Ο κίτρινος φάκελος. Μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα και κάτι παραπάνω…

Αγαπημένα μου πλάσματα,

Ο κίτρινος φάκελος είναι ένα μυθιστόρημα γνωστό, κλασικό και υπέροχο. Δεν ξέρω πώς να περιγράψω αυτό το βιβλίο. Ο ίδιος ο Καραγάτσης είχε πει για το βιβλίο του:

Οποιοδήποτε μυθιστόρημά μου μπορώ να σας το διηγηθώ αρκετά λεπτομερώς μέσα σε μισή ώρα. Αλλά τον Κίτρινο φάκελο μου είναι αδύνατο να τον διηγηθώ, όχι επειδή δεν υπάρχει πλοκή. Απεναντίας τα πολυποίκιλα γεγονότα περιπλέκονται με συνέπεια τόσο αρρήκτως αδέκαστη, ώστε οποιαδήποτε κι από τις αμέτρητες λεπτομέρειες κι αν λησμονήσω, η διήγησή μου γίνεται ακατανόητη. Ο κίτρινος φάκελος είναι μυθιστόρημα που πρέπει να το διαβάζουν, κι όχι παραμύθι που μπορούν να το διηγηθούν.[1]

Μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα

Είναι αστυνομικό μυθιστόρημα; Είναι ψυχολογικό θρίλερ; Είναι μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα; Δεν τα πηγαίνω καλά με τις κατηγορίες άλλα έτσι κι αλλιώς λίγη σημασία έχει. Είναι ένα βιβλίο, δύο τόμοι και πολλές ιστορίες.

Ο ήρωας αναθέτει στον Καραγάτση να τελειώσει το βιβλίο του. Ο ήρωας βρίσκεται νεκρός—δολοφονία ή αυτοκτονία δεν ξέρουμε—και ο Καραγάτσης/αφηγητής αναλαμβάνει τα υπόλοιπα. Η μια ανατροπή διαδέχεται την άλλη, τα πάθη και οι αντιθέσεις της ανθρώπινης ύπαρξης έρχονται στο προσκήνιο. Αν αγαπάτε τον Καραγάτση ίσως να δείτε στοιχεία του σε κάθε ήρωα του βιβλίου. Αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα. Είναι μια σύνθεση ηρώων, μια αλληλουχία γεγονότων που κάνει αδύνατο να αφήσεις έστω και για λίγο το βιβλίο αυτό στην άκρη. Κάθε ενέργεια σχεδόν έχει ως πυρήνα τις βαθιές αντιθέσεις που κρύβουν οι ήρωές του. Και μέσα από τη δαιδαλώδη πλοκή και την αγωνία της εξιχνίασης του μυστηρίου ο Καραγάτσης χτίζει τους ήρωες έναν έναν, ή και το αντίστροφο.

Καραγάτσης, Μ., 1908-1960. Ο κίτρινος φάκελος, εικ. Αργυράκης, M., Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2007, 17η έκδοση

Βρίσκεις ήρωες από άλλα του βιβλία. Βρίσκεις ανθρώπους να ισορροπούν, ή και όχι, ανάμεσα στις αντιθέσεις τους. Ο Καραγάτσης στο σύνολο του έργου του αντλεί στοιχεία από πολλά ρεύματα χωρίς όμως να ταυτίζεται με κανένα. Είναι μοναδικός.

Όμορφες λέξεις, όμορφες ιστορίες

Από τις καλύτερες αράδες που έχουν γραφτεί στην Ελλάδα, η ταπεινή μου άποψη. Μην αρχίσω τα γνωστά για το πόσο μεγάλος συγγραφέας και ψυχογράφος είναι ο Καραγάτσης. Προσωπικά το διάβασα σε μια παραλία ένα ΣΚ ζεστό σαν κι αυτό που πέρασε και σαν κι αυτά που θα έρθουν. Για εσάς που αγαπάτε τις βαλμένες λέξεις την μια δίπλα στην άλλη Ο κίτρινος φάκελος είναι ό,τι καλύτερο.

Όλα καλά θα μας πάνε!

Τα φιλιά μου,

Ελένη

Υ.Γ. Η φωτογραφία είναι του αγαπημένου Philippe Halsman. Είναι ο Νταλί και τρεις γάτες. Ο Κίτρινος φάκελος δεν είναι αψυχολόγητο όμως. Έχει αντιθέσεις και πολλή ψυχολογία. Α, ελπίζω η γλώσσα του συγγραφέα να μην σταθεί εμπόδιο, δεν είναι δα και Παπαδιαμάντης!

Πηγή που χρησιμοποιήθηκε:

Χατζίνης Γ., Προτιμήσεις. Ελληνικά κείμενα, Φέξης, Αθήνα 1963, σ. 28-29

Παρόμοια άρθρα:

• Ο πουλημένος. Ή θα το λατρέψεις ή θα το μισήσεις
• Νυχτερινά: Για περισσότερο φως.

Ακολουθήστε μας σε Facebook και Instagram για ακόμα περισσότερη έμπνευση!

Giving Sight by Beasty Press