Exclusive Content:

Φθηνά Τσιγάρα: Για ποιον έρωτα μιλάμε;

Τα Φθηνά Τσιγάρα δεν είναι μονάχα μία ταινία. Το πιο ερωτικό, ίσως, ελληνικής παραγωγής και σεναρίου φιλμ των early 00's; Μπορεί. Μία αιχμηρή κατάθεση ψυχής; Σίγουρα.

Τα Φθηνά Τσιγάρα δεν είναι μονάχα μία ταινία. Το πιο ερωτικό, ίσως, ελληνικής παραγωγής και σεναρίου φιλμ των early 00’s; Μπορεί. Μία αιχμηρή κατάθεση ψυχής; Σίγουρα. Aφορμή να συλλογιστούμε τι είναι για εμάς ο έρωτας; Την απάντηση την γνωρίζετε ήδη. Στους δρόμους μιας ξεθωριασμένης σαν ανάμνηση, Αθήνας, ο Ρένος μας κρατάει το χέρι και μας ξεναγεί στο παράλογο της λογικής. Κάθε λεπτό ενεργοποιεί όλες τις αισθήσεις, μία προς μία, και εμείς γινόμαστε πρωταγωνιστές και μάρτυρες, ταυτόχρονα, ενός τυχαίου έρωτα. Ή μάλλον περισσότερων.

Τα Φθηνά Τσιγάρα, καταφύγιο ανέραστων μποέμ

Ο Νίκος (Ρένος Χαραλαμπίδης) είναι ένας ανίατος φιλόσοφος του δρόμου που ειδικεύεται στην ραθυμία, σαν τα καυτά μεσημέρια του καλοκαιριού. Η Σοφία (Άννα- Μαρία Παπαχαραλάμπους), είναι μια εγκλωβισμένη ύπαρξη στις προσδοκίες του φαύλου κύκλου της «επιτυχίας». Από τον Μανώλη (Μ. Ιατρόπουλος) έως την σύντομη ερμηνεία του Κ. Τσάκωνα, οι χαρακτήρες συμπληρώνουν μοναδικά το μωσαϊκό της ιστορίας. Δυο πόρνες, ένα ζευγάρι που έχει «θάψει» τον έρωτα και δύο αντιφατικοί γκάνγστερ διαλέγονται με τον εαυτό τους και εμάς σε ένα χρωματισμένο, από τα φώτα της Αθήνας, φιλμ νουάρ.

Φθηνά Τσιγάρα
Πηγή: https://gr.pinterest.com

Η τέχνη της ετερότητας

Παρά τις διάφορες πτυχές της ζωής που αποκαλύπτουν τα Φθηνά Τσιγάρα, ο φακός φαίνεται να εστιάζει στις ανθρώπινες σχέσεις των δύο φύλων. Πως αντιλαμβάνεται ο άντρας τη γυναίκα; Πως φαντάζεται η γυναίκα τον ιδανικό άνδρα; Ποιος από τους δύο διαψεύδεται νωρίτερα; Μέσα από διαλογικές αντιπαραθέσεις ο Ρένος μας προκαλεί να απαντήσουμε εμείς στα ερωτήματα αυτά. Οι ευκαιριακές σχέσεις, ο γάμος, η επαφή, όλα φαίνονται υποσχέσεις που οι ίδιοι πείθουμε τον εαυτό μας να τηρήσει. Αποκορύφωμα σε αυτό το ατέρμονο κυνηγητό του συντρόφου συνιστά η προσθήκη της τελειότητας στις προσδοκίες μας. Γιατί εξακολουθούμε να την αναζητούμε εφόσον, φιλοσοφικά έχουμε αποδεχτεί εδώ και αιώνες πως δεν υπάρχει;

Ο Νίκος γνωρίζει τυχαία την Σοφία σε ένα τηλεφωνικό θάλαμο και της ζητά να περάσουν μαζί την νύχτα. Μέσα σε ένα περίπατο στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, ο έρωτας αναζητά καταφύγιο στις αμήχανες ματιές και τα διστακτικά λόγια των πρωταγωνιστών. Παράλληλα, σε ένα μικρό συνοικιακό καφενείο ένα ζευγάρι εξομολογείται τα προβλήματα του γάμου του στον ψυχολόγο-ιδιοκτήτη. Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού ασκώντας το ιερότερο λειτούργημα του ανώνυμου και απόρρητου ψυχολόγου προσφέρει αυτό που έχει ανάγκη περισσότερο ο άνθρωπος: την κατανόηση. Αποκορύφωμα στην παραλογή των χαρακτήρων αποτελεί ο Μανώλης, ένας κακός, θα λέγαμε, στην δουλειά του μαφιόζος. Αντιμέτωπος με δύο εξίσου συγκρουόμενους χαρακτήρες, προσλαμβάνει τον Νίκο να τακτοποιήσει τις υποθέσεις ανοικτών λογαριασμών του.

