Γνωρίζατε τι είναι ο Στρεπτόκοκκος;
Τα βακτήρια είναι αναπόσπαστο μέρος του κόσμου μας, και ενώ ορισμένα είναι αβλαβή, άλλα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις. Ένα τέτοιο βακτήριο, γνωστό ως στρεπτόκοκκος, έχει συνδεθεί με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών στον άνθρωπο, από μικρές δερματικές λοιμώξεις έως σοβαρές καταστάσεις όπως πνευμονία, μηνιγγίτιδα, ακόμη και σύνδρομο τοξικού σοκ. Αυτό το άρθρο έχει ως στόχο να ρίξει φως στον στρεπτόκοκκο, τα συμπτώματά του, τις μεθόδους μετάδοσης, τη διάγνωση, τις συνήθεις παρανοήσεις και τις θεραπείες.
Τι είναι ο στρεπτόκοκκος;
Ο στρεπτόκοκκος είναι ένα γένος θετικών κατά Gram βακτηρίων που έχουν σφαιρικό σχήμα και συνήθως εμφανίζονται σε αλυσίδες ή ζεύγη. Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τύποι βακτηρίων του στρεπτόκοκκου, αλλά οι πιο συνηθισμένοι που προκαλούν λοιμώξεις στον άνθρωπο είναι ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) και ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Β (GBS).
Ο GAS είναι υπεύθυνος για λοιμώξεις όπως ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό, η οστρακιά και η ιππέτιγκα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, το GAS μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές, απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις όπως ο ρευματικός πυρετός, ο οποίος μπορεί να βλάψει τις καρδιακές βαλβίδες, και η μετα-στρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική νόσο.
Το GBS, από την άλλη πλευρά, είναι ένα κοινό βακτήριο που μεταφέρεται συχνά στο έντερο ή στο κατώτερο γεννητικό σύστημα. Ενώ είναι συνήθως ακίνδυνο στους ενήλικες, μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια σε νεογέννητα, ηλικιωμένους και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Συμπτώματα των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων
Τα συμπτώματα μιας στρεπτοκοκκικής λοίμωξης μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τον τύπο της λοίμωξης. Για παράδειγμα, ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό, μια κοινή λοίμωξη GAS, συνήθως παρουσιάζεται με πονόλαιμο, πυρετό και πρησμένους λεμφαδένες στο λαιμό. Η οστρακιά, μια άλλη λοίμωξη GAS, εκδηλώνεται με αυτά τα συμπτώματα εκτός από ένα χαρακτηριστικό κόκκινο εξάνθημα.
Από την άλλη πλευρά, τα συμπτώματα των λοιμώξεων GBS στα νεογέννητα μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, δυσκολία στη σίτιση, ευερεθιστότητα και, σε σοβαρές περιπτώσεις, πνευμονία, μηνιγγίτιδα ή σηψαιμία.
Μετάδοση του στρεπτόκοκκου
Τα στρεπτοκοκκικά βακτήρια μεταδίδονται συχνά μέσω άμεσης επαφής με βλέννα από τη μύτη ή το λαιμό μολυσμένων ατόμων ή μέσω επαφής με μολυσμένες πληγές ή πληγές στο δέρμα. Το GBS μπορεί επίσης να μεταδοθεί από μια έγκυο γυναίκα στο μωρό της κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Διάγνωση στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων
Η διάγνωση των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων συχνά περιλαμβάνει τη λήψη δείγματος από το σημείο της λοίμωξης – ένα επίχρισμα λαιμού στην περίπτωση του στρεπτοκοκκικού φαρυγγίτιδας ή ένα δείγμα αίματος ή νωτιαίου υγρού στην περίπτωση σοβαρών λοιμώξεων. Τα δείγματα αυτά εξετάζονται στη συνέχεια σε εργαστήριο για να προσδιοριστεί η παρουσία στρεπτοκοκκικών βακτηρίων.
