The Queen’s Gambit: γιατί το λατρέψαμε;

The Queen’s Gambit. Η σειρά που έκανε και το πιο δύσκολο κοινό να την αγαπήσει. Ακόμη κι εγώ, που το Netflix and chill δεν είναι και η αγαπημένη μου ασχολία, με έκανε να τη δω μέσα σε μια μέρα. Γιατί όμως απέσπασε τόσο μεγάλη επιτυχία κι αγαπήθηκε τόσο από το κοινό; Γιατί όλοι/ες ξαφνικά άρχιζαν να μιλούν γι’ αυτή ή να παίζουν σκάκι; Αν ακόμη αναρωτιέσαι, τότε βρίσκεσαι στο σωστό άρθρο.

Ας κατατοπιστούμε 

Ο τίτλος της σειράς, The Queen’s Gambit, ή στα ελληνικά Το Γκαμπί της Βασίλισσας, είναι εμπνευσμένος από το ομότιτλο σκακιστικό άνοιγμα (σε αλγεβρική γραφή για τους γνώστες του παιχνιδιού):  1.  δ4 δ5   2.  γ4.  Βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Walter Tevis (1983). Το 2020, το Netflix δημιουργεί αυτή τη σειρά μιας σεζόν κι επτά επεισοδίων, σκηνοθετημένη από τον Scott Frank, σε συνεργασία με τον Allan Scott. Πρωταγωνιστεί η Anya Tayor-Joy. Η Anya υποδύεται την Μπεθ (Ελίζαμπεθ) Χάρμον και η σειρά κάνει ένα zoom-in στη ζωή του νεαρού ορφανού κοριτσιού, που αποδεικνύεται μια σκακιστική ιδιοφυΐα. Καταλήγει μια παγκόσμια πρωταθλήτρια στο σκάκι, παλεύοντας με τις κακές συνήθειες και τη δόξα.

Συνοπτικά, λοιπόν, η ιστορία διαδραματίζεται στο Λέξινγκντον των Η.Π.Α. Η εννιάχρονη Μπελ χάνει τη μητέρα της σε τροχαίο και μεγαλώνει σε ένα ορφανοτροφείο. Εκεί, η ζωή κυλάει κατεβάζοντας ηρεμιστικά, από τα οποία και εθίζεται και παίζοντας σκάκι με τον επιστάτη και πρότυπό της κύριο Σέιμπελ, στο υπόγειο του ορφανοτροφείου. Σύντομα γίνεται μια πολύ δυνατή παίχτρια σκακιού, χάρη στους οραματισμούς της, που ενισχύονται από τα ηρεμιστικά. Λίγα χρόνια μετά, η Μπεθ υιοθετείται από την Άλμα Γουίτλι και το σύζυγό της. Κατά την προσαρμογή της στο νέο της σπίτι, λαμβάνει μέρος σε ένα τουρνουά σκακιού. Επιτυχία στην επιτυχία, η Μπεθ ανεβαίνει προς την κορυφή, αναμετρούμενη με παγκόσμιους σκακιστές. Η δόξα, το αλκοόλ και τα ναρκωτικά θα καθορίσουν τη ζωή της.

Λόγοι που λατρέψαμε τo The Queen’s Gambit

Η συγκλονιστική Anya Taylor-Joy

Ελάτε τώρα. Η Anya αποτελεί αδιαμφισβήτητα κλειδί για την επιτυχία του The Queen’s Gambit. Το ξωτικίσιο της φιζίκ, τα λεπτά της χαρακτηριστικά, κι ο αέρας που αποπνέει η ηθοποιός εκτοξεύουν τη σειρά. Πάνω από όλα, η ποιότητα της θεατρικότητάς της αγγίζει την κορυφή. Ερμηνεία συγκλονιστική, αντάξια αμέτρητων χειροκροτημάτων. Η Anya, υποδυόμενη την κορυφαία σκακίστρια, ερμηνεύει αυτό ακριβώς που είναι η Μπεθ. Ένα ανδρείκελο. Ένα πιόνι μιας σκακιέρας.

Μέσα στην νεραϊδίσια της εμφάνιση και την αλλόκοτη ομορφιά της, η Anya είναι μια υπέροχη «κερένια κούκλα», όπως σχολιάζει και η Ζωή Δημητρίου. Μια κούκλα δύσπλαστη, παγερή, απόμακρη, δυσκολευόμενη να αισθανθεί. Το συναίσθημα και η έκφραση αυτού, την κάνουν να νιώθει φανερά άβολα. Με λίγη έως καθόλου συναισθηματική νοημοσύνη, λόγω της παιδικής της ηλικίας, κουνάει με τον ίδιο αντι-συναισθηματικό τρόπο τα πιόνια της πάνω στη σκακιέρα. Η λογική κυριαρχεί, ενώ το συναίσθημα πνίγεται κάτω από την ορμή της λογικής και του νου.

Το σκάκι

Και ξαφνικά μέχρι και οι γιαγιάδες μας έμαθαν τι είναι το σκάκι. Και ξαφνικά, όλες/οι μάθαμε τι είναι το σκάκι. Και ξαφνικά όλες/οι ξεκίνησαν να παίζουν σκάκι.

