Μεσαιωνική Ολλανδία. Περί το 15ο αιώνα είναι που έζησε και δημιούργησε “ο ζωγράφος των χιμαιρικών οπτασιών”, Ιερώνυμος Μπος. Το πιο γνωστό, το πιο αμφιλεγόμενο και το πιο συζητημένο έργο του είναι «Ο Κήπος των Επίγειων Απολαύσεων» και είναι επίσης και η αφορμή για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Τα μυστήρια του Ιερώνυμου Μπος».
Το 2016 έκλεισαν τα 500 χρόνια από το θάνατο του και αυτό κατέστη η αφορμή για το σκηνοθέτη José Luis López-Linares να ρίξει μία ενδελεχή ματιά στο έργο αυτό αλλά και στα ερωτήματα που υπάρχουν για την έμπνευση του και για τον ίδιο το ζωγράφο, μιας και εξακολουθεί να αποτελεί έναν τόσο δελεαστικό πίνακα που σαγηνεύει μέσα από το μυστήριο του.
Μυστήριο μέσα σε ένα μυστήριο χαρακτηρίζουν πολλοί το τρίπτυχο έργο του Φλαμανδού ζωγράφου. Η έννοια της αμαρτίας αλλά και το ευρύτερο μεσαιωνικό θέμα της Τελικής Κρίσης αποτέλεσαν κεντρικούς άξονες στη θεματολογία του Μπος, που είναι σχεδόν εξολοκλήρου θρησκευτικού περιεχομένου. Ο Κήπος των Επίγειων Απολαύσεων θεωρείται γενικά σχόλιο του Μπος πάνω στο θέμα του θανάσιμου αμαρτήματος της λαγνείας. Στο αριστερό φύλλο του τρίπτυχου απεικονίζεται ο Αδάμ και η Εύα στον κήπο της Εδέμ, στο μεσαίο φύλλο κυριαρχεί το θέμα των σαρκικών απολαύσεων ενώ στο δεξιό φύλλο δεσπόζει η απεικόνιση της Κόλασης.
Τα τόσο ιδιαίτερα έργα του για πολλούς έχουν την έμπνευση τους στη μαγεία, την αλχημεία και τον αποκρυφισμό. Πάντως εύλογα έχει χαρακτηριστεί “υπερρεαλιστής του 15ου αιώνα” αφού και τα στοιχεία του μοντερνισμού στο έργο του είναι φανερά. Οι λεπτομέρειες στους πίνακες του είναι αμέτρητες. Έτσι κάθε φορά κοιτώντας ύστερα έργα όπως “Το κάρο με το σανό”, “Δευτέρα Παρουσία” και “Το πλοίο των τρελών”, μεταξύ άλλων, πάντα ανακαλύπτεις και ένα καινούργιο στοιχείο, μια μικρότερη σκηνή που διαδραματίζεται στο γενικότερο πίνακα.
Το Μουσείο Πράδο της Μαδρίτης άνοιξε τις πόρτες του στο σκηνοθέτη López-Linares αλλά και σε πολλούς καλλιτέχνες όπως την τραγουδίστρια Sílvia Pérez Cruz, το συνθέτη Ludovico Einaudi, τον μυθιστοριογράφο Orhan Pamuk, τον μαέστρο William Christie και το συγγραφέα Salman Rushdi μεταξύ πολλών άλλων. Όλοι αυτοί επιχειρούν να λύσουν το μυστήριο αυτού του πίνακα. Άραγε το καταφέρνουν;
Η ταινία παίζεται στους κινηματογράφους ΑΑΒΟΡΑ (Ιπποκράτους 180, Αθήνα), ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ (Λεωφ. Συγγρού 106, Αθήνα) και ΔΙΑΝΑ (Περικλέους 14, Μαρούσι).
2