Παρανοήσεις σχετικά με τον στρεπτόκοκκο
Οι παρανοήσεις σχετικά με τις στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις αφθονούν. Για παράδειγμα, ορισμένοι άνθρωποι πιστεύουν ότι μόνο τα παιδιά μπορούν να νοσήσουν από στρεπτοκοκκώδη φαρυγγίτιδα. Ωστόσο, ενώ είναι πιο συχνή στα παιδιά, οι ενήλικες μπορούν επίσης να προσβληθούν από τη λοίμωξη.
Μια άλλη κοινή παρανόηση είναι ότι όλοι οι πονόλαιμοι προκαλούνται από στρεπτόκοκκο. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι πονόλαιμοι προκαλούνται από ιογενείς λοιμώξεις και όχι από στρεπτοκοκκικά βακτήρια. Μόνο ένας επαγγελματίας υγείας μπορεί να διαγνώσει οριστικά μια λοίμωξη από στρεπτόκοκκο στο λαιμό.
Θεραπεία των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων
Οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις αντιμετωπίζονται συνήθως με αντιβιοτικά, τα οποία μπορούν να σκοτώσουν τα βακτήρια και να αποτρέψουν επιπλοκές. Είναι ζωτικής σημασίας να ολοκληρώσετε την πλήρη πορεία των συνταγογραφούμενων αντιβιοτικών, ακόμη και αν τα συμπτώματα βελτιωθούν, για να διασφαλίσετε την πλήρη εξάλειψη των βακτηρίων και να αποτρέψετε την επανεμφάνιση. Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων μπορεί επίσης να συνιστώνται παυσίπονα που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή.
Είναι επικίνδυνες οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις;
Ενώ πολλές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις μπορεί να είναι ήπιες, αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές όπως καρδιακές παθήσεις, νεφρικά προβλήματα και σηψαιμία. Ως εκ τούτου, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας.
Σύγχυση με άλλες ασθένειες
Οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις μπορεί μερικές φορές να συγχέονται με άλλες ασθένειες. Για παράδειγμα, τα συμπτώματα του στρεπτόκοκκου λαιμού μπορεί να μοιάζουν αρκετά με εκείνα των ιογενών λοιμώξεων όπως η μονοπυρήνωση. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της διαβούλευσης με έναν επαγγελματία υγείας εάν έχετε συμπτώματα που υποδηλώνουν στρεπτοκοκκική λοίμωξη.
Στρεπτόκοκκος στα παιδιά
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο, κυρίως λόγω του ανοσοποιητικού τους συστήματος που αναπτύσσεται ακόμη και της συχνής αλληλεπίδρασης με άλλα παιδιά, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη διάδοση των βακτηρίων. Οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις στα παιδιά προκαλούνται συνήθως από τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (GAS). Η πιο συνηθισμένη από αυτές τις λοιμώξεις είναι ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό, αλλά το GAS μπορεί επίσης να οδηγήσει σε δερματικές λοιμώξεις, όπως ο ιμπέτιγκος, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φουσκάλες ή πληγές στο πρόσωπο, το λαιμό και τα χέρια.
Σοβαρότερα, εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία, οι λοιμώξεις GAS στα παιδιά μπορεί να οδηγήσουν σε ρευματικό πυρετό, μια κατάσταση που μπορεί να βλάψει την καρδιά, ή σε μετα-στρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα, μια κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική νόσο.
Στρεπτόκοκκος σε ενήλικες
Ενώ οι λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο συχνά συνδέονται με παιδικές ασθένειες, οι ενήλικες δεν έχουν ανοσία. Οι ενήλικες μπορούν να προσβληθούν από στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, γνωστή και ως στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, αν και είναι λιγότερο συχνή από ό,τι στα παιδιά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονο και ξαφνικό πονόλαιμο, δυσκολία στην κατάποση, πυρετό και πρησμένους λεμφαδένες στο λαιμό.
