Η καλύτερη χειρότερη μέρα της ζωής σου

Trigger warning

Πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με το έργο του Αύγουστου Κορτώ (κατά κόσμον Πέτρου Χατζόπουλου) το σωτήριο έτος 2014 με το βιβλίο της Κατερίνας, δώρο της υπέροχης συνονόματης φίλης μου. Από τότε είναι σχεδόν συνεχής η «επαφή» με τον Αύγουστο, μέσω των βιβλίων του και των δημοσιεύσεων του στο διαδίκτυο. Ή μάλλον πιο σωστά ήταν συνεχής έως την άνοιξη του 2018. Συνηθισμένοι σε μια συνεχόμενη ροή post, δεν αργήσαμε (οι βιβλιόφιλοι φίλοι μου που παρουσιάζουν μια ήπια εξάρτηση από το κινητό τους και εγώ) να σκεφτούμε τα χειρότερα. Ωστόσο, «Είμαστε φτιαγμένοι για καλύτερες μέρες».

Και τα χειρότερα ήρθαν… ταυτόχρονα με το σβήσιμο των κεριών στην τούρτα των 24 χρόνων μου. Όσα με ξέρουν, αντιλαμβάνονται πόσο εκτιμώ τις συσχετίσεις. Η σύμπτωση της γιορτής της ζωής με μια απόπειρα αυτοκτονίας ομολογώ πως με ταρακούνησε. Με αυτή την απόπειρα ένα βράδυ του Απρίλη ξεκινά το τελευταίο του βιβλίο ο Κορτώ. Βάλε μια playlist με Χατζιδάκι ορχηστρικά (αν θες την γνώμη μου την μπαλάντα των Ουρι με κόκκινο ξηρό κρασί) και πάμε να δούμε τι έχει να μας πει κάποιος για την ψυχική νόσο από μέσα.

Σε 5 κυρίως μέρη (χρόνος, σώμα, συναίσθημα, άνθρωποι, θεραπεία) εκτυλίσσεται η ζωή (το δράμα θα έλεγα αν ήθελα να προκαλέσω) του Αύγουστου.

Χρόνος

«ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός»

«η ψυχική στασιμότητα, η αίσθηση πως τίποτα δεν αλλάζει, είναι τόσο ακαταμάχητες, που θαρρείς φρενάρουν τον ίδιο τον χρόνο»

«πότε θα γίνω καλά;»

Σε αυτή την ενότητα βλέπουμε την αντίληψη του χρόνου μέσα από τα μάτια ή μάλλον μέσα από τα παραμορφωτικά γυαλιά ενός ατόμου που πάσχει από κατάθλιψη. Από την μια ο χρόνος κυλά σαν το νερό για τους «υγιείς» και από την άλλη τα λεπτά μοιάζουν αιώνες για τον πάσχοντα. Αυτοβιογραφικά, μας δείχνει ο συγγραφέας σε πρώτο πλάνο, πως ο πάσχον δεν είναι ευχάριστη παρέα. Για καμία. Σκοτώνει την ώρα του μόνος, σε μια λίμνη αυτομομφής για την μη παραγωγικότητα του.

Το άγχος της κατάθλιψης, η φιλοσοφική αγωνία για το πεπερασμένο ή όχι του χρόνου, η αγωνία της συνήθειας του πνευματικού τέλματος συνθέτουν την προσωπική μαρτυρία του συγγραφέα σχετικά με την έλευση της κατάθλιψης. Μαρτυρία πολύτιμη, ειδικά για παρόχους ψυχικής υγείας, αλλά που δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι αυστηρά υποκειμενική.

Σώμα

Ξεχνάμε πολλές φορές πως αν δεν βιώσουμε τα συναισθήματα μας σε «ψυχικό» επίπεδο, αυτά θα βρουν διέξοδο σε σωματικό, με ίσως πιο δυσάρεστες συνέπειες. Ακριβώς αυτήν την «σωματική» πλευρά της κατάθλιψης πραγματεύεται αυτή η ενότητα. Αν μπορούσα να συνοψίσω σε μια φράση το πραγματικό, σχεδόν οικουμενικό συναίσθημα από την σωματοποίηση θα ήταν «άχθος αρούρης».

