιοσημείωτη είναι η γνωριμία του με τους ποιητές Andre Breton και Paul Elaurd. Επίσης, στο Παρίσι έγινε η επαφή του με τον Max Ernst και τη δουλειά του. Τότε ήταν που ξεκίνησε να χρησιμοποιεί λεζάντες στα έργα του (πχ. The Treachery of Images, 1929). Ο άνθρωπος που βοήθησε και ανέδειξε ουσιαστικά τον Rene Magritte, ήταν ο Έλληνας ξακουστός γκαλλερίστας Αλέξανδρος Ιόλας.

Το 1930, επιστρέφει στις Βρυξέλλες και αρχίζει εκ νέου να δραστηριοποιείται στο βέλγικο κίνημα του σουρρεαλισμού. Παράλληλα εργάζεται σε μία διαφημιστική και έπειτα ανοίγει ένα πρακτορείο, μαζί με τον αδερφό του. Το πρώτο σόου του στην Αμερική, πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1936 και στην Αγγλία έλαβε μέρος στο Λονδίνο, το 1938. Σήμερα, δύο μουσεία στις Βρυξέλλες τιμούν τον Rene Magritte. Το ένα είναι το Rene Magritte Museum το οποίο τοποθετείται στο σπίτι όπου διέμενε το ζεύγος Magritte -Berger την περίοδο 1930- 1954. Το δεύτερο είναι το Magritte Museum, το οποίο παρουσιάζει 250 περίπου έργα του. Άνοιξε τις πύλες του το 2009 στο Royal Museum of Fine Arts.

Σουρρεαλισμός, σύμβολα, ψυχολογία και βιώματα

Ο Magritte δήλωσε κάποτε ότι:

Αυτό το μυστήριο λοιπόν, διέπει όλες τις δημιουργίες του. Κάθε φορά που περιεργάζομαι έναν πίνακά του, είναι σαν να ανοίγονται μπροστά μου φροϋδικοί κόσμοι. Με επιρροή από τον Κυβισμό του Πικάσο και τον Ντανταϊσμό, το έργο του έχει μία γεύση κινδύνου, τρόμου, κωμωδίας και όπως ο ίδιος δήλωσε, μυστηρίου.

Την καλλιτεχνική του δημιουργία, επηρέασε καταλυτικά η γνωριμία του με το έργο “The Song of Love” του Giorgio de Chirico. Έτσι ανέπτυξε αυτό το μοναδικό στυλ στο οποίο παρουσιάζει καθημερινά αντικείμενα σε αινιγματική παράθεση. Παραδείγματος χάρη, ένα καπέλο να αιωρείται χωρίς να υπάρχει κεφάλι. Τα περισσότερα έργα του διακατέχονται από καταθλιπτική διάθεση, υπήρξε όμως μία περίοδος κατά την οποία επηρεάστηκε από τον Ιμπρεσσιονισμό και ξεκίνησε να δημιουργεί πιο χαρούμενα θέματα (ονομάστηκε περίοδος Ρενουάρ). Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της περιόδου του είναι το “The Forbidden Universe”, (1943). Τα έργα αυτά δε χαρακτηρίστηκαν από μεγάλη επιτυχία.

Κάποια από τα σύμβολα που χρησιμοποίησε πολύ στα έργα του είναι ο γυναικείος κορμός, ο αστός “μικρός άντρας”, το ανδρικό καπέλο, το κάστρο, ο βράχος, το παράθυρο και το μήλο. Επίσης, από παιδί αγαπούσε το απέραντο του ουρανού και της θάλασσας, τα οποία είναι κι αυτά χαρακτηριστικά στοιχεία της τέχνης του. Του άρεσε να “παίζει” ανάμεσα στο πραγματικό και το μη πραγματικό. Να ισορροπεί ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το ονειρικό. Ήθελε να εγείρει συναισθήματα και μνήμες πέρα από το συνειδητό. Επιθυμούσε να ξυπνάει προβληματισμούς και τραύματα ξεχασμένα που είναι όμως βαθιά χαραγμένα στη μνήμη του υποσυνείδητου. Οι προβληματισμοί που δημιουργεί το έργο του; Πάντοτε σύγχρονοι και επίκαιροι, παγιωμένοι θα έλεγα, όσο και ο ψυχικός ανθρώπινος μηχανισμός, παραμένει ίδιος ανά τους αιώνες.

Υπάρχουν διάφορες εικασίες ότι τα σύμβολα που χρησιμοποιεί είναι στοιχεία που στοίχειωσαν την τραυματισμένη παιδική του αθωότητα και συνδέονται με τη μητέρα του. Όμως, όλα αυτά παραμένουν υποθέσεις. Το μόνο δεδομένο είναι η επίδρασή του στην τέχνη, καθώς είναι ίσως ο μόνος τόσο “γνήσιος” σουρρεαλιστής ζωγράφος. Ίσως και ο μόνος που αναπαρήγαγε πασίγνωστα έργα, άλλων μεγάλων δημιουργών με μία σουρρεαλιστική, εξωπραγματική εκδοχή.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

• Biography- Rene Magritte. Ανακτήθηκε από: britannica.com
• Ρενε Μαγκρίτ. Ανακτήθηκε από el.wikipedia.org

Παρόμοια άρθρα:

• Μετάφραση από τα αμερικανικά, Μπορίς Βιάν
• Βίλα Ιόλα: Η αναγέννηση απο τις στάχτες
• Σαν σήμερα πεθαίνει ο καινοτόμος ζωγράφος Roy Lichtenstein της ποπ αρτ

Ακολουθήστε τη σελίδα μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press