Οι ενήλικες είναι επίσης ευάλωτοι στην ιππέτιγκο, μια δερματική λοίμωξη που προκαλεί κόκκινες πληγές, ιδιαίτερα σε ζεστές και υγρές συνθήκες. Οι διεισδυτικές λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (GAS) αποτελούν επίσης ανησυχία, με τους ενήλικες άνω των 65 ετών ή όσους πάσχουν από χρόνιες ασθένειες να διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο. Καταστάσεις όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και η χρόνια καρδιακή, πνευμονική ή νεφρική νόσος μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία σε σοβαρές λοιμώξεις.
Το διεισδυτικό GAS μπορεί να προκαλέσει καταστάσεις όπως κυτταρίτιδα (δερματική λοίμωξη), νεκρωτική απονευρωσίτιδα (σοβαρή λοίμωξη που αφορά τους μαλακούς ιστούς και τους μυς) και σηψαιμία (λοίμωξη του αίματος). Εάν δεν αντιμετωπιστούν, αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές και μπορεί να είναι ακόμη και απειλητικές για τη ζωή.
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Β (GBS) αποτελεί κοινή ανησυχία για τις έγκυες γυναίκες, καθώς μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές όπως λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, λοιμώξεις του πλακούντα και ενδομητρίτιδα. Μπορεί επίσης δυνητικά να μεταδοθεί στο μωρό κατά τη διάρκεια του τοκετού, προκαλώντας σοβαρή ασθένεια στο νεογέννητο.
Όπως σε όλες τις περιπτώσεις, η έγκαιρη ανίχνευση και η θεραπεία αποτελούν το κλειδί για τη διαχείριση των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων στους ενήλικες. Εάν είστε ενήλικας και υποψιάζεστε λοίμωξη από στρεπτόκοκκο, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Στρεπτόκοκκος στο λαιμό
Ο στρεπτοκοκκικός λαιμός ή στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα είναι μια κοινή βακτηριακή λοίμωξη που προκαλεί φλεγμονή και πόνο στο λαιμό. Η κατάσταση αυτή προκαλείται από το GAS. Τα συμπτώματα συχνά περιλαμβάνουν πονόλαιμο, πυρετό, κόκκινες πρησμένες αμυγδαλές και μερικές φορές λευκές κηλίδες ή ραβδώσεις πύου στις αμυγδαλές.
Ενώ πολλοί άνθρωποι υποθέτουν ότι κάθε επώδυνος πονόλαιμος είναι στρεπτόκοκκος, ο πονόλαιμος συνήθως προκαλείται από ιογενή λοίμωξη και όχι από βακτήρια στρεπτόκοκκου. Ένας πονόλαιμος που προκαλείται από ιό μπορεί να είναι εξίσου επώδυνος με τον στρεπτόκοκκο λαιμό. Αλλά αν έχετε συμπτώματα κρυολογήματος, όπως βήχα, φτέρνισμα ή ρινική καταρροή ή βουλωμένη μύτη, είναι πιο πιθανό να έχετε να κάνετε με ιογενή λοίμωξη του λαιμού.
Στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα
Η αμυγδαλίτιδα αναφέρεται σε φλεγμονή των αμυγδαλών, οι οποίες είναι λεμφαδένες που βρίσκονται στο πίσω μέρος του λαιμού. Η αμυγδαλίτιδα μπορεί να προκληθεί από διάφορους ιούς ή βακτήρια, συμπεριλαμβανομένου του στρεπτόκοκκου. Όταν προκαλείται από το GAS, αναφέρεται συχνά ως στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα.
Τα συμπτώματα της στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν πονόλαιμο, δυσκολία στην κατάποση, πρησμένες αμυγδαλές, πυρετό και διογκωμένους λεμφαδένες στο λαιμό. Ένα άτομο μπορεί επίσης να εμφανίσει πονοκέφαλο, στομαχόπονο ή ακόμη και ναυτία και εμετό, ιδιαίτερα στα παιδιά.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα βακτήρια μπορεί να εξαπλωθούν βαθύτερα στους ιστούς των αμυγδαλών, προκαλώντας περιτονιστικό απόστημα. Πρόκειται για έναν γεμάτο πύον θύλακα που σχηματίζεται κοντά σε μία από τις αμυγδαλές σας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε έντονο πόνο, δυσκολία στην κατάποση και αλλαγή της φωνής λόγω του οιδήματος.
