The Help
Πηγή: https://www.youtube.com

Η ταινία The Help (Οι Υπηρέτριες) έχει δεχτεί θερμές κριτικές ενώ υπήρξε και υποψήφια για τέσσερα βραβεία Όσκαρ. Τελικά, χάρισε στην Οκτάβια Σπένσερ το βραβείο Καλύτερου β’ γυναικείου ρόλου παρόλο που δεν κατάφερε να διακριθεί ως καλύτερη ταινία.

Πλοκή

Βρισκόμαστε στη δεκαετία του 1960, στον αναβρασμό του κινήματος των Πολιτικών Δικαιωμάτων των μαύρων. Η νεαρή Σκίτερ, ολοκληρώνοντας τις σπουδές της, επιστρέφει στη γενέτειρά της, στο Τζάκσον του Μισισίπι. Είναι η μόνη από τις φίλες της που παραμένει ανύπαντρη και που δε φαίνεται να έχει τέτοιου είδους βλέψεις για το μέλλον της. Το όνειρό της για μία καριέρα στο χώρο των εκδόσεων την οδηγεί στη συλλογή και συγγραφή των ιστοριών των μαύρων υπηρετριών της περιοχής. Η συντηρητική κοινωνία του Τζάκσον θα αντιδράσει, έχοντας ήδη ξεκαθαρίσει τη θέση της σε θέματα φυλετικού διαχωρισμού.

Λίγη ιστορία

Η Πολιτεία του Μισισίπι υπήρξε μία από τις  πιο σκληρές και άκαμπτες  σε θέματα φυλετικού διαχωρισμού. Έχοντας ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά μαύρων κατοίκων σε αναλογία με τους λευκούς υπηκόους της, ευδοκίμησε μέσω του καθεστώτος της δουλείας. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, η ανάπτυξη της γεωργίας στην περιοχή  στις αρχές του 19ου αιώνα, οδήγησε στην αύξηση των δούλων. Ώς αποτέλεσμα, οι φυλετικές διακρίσεις κατέληξαν να αποτελούν το βασικό πολιτικό πρόβλημα της περιοχής.

Οι βασικοί χαρακτήρες της ταινίας

Ο ρατσισμός των κατοίκων του Τζάκσον βρίσκει στερεοτυπικά έκφραση στο πρόσωπο της Χίλι Χόλμπρουκ (την οποία ενσαρκώνει η ταλαντούχα Μπράις Ντάλας Χάουαρντ). Είναι μοχθηρή, κινείται κυρίως υπογείως, διασκεδάζει να παρεμβαίνει στις ζωές όλων και συνήθως να τις καταστρέφει. Για τη Μις Χίλι, οι μαύρες υπηρέτριες είναι όντα κατώτερης αντίληψης άρα και αντιμετώπισης. Διαμετρικά αντίθετη στην πικρόχολη περσόνα βρίσκουμε την έταιρη λευκή πρωταγωνίστρια, Σίλια Φουτ (ή αλλιώς, Τζέσικα Τσάστεϊν). Η αφελής και σχεδόν χαζοχαρούμενη Σίλια παραβλέπει ταξικούς και φυλετικούς διαχωρισμούς, μετατρέποντας την υπηρέτριά της σε φίλη της.

Από τα αναμενόμενα στερεότυπα των χαρακτήρων, δεν ξεφεύγουν ούτε οι δύο βασικές μαύρες ηρωίδες. Η μόνιμα θλιμμένη Έιμπελιν (κατά κόσμον, Βαιόλα Ντέιβις) καταφέρνει να αρθρώσει μία λέξη αντίστασης μόνο στην τελευταία σκηνή της ταινίας. Στον αντίποδα, συναντάμε τη «γλωσσού» και σχεδόν φλύαρη Μίνι (ο ρόλος για τον οποίο βραβεύτηκε η Οκτάβια Σπένσερ). Η πρώτη κουβαλάει τη θλίψη της μάνας που έχει χάσει το παιδί της, η δεύτερη το θυμό για όλες τις αδικίες της ζωής μίας μαύρης γυναίκας.

