Η ταινία Taxi Driver του Μάρτιν Σκορσέζε (1976) θεωρείται ένα από τα κορυφαία έργα του κινηματογράφου και η ερμηνεία του Ρόμπερτ Ντε Νίρο στον ρόλο του Τράβις Μπικλ αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές στην ιστορία του σινεμά. Για να ενσαρκώσει τον χαρακτήρα αυτόν, ο Ντε Νίρο ακολούθησε μια αυστηρή προετοιμασία, η οποία περιλάμβανε τη λήψη άδειας ταξιτζή στη Νέα Υόρκη και την εργασία του ως πραγματικός οδηγός ταξί για έναν μήνα.
Η προετοιμασία του Ρόμπερτ Ντε Νίρο
Ο Ντε Νίρο είναι γνωστός για την αφοσίωσή του στους ρόλους του και για το πόσο μακριά είναι διατεθειμένος να φτάσει για να μπει στο «πετσί» των χαρακτήρων του. Στην περίπτωση του Τράβις Μπικλ, αποφάσισε να εργαστεί ως οδηγός ταξί για να κατανοήσει τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι οδηγοί ταξί, καθώς και για να μπει βαθύτερα στη ψυχολογία του χαρακτήρα που θα υποδυόταν. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έκανε βάρδιες 12-15 ωρών στους δρόμους της Νέας Υόρκης, μεταφέροντας πραγματικούς επιβάτες. Η εμπειρία αυτή τον βοήθησε να κατανοήσει καλύτερα την αποξένωση και την ένταση που βιώνει ο χαρακτήρας του, ένας βετεράνος πολέμου που παλεύει με την αϋπνία και την απομόνωση σε μια χαοτική και σκληρή πόλη.
Η προετοιμασία του Ντε Νίρο περιελάμβανε επίσης και άλλες πτυχές της ερμηνείας του, όπως την ανάπτυξη του χαρακτηριστικού προφοράς του Μπικλ. Ενώ βρισκόταν στην Ιταλία για τα γυρίσματα της ταινίας 1900, δούλεψε με στρατιωτικούς για να τελειοποιήσει τη μεσοδυτική προφορά που ήθελε να δώσει στον χαρακτήρα του Τράβις, υποδηλώνοντας την καταγωγή του από την καρδιά της Αμερικής.
Η σημασία της μεθόδου στην ηθοποιία του Ντε Νίρο
Αν και συχνά θεωρείται μέλος της σχολής «Method Acting» (Μέθοδος Στανισλάβσκι), ο Ντε Νίρο δεν περιορίζεται μόνο σε αυτήν. Η μέθοδός του βασίζεται στην βαθιά βύθιση στον ρόλο και στη χρήση της φαντασίας και της παρατήρησης. Στην περίπτωση του Taxi Driver, ο Ντε Νίρο έζησε για ένα διάστημα την πραγματικότητα ενός ταξιτζή στη Νέα Υόρκη, αλλά ταυτόχρονα βασίστηκε στη φαντασία του για να φέρει στην επιφάνεια την ψυχολογική και συναισθηματική ένταση του χαρακτήρα του.
Το πιο χαρακτηριστικό στιγμιότυπο της ταινίας, όπου ο Τράβις μιλάει στον εαυτό του μπροστά στον καθρέφτη και λέει τη θρυλική φράση «You talkin’ to me?», είναι αποτέλεσμα αυτής της συνδυαστικής προσέγγισης. Ο Ντε Νίρο εμπνεύστηκε από μια άσκηση που έκανε στο Stella Adler Studio of Acting, ενώ συνδύασε αυτό το στοιχείο με κάτι που άκουσε από τον Bruce Springsteen σε μία συναυλία το 1975.