Η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα αντιμετωπίζεται συνήθως με αντιβιοτικά, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη επιπλοκών. Σε σοβαρές ή υποτροπιάζουσες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να συστήσει αμυγδαλεκτομή, μια χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των αμυγδαλών.
Εν κατακλείδι, είτε βρίσκεται στο λαιμό, είτε στις αμυγδαλές, είτε προσβάλλει τα παιδιά, ο στρεπτόκοκκος είναι ένα βακτηριακό παθογόνο που πρέπει να αναγνωρίζεται και να αντιμετωπίζεται κατάλληλα για την πρόληψη των σοβαρών επιπλοκών του. Γνωρίζοντας τα συμπτώματά του και αναζητώντας έγκαιρα ιατρική συμβουλή, μπορεί κανείς να διαχειριστεί και να θεραπεύσει αποτελεσματικά τις στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις.
Είναι επικίνδυνος ο στρεπτόκοκκος;
Η σοβαρότητα των λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως απειλητική για τη ζωή, ανάλογα με τον τύπο του βακτηρίου του στρεπτόκοκκου και την κατάσταση της υγείας του ατόμου. Συνήθως, τα βακτήρια του στρεπτόκοκκου προκαλούν λιγότερο σοβαρές ασθένειες όπως ο στρεπτόκοκκος, η ίππετος και η οστρακιά. Ωστόσο, εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία ή δεν αντιμετωπιστούν σωστά, οι λοιμώξεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε πιο σοβαρές επιπλοκές για την υγεία.
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) μπορεί να προκαλέσει επεμβατικές ασθένειες όπως η νεκρωτική απονευρωσίτιδα, κοινώς γνωστή ως σαρκοφάγος νόσος, και το στρεπτοκοκκικό σύνδρομο τοξικού σοκ (STSS). Και οι δύο αυτές καταστάσεις είναι σοβαρές και μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή, απαιτώντας άμεση ιατρική φροντίδα. Η νεκρωτική απονευρωσίτιδα καταστρέφει τους μυς, το λίπος και τον δερματικό ιστό, ενώ το STSS μπορεί να προκαλέσει ταχεία πτώση της αρτηριακής πίεσης και οργανική ανεπάρκεια.
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Β (GBS) είναι ένας άλλος τύπος που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια σε νεογέννητα, ηλικιωμένους ενήλικες και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Στα νεογέννητα, ο GBS μπορεί να οδηγήσει σε σηψαιμία, πνευμονία και μηνιγγίτιδα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ αυτές οι σοβαρές ασθένειες είναι πιθανές, δεν αποτελούν τον κανόνα για τις λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με αυτά τα βακτήρια θα εμφανίσουν μόνο ηπιότερες ασθένειες. Παρ’ όλα αυτά, η κατανόηση των πιθανών κινδύνων υπογραμμίζει τη σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης, της κατάλληλης θεραπείας και των καλών πρακτικών υγιεινής για την πρόληψη της εξάπλωσης αυτών των βακτηρίων.
Δείτε το βίντεο πάνω στον Στρεπτόκοκκο
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον Στρεπτόκοκκο δείτε το βίντεο που ακολουθεί:
Με λίγα λόγια
Η κατανόηση του στρεπτόκοκκου είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της καλής υγείας. Αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα, γνωρίζοντας τις μεθόδους μετάδοσης, διαλύοντας τις παρανοήσεις και αναζητώντας έγκαιρη θεραπεία, μπορούμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τις στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις και να προλάβουμε τις πιθανές επιπλοκές τους.
Διαβάστε επίσης:
- Κεριά Σόγιας ή Κεριά Παραφίνης: Τι να επιλέξω;
- Σύνδρομο Turner: Τι είναι και ποιες προκλήσεις υπάρχουν
- Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση!
