Dogman: Μία ιδιότυπη σχέση θύτη-θύματος

Δέκα χρόνια περίπου μετά το πολυβραβευμένο «Γόμορρα», o Matteo Garrone, επιστρέφει στην σκληρή πλευρά της Ιταλίας, με την ταινία του Dogman. Διασκευάζοντας και ανατοποθετώντας στον χώρο και στον χρόνο την αληθινή ιστορία του El Canaro, η ταινία μας μεταφέρει στην Ιταλία του σήμερα, λίγο βορειότερα της Νάπολης. Εκεί βλέπουμε μία ηθικά και αξιακά ισοπεδωμένη επαρχία στην οποία βία, εκφοβισμός και παρανομία κυριρχούν.

Ποιος είναι ο Dogman;

Ο Μαρτσέλο είναι ο ιδιοκτήτης του Dogman, ενός κομμωτηρίου σκύλων, ενώ αναλαμβάνει και τη γενικότερη φροντίδα των τετράποδων τα οποία λατρεύει και συχνά αποκαλεί “amore”. Ωστόσο, για να εξασφαλίσει τα προς το ζην δουλεύει παράλληλα και ως ντίλερ κοκαΐνης. Ένας μικρόσωμος, γλυκός και χαμογελαστός άνθρωπος που σχεδόν αναγκάζεται να καταφύγει στην παρανομία για να επιβιώσει, και τα καταφέρνει με έναν σχετικά ισορροπημένο τρόπο. Το πραγματικό του πρόβλημα, άλλωστε, δεν φαίνεται να είναι η παράνομη δουλειά του, αλλά, μάλλον, ο Σιμόνε. Ένας μεγαλόσωμος, πρώην πυγμάχος και νυν ναρκομανής κλέφτης με έντονες επιθετικές διαθέσεις. Όπως είναι φυσικό σε μία μικρή επαρχιακή πόλη ένας ντίλερ και ένας ναρκομανής γνωρίζονται πολύ καλά. Ο ένας εξαρτάται από τον άλλο.

Η ψυχολογία του εκφοβισμού

Μεταξύ του Μαρτσέλο και του Σιμόνε, ωστόσο, έχει αναπτυχθεί μία ιδιόμορφη σχέση. Μια σχέση απόλυτης υποταγής του Μαρτσέλο στον Σιμόνε που με την σωματική του δύναμη καταφέρνει να επιβάλλεται, ως έναν βαθμό, σε όλους. Ο μόνος βέβαια που δεν μπορεί να του αρνηθεί τίποτα είναι ο Μαρτσέλο, ο οποίος φτάνει, μάλιστα, στο σημείο να κάνει φυλακή αντί να τον καταδώσει. Ο φόβος του Μαρτσέλο κρύβεται πίσω από το χαμογελαστό και ευγενικό του πρόσωπο, και «μεταμφιέζεται σε καλοσύνη». Έτσι το άγχος του Μαρτσέλο, υπό την απειλή του εκφοβιστή του, που τον καθιστά ανίκανο να αντιδράσει, προβάλλεται στους γύρω του ως μία ακραία μορφή αφέλειας.

Ο Μαρτσέλο Φόντε, στο ρόλο του Μαρτσέλο, καταφέρνει να αποδώσει αριστοτεχνικά τον φόβο που παραλύει το σώμα του θύματος καθιστώντας αδύνατη την προβολή οποιασδήποτε αντίστασης. Ωστόσο, η άπραγη αυτή στάση του Μαρτσέλο δεν προκύπτει μόνο από τον φόβο του. Πρόκειται, μάλλον, για ένα ιδιαίτερο κράμα φόβου και φιλικών αισθημάτων προς το πρόσωπο του θύτη. Φιλικά αισθήματα τα οποία τρέφει ο καλοσυνάτος Μαρτσέλο προς ένα άτομο που είναι κάθε άλλο παρά φίλος του. Ή – πιο σωστά – φιλικά αισθήματα που νομίζει πως τρέφει προκειμένου να μην παραδεχτεί στον ίδιο του τον εαυτό πως είναι και, ορισμένες φορές, επιλέγει να είναι το θύμα.

Η αφύπνιση του θύματος

Αυτή η σχέση μεταξύ θύτη και άβουλου θύματος δεν αργεί να επιφέρει βαρύτατες συνέπειες στη ζωή του Μαρτσέλο. Ο κοινωνικός του περίγυρος αρχίζει να τον απωθεί, ιδιαίτερα όταν φέρεται ένοχος για πράξεις που δεν διέπραξε. Μόνο όταν βλέπει τους πραγματικούς του φίλους να απομακρύνονται και την κόρη του να ανησυχεί για την ζωή του αρχίζει να συνειδητοποιεί πως η φιλία του με τον Σιμόνε δεν είναι παρά μία σχέση εκφοβισμού.

Από αυτό το σημείο της κατανόησης της κατάστασης η στάση του αλλάζει. Στόχος του σκληρότερου πλέον Μαρτσέλο (μετά από ένα διάστημα στη φυλακή) δεν είναι η αντίσταση, αλλά μόνο η εκδίκηση. Η εκδίκηση που θεωρεί πως θα τον εξυψώσει στα μάτια των (πρώην) φίλων του. Και πράγματι καταφέρνει να πάρει την εκδίκηση που τόσο ποθούσε. Και τίποτα δεν αλλάζει. Η αποδοχή, στην οποία στόχευε η δήθεν ηρωική εκδίκηση του, δεν «έρχεται». Και η προσωρινή του χαρά δίνει θέση στην συνειδητοποίηση του αδιέξοδου στο οποίο έχει φτάσει. Ένα αδιέξοδο που εξ αρχής προοικονομείται από την παρακμιακή (και δίχως δρόμο διαφυγής) πόλη στην οποία λειτουργεί το Dogman.

Μια ζωώδης κοινωνία

Η ιταλική επαρχία γίνεται ένας κόσμος που εγκλωβίζει ή σκοτώνει τους αδύναμους. Ένας τόπος εγκληματικότητας και παρανομίας. Ένας κόσμος χωρίς αρχές και δικαιοσύνη. Μια κοινωνία που σαν άλλη αγέλη ζώων επιτρέπει, συντηρεί και διαιωνίζει την επιβολή του ισχυρού στον αδύναμο. Σ’ αυτήν ακριβώς την κοινωνία ο Μαρτσέλο προτιμά να συναναστρέφεται με ζώα καθώς αυτά τον υπακούν χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Στις σχέσεις του με τους ανθρώπους, ωστόσο, φαίνεται σχεδόν καταδικασμένος, μέσα σε ένα περιβάλλον «νομιμοποιημένης» αναρχίας, να μην μπορεί να βρει κάποιο σημείο ισορροπίας.

Παρόμοια Άρθρα:

• Ένας ελέφαντας στέκεται ακίνητος: ένα θηρίο καταπιεσμένων συναισθημάτων
• Φθηνά Τσιγάρα: Για ποιον έρωτα μιλάμε;
• 10.000 km: Μια αγάπη εξ αποστάσεως

Ακολουθήστε μας σε Instagram, Facebook και Spotify για περισσότερη έμπνευση.

Giving Sight by Beasty-Press // Giving Sight The Project