Εκτός όλων των άλλων, η επιλογή του συγκεκριμένου επιτραπέζιου παιχνιδιού ήταν βέβαιο ότι θα τραβήξει την προσοχή του κοινού. Όλοι/ες  έχουμε στο νου μας το σκάκι σαν ένα σπουδαίο, αν όχι το κορυφαίο, παιχνίδι στρατηγικής που απαιτεί, γνώση, σκέψη, πρόβλεψη, πειθαρχία, κι ένα κάποιο κύρος βρε αδερφέ. Όλοι/ες έχουμε οραματιστεί παίχτες/ιες να κάθονται με τις ώρες σε τουρνουά, παλεύοντας για ένα «ρουά». Η μεγαλοπρέπεια και το μυστήριο που συνοδεύουν αυτό το παιχνίδι στρατηγικής σίγουρα μαγεύουν, ή τουλάχιστον… τραβούν την προσοχή.

Τo The Queen’s Gambit παίζει αληθινό σκάκι, κάτι που αυτομάτως το κάνει ακόμη πιο ενδιαφέρον και ρεαλιστικό, από όσο ήδη είναι. Οι παρτίδες που παίζονται στη σειρά είναι αληθινές. Τα πιόνια δεν μετακινούνται άναρχα πάνω στη σκακιέρα. Για τους μάστερ του σκακιού, για τους συμβατικούς γνώστες, ή και τους αδαείς, το The Queen’s Gambit παίζει αληθινό κι επαγγελματικό σκάκι. Fun fact, η παραγωγή χρυσοπλήρωσε ως σύμβουλο τον παγκόσμιο σκακιστή Garry Kasparov, ώστε να διδάξει στους ηθοποιούς να παίζουν σκάκι ρεαλιστικά. Ο Kasparov ήταν σίγουρα ένα σημαντικό και καθοριστικό χαρτί για τη σειρά.

Η φωτογραφία

Μοναδικό στοιχείο που πλαισιώνει τέλεια τη σειρά είναι η φωτογραφία/ κινηματογράφηση του Steven Meizler. Η αισθητική μας ταξιδεύει. Και ξαφνικά από την πλάσμα τηλεόραση του μίνιμαλ σπιτιού μας, ή και την τηλεόραση-κουτί με αποκωδικοποιητή (ό,τι διαθέτει ο καθένας, χατίρι δεν χαλάμε), βρισκόμαστε ξάφνου στο 1950.  Η εικόνα έρχεται να παντρευτεί με την ιστορία. Η επιλογή των χρωμάτων είναι εξίσου εύστοχη και ποιοτική. Σε μαγεύει. Χρώματα ψυχρά, σε τόνους γκρι, μπλε, καφέ, κ.ο.κ. που εκφράζουν την ίδια ψυχρότητα του συναισθηματικού κόσμου της Μπεθ. Σε έναν τέτοιο κόσμο, όπου κυριαρχεί η λογική, τα χρώματα δεν έχουν θέση. Αντιθέτως, σε στιγμές που εκδηλώνεται το παραμικρό συναίσθημα, το χρώμα αλλάζει. Όταν η Μπεθ γνωρίζει τον έρωτα, όταν βιώνει τη χαρά της νίκης, ακόμη κι όταν κλαίει, τα χρώματα ζωντανεύουν. Κι αυτό αποτυπώνεται στη φωτογραφία.

Η θέση της γυναίκας

Η σειρά απέδειξε περίτρανα πως «μια γυναίκα μπορεί», που λέει και η Χαρά Χάσκα από το αείμνηστο Καφέ της Χαράς. To The Queen’s Gambit έρχεται να εμπνεύσει κάθε γυναίκα, κάνοντάς τη να πιστέψει στα όνειρα και τις φιλοδοξίες της. Η Μπεθ ως ορφανή, δίχως χρήματα, δίχως υποστήριξη και κυρίως όντας γυναίκα, δεν είχε θέση στο βάθρο της επιτυχίας. Ειδικά, όταν μιλάμε για τη δεκαετία του ’50, κατά την οποία το γυναικείο φύλο ήταν σαφώς σε δυσμενότερη θέση από ό,τι σήμερα. Μια γυναίκα λοιπόν, ή για να τοποθετηθώ σωστότερα ένα κοριτσάκι σαν την Μπεθ, κατέκτησε την κορυφή ενός ανδροκρατούμενου παιχνιδιού που απαιτεί εξαιρετική σκέψη. Η Μπεθ ζει το δικό της όνειρο, ανατρέποντάς τα όλα. Η Μπεθ Χάρμον απέδειξε, πως κάθε γυναίκα μπορεί να νικήσει έναν Σοβιετικό Μποργκόφ.

Σπεύσε να το δεις κι εσύ!

Μπορεί το The Queen’s Gambit να μην ταιριάζει στα κινηματογραφικά γούστα όλων σας. Είναι βραδείας καύσης, εγκεφαλικό, βαθιά συναισθηματικό και προσωπικό, επομένως ίσως προβληματίσει όσους/ες αγαπάτε την (επιστημονική) φαντασία ή τη δράση. Στο τέλος, μέχρι κι εσείς, όμως, θα αλλάξετε γνώμη και θα το λατρέψετε! Το προτείνω ανεπιφύλακτα αν αναζητάτε μια ιδιαίτερη κι εναλλακτική παραγωγή του Netflix.

(…Ένας ακόμη λόγος, μεταξύ άλλων, που το The Queen’s Gambit μας κέρδισε και ξέχασα να τον αναφέρω είναι και ο γοητευτικότατος Jacob Fortune-Lloyd…)   🙂

Καλή θέαση!

Παρόμοια άρθρα

• La Forêt: Τα μυστικά των Αρδεννών
• Your Honor: Ο Bryan Cranston είναι και πάλι εδώ
• Ο Vlahos των Βερσαλλιών- Wait what?

Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press // Giving Sight The Project