Και επισήμως «μπήκαμε» στην Άνοιξη. Ο Μάρτιος με τον λαμπερό και ανοιξιάτικο ήλιο του είναι εδώ, χαρίζοντάς μας όμορφες στιγμές μετά από έναν δύσκολο και «βαρύ» χειμώνα. Όμως εσείς γνωρίζετε το έθιμο που «κρύβεται» πίσω από τον μήνα αυτό και τον υπέρλαμπρο ήλιο του;
Ο μήνας αυτός πήρε το όνομά του από τον θεό Άρη που στη λατινική γλώσσα είναι Mars. Ο Μάρτιος είναι γνωστός λόγω ενός εθίμου που διατηρεί τις ρίζες του στην ελληνική αρχαιότητα, το γνωστό σε όλους βραχιολάκι «Μάρτη». Είναι μια παράδοση αιώνων που όμως δεν υπάρχει μόνο στην Ελλάδα αλλά και στις γειτονικές χώρες και συγκεκριμένα την Βουλγαρία, την Ρουμανία, την Αλβανία, την Μολδαβία και τα Σκόπια.
Ο Μάρτης ή Μαρτιά είναι ένα διαχρονικό έθιμο των Βαλκανίων με «ελληνική καταγωγή» και αποτελεί ένα βραχιόλι πλεγμένο με κόκκινη και άσπρη κλωστή, χρώματα που συναντώνται στην δεισιδαιμονία όταν πρόκειται να αποτρέψουν κάποιο κακό. Η προέλευση του εθίμου χρονολογείται συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου οι μύστες έδεναν στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι μια κλωστή ονόματι Κρόκη.
Μικροί και μεγάλοι φοράνε από τη 1η Μαρτίου έως και τις 31 Μαρτίου τον Μάρτη, καθώς σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση λέγεται ότι μας προστατεύει, και κυρίως τα μικρά παιδιά, από τον δυνατό ήλιο του μήνα και φροντίζει να μην «καούμε». Με το πέρας του μήνα το βραχιολάκι αυτό το βγάζουμε και σύμφωνα με το έθιμο πρέπει να το αφήσουμε πάνω σε κάποιο λουλούδι, και συγκεκριμένα σε τριανταφυλλιά, όταν δούμε το πρώτο χελιδόνι της χρονιάς, για να το πάρει και να χτίσει με αυτό τη φωλιά του. Άλλοι πάλι το δένουν πάνω σε ένα δέντρο για να είναι καρποφόρο όλη τη χρονιά ή το βάζουν κάτω από μια πέτρα και αν δουν την επομένη μέρα να υπάρχει δίπλα από την πέτρα σκουλήκι, τότε αυτό συνεπάγεται πως θα έχουν μια ευοίωνη υπόλοιπη χρονιά.
Μάλιστα, παλαιότερα, η λαϊκή παράδοση υποστήριζε πως ο Μάρτης, πέρα του ότι προστάτευε τα παιδιά από τον καυτό ήλιο του μήνα, προφύλασσε και από τις αρρώστιες. Οι ασθένειες αυτές μαζί με μολυσμένα κουνούπια μεταφέρονταν με τα χελιδόνια από την Αφρική και οι άνθρωποι πίστευαν ότι έπρεπε να τα σέβονται, να τα αγαπούν και να μην τα πειράζουν, καθώς τα χελιδόνια έτρωγαν τα ίδια τα μολυσμένα κουνούπια που μετέφεραν. Ταυτόχρονα, λέγεται ότι τα υγιή χελιδόνια παίρνουν τον Μάρτη από τα φυτά για να τον χρησιμοποιήσουν στην φωλιά τους, ενώ τα ασθενή χελιδόνια και γενικότερα τα πουλιά δεν πλησιάζουν το βραχιολάκι λόγω του κόκκινου χρώματος, γεγονός που τα αποτρέπει να εισβάλλουν και στις φωλιές των υγιών χελιδονιών που έχουν χρησιμοποιήσει τον Μάρτη και να καταστρέψουν τα αυγά τους. Με αυτόν τον τρόπο οι γονείς απέτρεπαν τα παιδιά τους να παίζουν και να πλησιάζουν τα άρρωστα πτηνά.
Αν λοιπόν δεν έχετε φορέσει ακόμη Μάρτη, μήπως ήρθε η ώρα;