Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Νάρκισσος ερωτεύτηκε τον εαυτό του όταν αντίκρισε το είδωλό του στα νερά μιας πηγής. Αυτή η αγάπη μετατράπηκε σ’ ένα ανικανοποίητο πάθος, το οποίο τελικά τον οδήγησε στο θάνατο. Υπάρχουν άραγε σύγχρονοι νάρκισσοι; Και αν ναι, είναι εύκολο να τους αναγνωρίσουμε;
Η αλήθεια είναι πως όλοι μας διαθέτουμε στοιχεία ναρκισσισμού από τη στιγμή που ερχόμαστε στον κόσμο. Μεγαλώντας αναπτύσσονται σε άλλους περισσότερο, σε άλλους λιγότερο ή και καθόλου.Τα πραγματικά ναρκισσιστικά άτομα όμως διαθέτουν ένα συγκεκριμένο μοτίβο κινήσεων και συμπεριφορών πράγμα που τους κάνει να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους.Τις περισσότερες φόρες εμφανίζουν μιά τάση μεγαλομανίας και ανάγκης για θαυμασμό από τον περίγυρό τους, αυτολατρεία και έλλειψη συναισθημάτων για τον άλλον.
Ωστόσο,η αυτοεκτίμηση και η εικόνα που προβάλλουν προς τα έξω είναι η γέφυρα τους με τον κοινωνικό περίγυρο. Η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και τα μηνύματα που περνάμε στους άλλους για μας είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα βιώματα και τα μηνύματα που πήραμε από την παιδική μας ακόμα ηλικία. Όταν βέβαια αυτό συναντάται στην υπερβολή του, τότε δυστυχώς κάνουμε λόγο για διαταραγμένη προσωπικότητα.
Συνήθως οι νάρκισσοι είναι πρόσχαροι, ευχάριστοι, γοητευτικοί, η ψυχή της παρέας, επιδιώκοντας φυσικά να γίνουν το επίκεντρο.
Όταν νιώσουν λοιπόν ότι το καταφέρουν, τότε βγάζουν στην επιφάνεια το κακομαθημένο παίδι που κρύβουν μέσα τους και διεκδικούν όλα όσα μπορείς να τους δώσεις χωρίς όμως να είναι διατεθημένοι να τ’ανταποδώσουν. Μοίαζει σαν να παίζουν θέατρο στην ίδια τους τη ζωή με κεντρικό πρωταγωνιστή τον εαυτό τους. Είναι ικανοί να κάνουν τα πάντα προκειμένου να ωραιοποιήσουν και να τελειοποιήσουν την εικόνα τους π.χ. ψεύδονται ακόμα και στον ίδιο τους τον εαυτό, πιστεύουν ότι έχουν δίκιο σε όλα και δεν είναι πότε διατεθημένοι να ζητήσουν συγγνώμη. Επίσης,μοιάζει ακατόρθωτο να εμπλακούν συναισθηματικά με κάποιον άλλον ενώ έχουν την τάση να θυματοποιούν τον εαυτό τους μεταβιβάζοντας τις ευθύνες στους άλλους.
Τα αίτια της ναρκισσιστικής συμπεριφοράς έχουν τις ρίζες τους τόσο στο οικογενειακό περιβάλλον όσο και στο φιλικό. Για παράδειγμα,οι περισσότεροι γονείς μεγαλώνουν τα παιδιά τους με βάση τις δικές τους απόψεις αγνοώντας τις πραγματικές τους ανάγκες ενώ σε άλλες περιπτώσεις συναντάμε τον ένα από τους δύο γονείς να είναι αδιάφορος και έτσι και οι δύο ρόλοι βαραίνουν τον άλλον. Στις διαπροσωπικές του σχέσεις, ο νάρκισσος αναζητά άτομα που προάγουν την εικόνα του ή τουλάχιστον την εικόνα που πιστεύει ο ίδιος πως προβάλλει και “απαιτεί” άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών του. Στην πραγματικότητα όμως οι σχέσεις αυτές είναι κατά κανόνα προβληματικές λόγω της συνεχής ανάγκης για θαυμασμό, της απάθιας και της έλλειψης συναισθηματικότητας.
Ειδικά στις μέρες μας, με την αλλόγιστη ανάπτυξη της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ( facebook,twitter,instagram κ.ά) ολοένα και περισσότερο αυξάνονται οι ναρκισσιστικές τάσεις ίδιως στις νεαρές ηλικίες, 14-17, συνοδευόμενες από έλλειμμα στις κοινωνικές δεξιότητες, απομόνωση, εξάρτηση κλπ.
Σε κάθε περίπτωση, η ίαση οφείλει να είναι άμεση και δραστική παρόλου που τα πάσχοντα άτομα αποφεύγουν να ζητήσουν βοήθεια από ειδικό, διότι η αναγνώριση του πρόβληματος που έγκειται στο χαρακτήρα του ατόμου δεν είναι αντιληπτή από το ίδιο το άτομο αλλά αντανακλάται στις σχέσεις που προσπαθεί να χτίσει με τους άλλλους, κάτι που καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολο έως και ακατόρθωτο.