«Όταν έχω αυτό το ξαφνικό πόθο να πετάξω,
και δεν έχω πού να πετάξω,
κρύβομαι στην συλλογή μου
γεμάτη καφέδες, μποξέρ, χορευτές,
τυχαία αγγίγματα, βρισιές,
τρυφερούς παρανόμους, στοές, συναντήσεις, κραυγές,
σιωπές χωρισμούς,
λόγια, λόγια, λόγια»

Η ζωή βρίσκεται στις λεπτομέρειες

Το παράδοξο και συνάμα πανέμορφο με τα Φθηνά Τσιγάρα είναι το γεγονός ότι η φιλοσοφία της ταινίας, ο πυρήνας της, δεν αναδύεται μέσα από τους πρωταγωνιστές. Οι λεπτομέρειες σε αυτό το μποέμικο φιλμ είναι η αιτία στοχασμού τόσο του σεναριογράφου όσο και δική μας. Τσιγάρα, καφέδες και χορός γίνονται ένα. Τα τσιγάρα είναι διαλείμματα από την ζωή. Η διάρκεια τους αρκεί για να περάσει από μπροστά μας κάθε λάθος και πικρία, κάθε σημαντική απόφαση που δεν πάρθηκε από φόβο, κάθε «σ’ αγαπώ» που αποσιωπήθηκε. Τα τσιγάρα για τον Ρένο είναι απόδειξη πως έστω και ενδόμυχα πιστεύουμε στην τύχη, στις επιλογές που η ζωή κάνει για εμάς.

Φθηνά Τσιγάρα
Πηγή: https://gr.pinterest.com

Πολλοί θα μπορούσαν να δουν την στάση αυτή κυνική αν όχι αδιάφορη. Ίσως στην αρχή να το έβλεπα έτσι και εγώ. Κάθε τσιγάρο, όμως, μοιάζει παράλογα με την ευτυχία. Μικρές σε διάρκεια στιγμές, που μας εθίζουν στο να τις αναζητούμε, να τις αισθανόμαστε να γίνονται ένα με το κορμί και την ψυχή μας. Από την άλλη πλευρά ο καφές θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως επιτελεί παρόμοιο καθήκον. Αντίθετα, όμως, όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον πρώτο καφέ της ημέρας ερχόμαστε αντιμέτωποι με την αλήθεια. Η μυρωδιά από το χαρμάνι ξυπνά τις αισθήσεις και υπενθυμίζει πως είμαστε ζωντανοί, ό,τι και αν αυτό συνεπάγεται για τον καθένα. Τέλος ο χορός. Η ύψιστη μορφή έκφρασης. Το σώμα γίνεται έρμαιο των αντοχών του, ο άνθρωπος ανακαλύπτει τα όρια του και άλλοτε τα υπερβαίνει ή παραδίδεται.

«Αγαπώ τα καφέ
όπως άλλοι αγαπούν τα ταξίδια
Μια βαριά βιομηχανία χαμένου χρόνου,
ένα απόλυτο μυστήριο:
η τέχνη του να επιτρέπεις στον καιρό να κυλάει

και να μην αφήνει πάνω σου σημάδια»

Για ποιον έρωτα μιλάμε;

Περιπλανήσεις σε άδεια λεωφορεία, υπόγειες στοές και ξεχασμένα παγκάκια, περισσότεροι καφέδες και τσαλακωμένες γόπες αποτελούν το φόντο ενός μακραίωνου συλλογισμού. Για ποιον έρωτα μιλάμε; Τι είναι, στην ουσία του, αυτή η βιολογική ακατάπαυστη ανάγκη να νιώθουμε και να μας νιώθει ο άλλος; Όπως και εσείς, όπως και ο Νίκος, ο Μανώλης ή η Σοφία, αναζητώ ακόμα την απάντηση. Τα Φθηνά Τσιγάρα, επισημαίνω πάλι, δεν δίνουν απαντήσεις αλλά βομβαρδισμό ερωτηματικών. Ερωτευόμαστε από ανάγκη, από φόβο, από διάθεση; Ερωτευόμαστε τα φώτα της πόλης, τα υγρά στενά και τα φωτισμένα παράθυρα μέσα στο σκοτάδι της νύχτας; Ερωτευόμαστε την ύλη ή αυτό που υπάρχει πίσω από αυτήν;

