Για την νοσταλγία

Τελειώνοντας το Λύκειο και φτάνοντας ολοταχώς στο τέλος των μαθητικών χρόνων, παρατήρησα αρκετούς συμμαθητές μου να νιώθουν αμήχανα μπροστά στο ξεκίνημα μίας «νέας ζωής». Πολλοί υπερτόνιζαν την ομορφιά και ανεμελιά της μαθητικής τους ζωής, τους φίλους και τους καθηγητές, καθώς και το συναισθηματικό κόστος της επερχόμενης απώλειας, ενώ άλλοι φρόντιζαν να περνούν αρκετό χρόνο στο σχολικό περιβάλλον, ορισμένοι, μάλιστα, ακόμα και μετά την αποφοίτησή τους (πλέον, βέβαια, ως επισκέπτες). Και μέσα σ’όλα αυτά, υπήρχα κι εγώ που, αν και ευαίσθητη φύση, δεν αισθανόμουν τίποτε απ’όσα ένιωθαν οι συμμαθητές μου. Δεν μπορούσα, όση προσπάθεια κι αν κατέβαλλα, να συμμεριστώ τον πανικό και την αγωνία. Δεν μπορούσα, όσο κι αν το ‘θελα, να κοιτάξω πίσω.

Θα έλεγε κανείς πως αυτό προκύπτει από κάποια δυσάρεστη σχολική εμπειρία ή απογοήτευση, γι’αυτό και σπεύδω να διαψεύσω μια τέτοια εικασία. Τα μαθητικά μου χρόνια ήταν πάνω- κάτω, όπως όλων. Με χαρές, λύπες, προσπάθειες, απογοητεύσεις, επιτυχίες, μα κι αποτυχίες. Με φίλους, με περίεργους καθηγητές, με ξαφνικά διαγωνίσματα, εργασίες, γεμάτα τετράδια, χρωματιστά στυλό, στοίβες σχολικά βιβλία με τσαλακωμένες άκρες και σπασμένες ράχες από την πολλή χρήση (και την κάκιστη βιβλιοδεσία), σχολικές παραστάσεις, εκδρομές. Υπάρχουν στιγμές που αναπολώ και σκέφτομαι∙ ω! τότε ήταν καλά ή τότε περάσαμε όμορφα ή, ακόμα, τότε ήταν μία δύσκολη περίοδος. Προφανώς, έχω αναμνήσεις και ανθρώπους που με συνοδεύουν ώς σήμερα, που έχουν σμιλέψει, κατά κάποιον τρόπο, τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά μου. Αλλά μέχρι εκεί. Αδυνατώ να αισθανθώ νοσταλγία. Και για την ακρίβεια∙ δεν γνωρίζω τι είναι η νοσταλγία.

Ένας ικανοποιητικός ορισμός θα ήταν πως νοσταλγία είναι τα γλυκόπικρα συναισθήματα, η χαρμολύπη που προκαλούνται από την ανικανοποίητη λαχτάρα του γυρισμού στην πατρίδα, σε κάποιον τόπο αγαπημένο ή στο παρελθόν. Λοιπόν, ναι, θα μπορούσε κανείς να πει ότι δεν αισθάνομαι νοσταλγία. Δεν επιθυμώ να επιστρέψω στα αυτοκολλητάκια και τον μαυροπίνακα, την ορθογραφία και τις κηρομπογιές, δεν συζητώ καν για τα πιο πρόσφατα― Λατινικά και Αρχαία.

Κάποιοι θεωρούν ότι δεν μου ‘χει δοθεί ο απαραίτητος χρόνος να στοχαστώ επάνω στο πώς άλλαξαν τα πράγματα, καθώς όλα έγιναν γρήγορα. Οι Πανελλήνιες, η εισαγωγή και το ξεκίνημά μου στο Πανεπιστήμιο. Ίσως. Εγώ, απ’την άλλη, πιστεύω ότι η συνήθειά μου να κοιτώ μπροστά και να δουλεύω, δίχως να μπαίνω σε πίνακες και κουτάκια excel και ατζέντες τρίτων, ταιριάζουν καλύτερα εδώ. Είναι, άλλωστε, ευρέως γνωστό ότι το ελληνικό σχολείο ουδέποτε χώρεσε τα πιο διεστραμμένα μυαλά του, τους πιο φευγάτους των θαμώνων του.

Όχι, δεν νοσταλγώ. Δεν είναι στην φύση μου, και στις σπάνιες περιπτώσεις που το κάνω είναι για κλάσματα του δευτερολέπτου. Ένα άρωμα μίας γυναίκας στο μετρό μπορεί να μου θυμίσει μία βροχερή μέρα κάποιου Οκτώβρη, ένα συγκεκριμένο ρόφημα μού φέρνει στο μυαλό ένα πρόσωπο που συνήθιζε να αρέσκεται σε αυτό. Έχω μνήμη και, μάλιστα, πολύ καλή, αλλά από εκεί και ‘πέρα, μού είναι αδύνατον να νοσταλγήσω με την ευκολία των συμμαθητών μου, ολοκληρώνοντας την μαθητική τους ζωή, σημάδι είτε ότι είμαι αισιόδοξη, είτε ότι είμαι ανυπόμονη, βλέποντας το μέλλον σαν ένα μεγάλο δώρο που πασπατεύω, λαχταρώντας να ανακαλύψω τι έχει μέσα, είτε ότι είμαι, απλώς, καλά, εδώ που είμαι, για σήμερα και για τώρα.