Suspiria 2018: ένας αιματηρός χορός μαγισσών

Το 1977 ο Dario Argento σκηνοθετεί το Suspiria, μια ταινία – σταθμό στο είδος του υπερφυσικού τρόμου. Πρόκειται για μια ιστορία ελαφρώς βασισμένη στο δοκίμιο Suspiria De Profundis του Thomas De Quincey. Το 2018 ο Luca Guadagnino παίρνει τα ινία και σκηνοθετεί μια δική του εκδοχή της ταινίας, δίνοντας μια εξ’ ολοκλήρου νέα πνοή στην αφήγηση. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο De Quincey είναι ο ίδιος δοκιμιογράφος που έγραψε το αμφιλεγόμενο κείμενο “Η δολοφονία ως μία εκ των καλώ τεχνών” και ότι ο Guadagnino είναι ο ίδιος σκηνοθέτης που γύρισε το οπτικό αριστούργημα Call Me By Your Name, μπορούμε να περιμένουμε έναν δυναμικό συνδυασμό.

Η πλοκή

Η ιστορία του Suspiria του Guadagnino διαδραματίζεται στο Βερολίνο του 1977, κατά τη διάρκεια του Γερμανικού Φθινοπώρου. Στο υπόβαθρο μιας σειράς ακροαριστερών τρομοκρατικών επιθέσεων, η Susie Bannion (Dakota Johnson) καταφθάνει στην Markos Dance Academy. Η άφιξή της συμπίπτει με την ξαφνική εξαφάνιση μιας άλλης χορεύτριας, της Patricia Hingle (Chloë Grace Moretz). Τα βήματά της χάθηκαν, αφότου αποκάλυψε στον ψυχίατρό της ότι την σχολή χορού λειτουργούν πανίσχυρες μάγισσες. Το remake του Suspiria δεν κρύβει τα μυστικά του για πολύ.

Ακολουθεί μια σειρά από σκηνές με χορευτικά που κόβουν την ανάσα, μυστικιστικές τελετές και, στην εντυπωσιακή κορύφωση, ποτάμια αίματος. Ο κόσμος του Suspiria είναι ένας κόσμος μητριαρχικός. Σε μια μάχη για την κυριαρχία, η Susie γρήγορα ανεβαίνει στην κορυφή σαν μια Nina Sayers (Black Swan). Υπό την καθοδήγηση των μαγισσών/ δασκάλων χορού που εντυπωσιακά ερμηνεύουν οι Tilda Swinton, Ingrid Caven και Angela Winker μεταξύ άλλων, υπερβαίνει τις συγχορεύτριές της και γίνεται δίαυλος σκοτεινών τελετουργικών.

Οι δυναμικές μεταξύ των χαρακτήρων και οι σκέψεις τους είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της ταινίας, αλλά και το πιο ανεξερεύνητο. Η ψυχολογία της εκάστοτε χορεύτριας παραμένει πλήρως ανεξερεύνητη. Ταυτόχρονα, τα πολιτικά γεγονότα που διαρκώς διακόπτουν την κεντρική δράση, παραμένουν ένα μυστήριο. Ποτέ δεν γίνεται κάποιο σχόλιο, έμμεσο ή άμεσο, για αυτά. ο λόγος ύπαρξής τους παραμένει άγνωστος. Το είναι θυσιάζεται για χάρη του φαίνεσθαι.

Περί αισθητικής

Πέρα από τις εξπρεσσιονιστικές γωνίες λήψης, πολύ μικρό τμήμα της αισθητικής του Argento διατηρείται. Εκεί που δέσποζαν ηλεκτρίκ μπλε και κόκκινες μεθυστικές αποχρώσεις, τώρα κυριαρχούν τα σκοτεινά, ματ χρώματα. Η αισθητική βρίσκεται σε αρμονία με το Γερμανικό Φθινόπωρο και το ψυχρό πολιτικά κλίμα της εποχής. Η prog-rock μουσική επένδυση των Goblin από το πρωτότυπο Suspiria, εδώ αντικαθίσταται από τους ανατριχιαστικούς και απόκοσμους ήχους του Thom Yorke. Τα ηχητικά εφέ αποτελούν θεμελιώδες, σε πολλές σκηνές το βασικότερο, μέσο μετάδοσης του τρόμου και δε του body horror.

Ο χορός παραμένει στο επίκεντρο της αισθητικής του Suspiria, ωστόσο αυτή τη φορά αποτελεί και αφηγηματική τεχνική. Οι χορεύτριες και ιδιαίτερα η Swinton μεταδίδουν την εξπρεσιονιστική ενέργεια της Pina Bausch και της Mary Wigman, πρωτοπόρων της εποχής όπου διαδραματίζεται το έργο. Στο remake του Suspiria, δεν μιλάμε πλέον για μια ακαδημία μπαλέτου, αλλά για μια ακαδημία μοντέρνου εκφραστικού χορού.

Συμπέρασμα

To Suspiria αποτελεί ίσως την επιτυχέστερη προσπάθεια απεικόνισης του τρόμου, του αίματος και της μακαβριότητας, ως μορφές τέχνης στην μεγάλη οθόνη. Είναι ένα αισθητικό αριστούργημα, ωστόσο παραμένει μόνο αυτό. Αποτυγχάνει να εξερευνήσει οποιοδήποτε στοιχείο του σεναρίου και της πλοκής σε βάθος. Η μητριαρχία, ο χορός, η γυναικεία ψυχολογία σε αυτά τα πλαίσια, η ευαίσθητη πολιτική κατάσταση του Βερολίνου του 1977. Ακόμα και οι αναφορές στο Ολοκαύτωμα. Ο Guantagnino εισάγει τη μία αναφορά μετά την άλλη, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κλίμα γεμάτο από στοιχεία που θεατής δεν ξέρει που να τοποθετήσει. Ποια είναι η σημασία τους; Ποια είναι η κοινωνικοπολιτική τοποθέτηση που προσπαθεί να κάνει ο σκηνοθέτης; Καμία, είναι η απάντηση.