Ο έρωτας για τον Νίκο ή τον Ρένο, είναι μια ύπουλη διαδικασία επιβεβαίωσης. Κατ’ επέκταση μια εγωιστική πράξη απέναντι σε εμάς και τον εραστή μας. Το «σ’ αγαπώ», όπως επισημαίνει και ο ίδιος, επιβάλλει ουσιαστικά μια ερώτηση: το «μ’ αγαπάς;». Υπό το πρίσμα αυτό ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο για την αγάπη και τον έρωτα καταρρέει, διαψεύδεται. Τα Φθηνά Τσιγάρα σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν αυτό. Απλώς μας τονίζουν την σημασία του να γνωρίζουμε για ποια αγάπη μιλάμε και προσπαθούμε.

Γιατί αξίζει να δεις τα Φθηνά Τσιγάρα περισσότερες από μία φορές στη ζωή σου

Αν μπορούσα να καταλήξω σε μία γενική θεώρηση για τον Ρένο και τα Φθηνά Τσιγάρα, αναμφίβολα αυτή θα ήταν πως δεν αρκεί μία φορά για να αισθανθείς την φιλοσοφία τους. Είναι από αυτές τις ταινίες που κάθε προβολή της σε βρίσκει διαφορετικό μέσα σου. Ό,τι θεωρούσες δεδομένο χτες, αμφισβητεί το σήμερα. Αυτή είναι και η μαγεία αυτού του φιλμ. Αλλάζει όσο αλλάζεις και εσύ. Άλλοτε σε βρίσκει να συμφωνείς ή να διαφωνείς μαζί του, για τον λόγο ότι βρίσκεστε σε έναν ακατάπαυστο διάλογο. Από την άλλη πλευρά, οι λεπτομέρειες είναι αυτές που συνθέτουν την πλοκή, ο αόριστος αφηγητής που σε προτρέπει να σκεφτείς όσα σου παρουσιάζει.

Μετά την κυκλοφορία της το 2000 έως και σήμερα, σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, τα Φθηνά Τσιγάρα είναι μια ανάγκη· μια υπενθύμιση πως ο έρωτας βρίσκεται σε κάθε στενό και δρόμο της πόλης, σε κάθε γωνία και γειτονιά, πίσω από κάθε παράθυρο. Μια ηδεία μελαγχολία για τους ξεθωριασμένους δρόμους μιας άλλης Αθήνας, μυρωδιά του καφέ και απορίες, πολλές απορίες· αυτή είναι η αίσθηση μόλις οι τίτλοι πέφτουν και έρχεται η στιγμή να αναλογιστείς έπειτα από την συνομιλία σου με τον Ρένο. Για τους λόγους αυτούς τα Φθηνά Τσιγάρα είναι σχεδόν η απάντηση σε όλα τα ερωτήματα που θέσαμε μέχρι στιγμής. Τελικά, για ποιον έρωτα μιλάμε;


Παρόμοια άρθρα:

Ακολουθήστε τις σελίδες μας σε FacebookInstagram και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty Press // Giving Sight The Project

Χρύσα Τσαμποδήμου
Χρύσα Τσαμποδήμου
"Φοιτήτρια Φιλολογίας στο ΕΚΠΑ, ερωτευμένη με τους σκύλους, την μυρωδιά κιτρινισμένων βιβλίων και τον ήχο της βελόνας που ακολουθεί το χαραγμένο ίχνος σε κάποιο ξεχασμένο βινύλιο. Αναποφάσιστη που ξέρει τι θέλει, υπέρμετρα ενθουσιώδης, αρχίζει τη μέρα της με τεράστιες αισιόδοξες κούπες καφέ οι οποίες καταλήγουν σε μισοαδειανά ανέλπιστα ποτήρια κρασιού. Ο ορισμός της ευτυχίας περιορίζεται στον χορό κάποιας μπόσα νόβας, διασχίζοντας κάποιο πολύχρωμο στενό της Trinidad."

Latest Articles

Διάβασε επίσης...