Η ταινία και η θεματική της
Το Taxi Driver είναι μια σκοτεινή και ενδοσκοπική ταινία που καταγράφει την απομόνωση και την πνευματική πτώση του Τράβις Μπικλ, ενός βετεράνου του Βιετνάμ που εργάζεται ως νυχτερινός οδηγός ταξί στη Νέα Υόρκη. Η ταινία σκιαγραφεί την ψυχολογική κατάρρευση του Τράβις καθώς παρακολουθεί τη διαφθορά και τη βία γύρω του και αποφασίζει να πάρει τον νόμο στα χέρια του.
Η Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 1970, με τη βία, την παρακμή και την εγκληματικότητα, γίνεται το σκηνικό για την εσωτερική σύγκρουση του Τράβις, καθώς προσπαθεί να βρει έναν σκοπό στη ζωή του. Η πόλη παρουσιάζεται σαν μια ζωντανή κόλαση, γεμάτη σκοτεινές γωνιές και περιθωριοποιημένους ανθρώπους, κάτι που αντανακλά την εσωτερική σύγκρουση του πρωταγωνιστή.
Η ταινία αποτελεί ένα ισχυρό κοινωνικό σχόλιο για τη μεταπολεμική Αμερική, τους βετεράνους του Βιετνάμ και την αποξένωση που ένιωθαν πολλοί από αυτούς επιστρέφοντας σε μια κοινωνία που δεν κατανοούσε τα τραύματα που είχαν υποστεί. Το αίσθημα της αποξένωσης και της ανηθικότητας που βιώνει ο Τράβις αντικατοπτρίζει τις ευρύτερες κοινωνικές εντάσεις της εποχής.
Ο Τράβις Μπικλ ως αντι-ήρωας
Ο Τράβις Μπικλ είναι ένας από τους πιο πολύπλοκους και αμφιλεγόμενους χαρακτήρες στην ιστορία του κινηματογράφου. Παρά την εχθρικότητά του προς την κοινωνία και τις βίαιες ενέργειές του, το κοινό συχνά αισθάνεται μια αμφίθυμη συμπάθεια για αυτόν. Ενώ η ταινία εξερευνά την πτώση του Τράβις στην παράνοια, ταυτόχρονα τον παρουσιάζει ως ένα πρόσωπο που προσπαθεί να βρει μια διέξοδο από τη σκοτεινή πραγματικότητα στην οποία ζει.
Ο Μπικλ, αν και αποξενωμένος και κοινωνικά αποκλεισμένος, αναζητά κάποιο είδος δικαιοσύνης σε έναν κόσμο που θεωρεί χαμένο. Η έντονη σκηνή στο τέλος της ταινίας, όπου αναλαμβάνει να σώσει τη νεαρή πόρνη Ίρις, υποδυόμενη από την Τζόντι Φόστερ, τον καθιστά έναν αντι-ήρωα που, παρόλο που λειτουργεί εκτός των ορίων της κοινωνίας, αγωνίζεται για κάποιον σκοπό.
Η επίδραση της ταινίας
Το Taxi Driver παραμένει μία από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Η ερμηνεία του Ντε Νίρο ως Τράβις Μπικλ είναι κεντρικό στοιχείο της επιτυχίας της ταινίας, ενώ το σενάριο του Πολ Σρέιντερ και η σκηνοθεσία του Μάρτιν Σκορσέζε συνδυάζονται αρμονικά για να δημιουργήσουν μια ανεπανάληπτη ταινία-μελέτη της ψυχολογίας του μοναχικού ανθρώπου.
Η ταινία έλαβε πολλές υποψηφιότητες για βραβεία, με τον Ντε Νίρο να κερδίζει υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερου Ηθοποιού. Το Taxi Driver έχει αντέξει στον χρόνο και εξακολουθεί να μελετάται και να θαυμάζεται από κριτικούς και σκηνοθέτες για τη σύνθετη θεματική του και τις καθηλωτικές ερμηνείες.
Με την απόλυτη αφοσίωση του Ρόμπερτ Ντε Νίρο στον ρόλο και το προκλητικό της περιεχόμενο, η ταινία παραμένει ένα αριστούργημα του παγκόσμιου κινηματογράφου.