Συναίσθημα

Η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή στον άξονα του συναισθήματος για τους ψυχιάτρους. Είναι το ναδίρ της επιθυμητής «κανονικής» νορμοθυμίας. Είναι η αντικατοπτρική (ποιητική αδεία) εικόνα του μανιακού επεισοδίου. Είναι αυτό που βασανίζει την πρωταγωνίστρια αυτής της ενότητας, στο πιο βασικό και ανθρώπινο επίπεδο της.

Το προσωπικά αγαπημένο μου κομμάτι σε όλο το βιβλίο, καθώς απογυμνωμένο από την γνωστή ( και αγαπημένη κατά καιρούς) υπερβολή του Κορτώ δίνει σκηνές από την ζωή μιας νέας με κατάθλιψη. Μακάρι να μπορούσα να πω πως αποτελεί προϊόν μυθοπλασίας…. Είναι απλά μια φανταστική απεικόνιση ενός αληθινού προσώπου. Ίσως ταυτιστείς. Ίσως και όχι. Σημασία έχει πως την ξέρεις.

Άνθρωποι

Η κοινωνική πλευρά της ψυχικής νόσου. Θα μπορούσα να μιλάω ώρες πάνω σε αυτό, αλλά ξεπερνά τον σκοπό αυτής της παρουσίασης. Θα σταθώ μονάχα στο γεγονός πως από την απαρχή των κοινωνιών το θέμα της υγείας των μελών τους  απασχολούσε την εύρυθμη λειτουργία τους. Έχει χρόνια (όχι πολλά δυστυχώς) που καταλάβαμε ότι δεν υπάρχει υγεία χωρίς ψυχική υγεία. Αν το τίμημα της ψυχικής υγείας με την υιοθέτηση οριζόντιων μέτρων είναι μερικοί «παραφροντισμένοι» ασθενείς, δεν υπάρχει ουσιαστικά τίμημα.

Θεραπεία

«κανείς δεν ξέρει τι περνάω»

«υπομονή»

«θα περάσει»

Σε αυτήν την τελευταία ενότητα του βιβλίου συνοψίζεται το πιο αισιόδοξο μήνυμα του. Καμία μέρα δεν μένει αξημέρωτη, κανένα βάρος δεν θα είναι για πάντα ασήκωτο. Με την κατάλληλη αγωγή ( φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική), με υπομονή και με στήριξη ακόμα και όταν είσαι ο πιο δυσάρεστος άνθρωπος η κατάθλιψη θεραπεύεται. Ένα βήμα την φορά.

Δεν χρειάζεται κανείς να ξέρει τι περνάς για να σε καταλάβει. Μια μεγάλη πλειοψηφία αυτών που διαβάζετε αυτήν την στιγμή ουδέποτε έχετε βιώσει ψυχωσικά συμπτώματα ή έχετε περάσει ένα μανιακό επεισόδιο. Ωστόσο, «συμπάσχετε» με τον Αύγουστο σε ένα υπερ-ανθρώπινο επίπεδο.  Θέλω να δείχνετε την ίδια αλληλεγγύη και για τους άγνωστους που σας εμπιστεύονται. Challenge.

Κλείνοντας να πω πως δεν αποτελεί το βιβλίο αυτό ένα εγχειρίδιο αυτοβοήθειας. Ούτε μια αντικειμενική αφήγηση μιας υποκειμενικής νόσου. Είναι ΜΙΑ μαρτυρία από την αντίπερα όχθη της ψυχικής νόσου.

Εάν νιώσεις να κατακλύζεσαι από αρνητικές σκέψεις μην διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια. Πρώτα από ένα πρόσωπο αναφοράς και μετά από κάποια ειδικό ψυχικής υγείας. Σε περίπτωση που παρουσιάζεις εσύ ή κάποιο δικό σου αυτοκτονικό ιδεασμό, η γραμμή 1018 λειτουργεί 24/7 από σταθερά και κινητά.

«Είμαστε φτιαγμένοι για καλύτερες μέρες»

Να σας προσέχετε.

Παρόμοια άρθρα:

• Milk, Honey and Flowers ή πως η θηλυκή φωνή της ποίησης έγινε και πάλι cool
• Φεστιβάλ Δράμας 2020: Ένα μεγάλο φεστιβάλ για την μικρού μήκους φόρμα
• 12 Angry Men: μια ιστορία ακεραιότητας

Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press // Giving Sight The Project