Τα στερεότυπα και η σημασία τους

Η ταινία The Help (Οι Υπηρέτριες) εμφανίστηκε στις οθόνες μας αξιώνοντας να φωτίσει και να δώσει φωνή σε ιστορίες ανείπωτες. Στο επίκεντρο δε διακρίνονται μόνο οι φυλετικές διακρίσεις του Αμερικανικού Νότου, ένα θέμα που κουβαλάει από μόνο του μεγάλη αδικία και πόνο. Το βάρος αυτής της αφήγησης πέφτει σε γυναίκες ηρωίδες, χαρακτήρες απλοϊκά πλασμένους και ανταποκρινόμενους σε αναμενόμενες συμπεριφορές.

Οι λευκές γυναίκες της ταινίας, δεν έχουν πολλές επιλογές. Μπορούν να αντιπροσωπεύουν μία νεόπλουτη ελίτ κενή συναισθημάτων και ουσιαστικών αξιών, όπως η Χίλι Χόλμπρουκ. Διαφορετικά θα πρέπει να μοιάζουν με τη Σίλια Φουτ, τη φτωχή πλην τίμια και αφελή σεξοβόμβα που τιμωρητικά αποτυγχάνει σε κάθε προσπάθεια σύλληψης. Στο μεταίχμιο των δύο, βέβαια, συναντάμε την πρωταγωνίστρια, Σκίτερ. Η Σκίτερ, όντως, δεν εμπίπτει σε καμία από τις δύο κατηγορίες. Ίσως για αυτό το λόγο να μην έχει καμία θέση στο Τζάκσον. Φτάνει στην πόλη για να γράψει ουσιαστικά το βιβλίο και να φύγει πάλι.

Οι μαύρες γυναίκες, δεν απολαμβάνουν καλύτερης μεταχείρισης. Το δίπολο αυτή τη φορά εκφράζεται μέσα από την υπάκουη Έιμπελιν και την ατίθαση Μίνι. Η πάντα ατάραχη, σχεδόν σε καταστολή, Έιμπελιν, βρίσκει τη φωνή και τη δύναμη που της λείπει μέσα από τη λευκή Σκίτερ. Άλλωστε, η Σκίτερ είναι αυτή που τελικά γράφει το βιβλίο, υπογράφοντας με τη δική της ιστορία για το τέλος. Η Μίνι, αντιδραστική και διαρκώς θυμωμένη, θυμίζει περισσότερο γραφική καρικατούρα. Μία καρικατούρα εξεφτελισμένη από το συχνό ξυλοδαρμό του άντρα της.

Μα πού πήγαν οι άντρες;

Οι άντρες, τέλος, είναι σχεδόν ανύπαρκτοι στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας. Δυστυχώς, όχι επειδή το φεμινιστικό μήνυμα της ταινίας είναι εξίσου σημαντικό με το φυλετικό που θα ήθελε να προβάλει. Οι άντρες απέχουν κυρίως επειδή θεωρούν όλα όσα διαδραματίζονται ασήμαντα και ανούσια. Υπάρχουν μόνο για να επιβάλουν την τάξη, όπου χρειαστεί, ή για δείξουν τη δύναμή τους. Σε αρκετές σκηνές, δε, η συμβολή τους μοιάζει περισσότερο με αυτή ενός κηδεμόνα που βγάζει το παιδί/ γυναίκα του από το χάος ενός ακόμη tantrum.

Συνοψίζοντας

Σκοπός της ταινίας The Help (Οι Υπηρέτριες) ήταν να προβάλει τον αγώνα των μαύρων για ίση μεταχείριση και πολιτικά δικαιώματα. Ένας λευκός σκηνοθέτης, επέλεξε για αφηγήτρια μία λευκή ηθοποιό. Η ιστορία βασίστηκε στο ομότιτλο βιβλίο της – λευκής – Κάθριν Στόκετ. Πώς, λοιπόν, ακούγεται η φωνή της μαύρης γυναίκας σε μία αφήγηση εξ’ολοκλήρου βασισμένη στη ματιά του λευκού άντρα σκηνοθέτη; Πολλοί από τους συντελεστές της ταινίας έχουν ήδη μετανιώσει για τη συμμετοχή τους σε αυτήν. Πρώτη από όλους, η Βαϊόλα Ντέιβις σε συνέντευξή της στο Vanity Fair. Πολλοί από τους θεατές προσπέρασαν την πρώτη ανάγνωση. Βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια ρητορική ρατσισμού και μια στερεοτυπική απεικόνιση φυλών και φύλων. Εσύ;

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

Με αφορμή τον Μήνα Μαύρης Ιστορίας:

Ακολουθήστε μας στις σελίδες μας Facebook, Instagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty Press // Giving Sight The Project

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR