Τρεις διαφορετικοί χαρακτήρες, Δημήτρης Δούκογλου, Στέλιος Ανατολίτης και Βύρων Θεοδωρόπουλος που έχουν δύο κοινά, την αγάπη τους για την επιστήμη και την κωμωδία. Ενώνονται μαζί μ’ άλλους επιστήμονες – κωμικούς και σου προσφέρουν απίστευτο γέλιο μέσω της παράστασης: “Science + Comedy”. Ας δούμε τι έχει να μας πει ο καθένας τους ξεχωριστά για αυτή την παράσταση, αλλά και γενικά για το stand up comedy.
Τι κλάδο έχετε τελειώσει στις θετικές επιστήμες;
Δ.: Εγώ τελείωσα πολιτικός μηχανικός και μηχανικός υπολογιστών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Β.: Και εγώ τελείωσα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο εφαρμοσμένα μαθηματικά και φυσικές επιστήμες.
Σ.: Δεν έχω τελειώσει το χημικό στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Δημήτρη εσύ είσαι ο σκηνοθέτης και ο δημιουργός της παράστασης σωστά;
Σκηνοθέτης δεν είμαι γιατί ο καθένας ανεβαίνει στην σκηνή και λέει το δικό του κείμενο σαν μια παράσταση stand up. Όπως μια παράσταση stand up δεν έχει σκηνοθέτη, έτσι και η δική μας. Επίσης είμαι συνδιοργανωτής με τον Στέλιο, αν και το βάρος έχει πέσει σε εμένα, κυρίως γιατί εγώ έχω την επαφή ανάμεσα και στους κωμικούς και στους επιστήμονες. Έχουμε και από τις δύο κατηγορίες ανθρώπων που συμμετέχουν. Η καλλιτεχνική επιμέλεια είναι δικιά μου μιας και οργανώνω τη δομή της παράστασης.
Πώς σας γεννήθηκε η ιδέα για τη συγκεκριμένη παράσταση που συνδυάζει την κωμωδία με την επιστήμη;
Σ.: Πιστεύουμε και οι τρεις ότι το stand up είναι πολύ καθαρή και άμεση μορφή επικοινωνίας γιατί αν δεν είναι δεν μπορεί να γελάσει ο κόσμος. Πρέπει να είναι πολύ καθαρό το μήνυμα και αυτό που λες. Η επιστήμη αυτή τη στιγμή σαν ακαδημαϊκή κοινότητα έχει πρόβλημα μ’ αυτό γιατί έχει μια δικιά της γλώσσα, ένα παράδειγμα που μ’ αρέσει να χρησιμοποιώ, είναι πως αν ακούσεις από κάποιο ψυχίατρο ή διαιτολόγο να χρησιμοποιεί την έκφραση «φυσιολογικά άτομα» το οποίο κοινωνικά είναι μη αποδεκτό. Ποια άτομα δεν είναι φυσιολογικά; Αλλά για την επιστήμη σημαίνει ότι είναι «ορισμένα άτομα» από 15 μέχρι 35 που έχουν τελειώσει το λύκειο (παράδειγμα). Έχει αυτό λοιπόν το πρόβλημα, επειδή έχει περίπλοκες έννοιες οι οποίες δεν περνάνε εύκολα στον κόσμο, να μοιάζει με κάτι το πάρα πολύ δύσκολο και τρομερό κάτι το οποίο δεν ισχύει. Ή ακόμη ο κόσμος το βλέπει ως κάτι που αφορά άλλους, ενώ είναι λάθος γιατί αφορά όλους η επιστήμη και η εξέλιξή μας.
Β.: Το stand up εκτός από μόνο του ως καλλιτεχνική έκφραση ή είδος διασκέδασης είναι ταυτόχρονα και μια μέθοδος επικοινωνίας. Έχεις ένα skill set, μια φαρέτρα από όπλα, λειτουργείες, τεχνάσματα, τεχνικές το οποίο πρέπει να το κάνεις οτιδήποτε. Ένα πράγμα που μπορείς να το κάνεις είναι να γίνεις life coacher, το άλλο να μιλήσεις στο γάμο ενός φίλου σου γιατί είσαι καλός στο δημόσιο λόγο και ένας ουσιαστικός λόγος είναι να προσελκύσεις κόσμο στην επιστήμη. Γενικά είναι μια μόδα που κυκλοφορεί πάρα πολύ δεν είμαστε οι μόνοι που το έχουμε σκεφτεί αυτό. Υπάρχουν πολλά βιντεάκια σχετικά που μπορείς να βρεις στο YouTube.
Δ.: Η επιστήμη είναι από τα λίγα πράγματα που νιώθουμε όλοι ότι πρέπει να τη συνδυάσουμε με κάτι άλλο, όπως επιστήμη με θέατρο, επιστήμη με παιχνίδι, επιστήμη με escape room.
Πιστεύετε πως η παράσταση βοηθάει νέους και όχι μόνο να μάθουν ή να διευρύνουν τις επιστημονικές τους γνώσεις;
Β.: Όχι άμεσα, δεν αρκεί κάποιος να δει την παράσταση και να γυρίσει σπίτι νιώθοντας σοφότερος. Μπορεί όμως να λειτουργήσει ως μια αφετηρία και ενδεχομένως αυτοί που ήδη σπουδάζουν να το δουν με λίγο πιο κωμικό τρόπο.
Δ.: Για εμένα ο στόχος είναι να μοιραστούμε τον ενθουσιασμό μας για την επιστήμη ως έννοια αλλά και για το αντικείμενο μας. Θέλουμε να περάσουμε πως δεν είναι κάτι απόμακρο και βαρετό.
Β.: Είναι πάντα πολύ ελκυστικό να βλέπεις κάποιο που αγαπάει κάτι ακόμα και αν δεν σε αφορά.
Σ.: Η επιστήμη είναι ένας τρόπος σκέψης, είναι ένα σετ από οδηγίες, παρατήρηση, πείραμα, απόδειξη. Αν μπορεί κάποιος φεύγοντας από την παράσταση να δει ότι η επιστήμη είναι τόσο περίπλοκη γιατί απλά είναι ένα σύστημα που πρέπει να επικοινωνούνε όλοι μεταξύ τους, τότε μπορεί να το ψάξει περισσότερο, να βρει βιβλία τα οποία επίσης όποιος θέλει μπορεί να μας ρωτήσει για να του προτείνουμε.
Άρα η παράσταση απευθύνεται και σε άτομα τα οποία δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με την επιστήμη;
Όλοι: Ναι.
Τι σχόλια λαμβάνετε από τους θεατές;
Δ.: Δύο πρώτες παραστάσεις έχουμε κάνει οι οποίες έχουν πάει πάρα πολύ καλά και καλλιτεχνικά και σαν προσέλευση. Και στο Athens comedy festival πήγε πάρα πολύ ωραία. Το καλύτερο σχόλιο που έλαβα ήταν ότι η παράσταση ήταν πολύ χορταστική. Δηλαδή στο πρώτο μέρος έχει το κωμικό κομμάτι και στο δεύτερο μέρος το κομμάτι των ερωτήσεων, έτσι φεύγεις και νιώθεις πως έχεις ζήσει κάτι.
Ήταν εύκολο ή δύσκολο να παντρέψετε την επιστήμη με την κωμωδία;
Β.: Είναι πολύ εύκολο από ότι φαίνεται. Η ρήση του καλλιτεχνικού επιμελητή λέει ότι: « όπου είμαστε αστείοι είμαστε κωμικοί, όπου δεν είμαστε αστείοι είμαστε επιστήμονες». Όταν παίζουμε σαν κωμικοί και δεν είμαστε αστείοι είμαστε απλά κακοί στη δουλειά μας, αντίστοιχα όταν συνδυάζουμε ή ασχολούμαστε με την επιστήμη δε υπάρχει καμία απαίτηση γέλιου. Κάνοντας αυτό το συνδυασμό επιστήμης και κωμωδίας πατάς σε δύο ταμπλό, έχεις τη δυνατότητα να πάρεις χρόνο για να μην είσαι αστείος και να πεις κάτι σοβαρό – επιστημονικό. Επίσης ανά πάσα στιγμή που ο θεατής θεωρεί ότι μιλάς για κάτι επιστημονικό μπορείς να κάνεις ένα οποιοδήποτε twist αστείο. Οι μεγάλοι δάσκαλοι, ρήτορες, επιστήμονες πάντα είχανε χιούμορ, είτε γιατί ήταν ευφυείς άνθρωποι, είτε γιατί σίγουρα βαριόντουσαν και αυτοί το αντικείμενό τους οπότε ξέρανε ότι έχουν και φοιτητές που βαριούνται, έτσι κοίταγαν πώς να το κάνουν λίγο διαφορετικό.
Δ.: Σε μεγάλο βαθμό η κωμωδία του δεύτερου μέρους βγαίνει από το ότι έχουμε μαζευτεί πέντε επιστήμονες στη σκηνή και απαντάμε στις απορίες του κοινού. Απλά όποιος δεν γνωρίζει την απαντήσει, απαντάει με επιστημονικές «μούφες». Οπότε έχεις τον τόνο και το στόμφο κάποιου επιστήμονα, αλλά επειδή αυτά που λες είναι αστεία λειτουργεί ακόμη καλύτερα.
Σ.: Δεν ξέρω για εμένα αν είναι εύκολο ή δύσκολο γιατί είναι πολύ συγκεκριμένες έννοιες αυτές, αλλά ξέρω πως δεν υπάρχει ιδιαίτερο που να έχω κάνει στη ζωή μου και να μην έχουμε γελάσει, είτε για να περάσω μία έννοια, είτε γιατί ο μαθητής είναι ζαλισμένος, κουρασμένος.
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να έχει ένας καλός κωμικός ώστε να ξεχωρίσει και να κερδίσει το κοινό του;
Δ.: Εκ του αποτελέσματος φαίνεται αυτό, άμα προσφέρει γέλιο τότε είναι καλός.
Β.: Σε γενικές γραμμές θέλει αστεία, πρέπει να γράφει, να παίζει πολύ, να είναι πιο μπροστά από την εποχή του. Θέλει μια πειθαρχία όπως κάθε δουλειά.
Σ.: Δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να επιτρέπουμε σε ανθρώπους να θησαυρίζουν με χιούμορ που αναφέρεται σε άντρες και γυναίκες, ενώ όλη η κοινωνία πάει προς μια εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο φίλων. Δεν μπορείς να το κάνεις αυτό πλέον σαν καριέρα.
Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σας;
Σ.: Όλα, όλα.
Β.: Αρχικά αντλείς από προσωπικά σου βιώματα και λίγο από την καθημερινότητα σου. Από ένα σημείο και μετά, κάποιος που είναι χρόνια κωμικός, ότι και να συμβαίνει γύρω του ψάχνει να βρει που είναι το αστείο.
Δ.: Είναι τρόπος ζωής. Εγώ εκτός από κωμικός ζωγραφίζω. Όταν είναι περίοδος που ζωγραφίζω πολύ βλέπω τα πάντα μέσα από πρίσμα. Είναι όπως όταν σκέφτεσαι επιχειρηματικές ιδέες όλη μέρα και σου έρχονται στο μυαλό επιχειρηματικές, έτσι όταν σκέφτεσαι όλη μέρα αστεία σου έρχονται αστεία.
Στην Ελλάδα η τέχνη του stand up comedy έγινε πιο γνωστή, μ’ αρκετή επιτυχία, τα τελευταία χρόνια. Σ’ αυτό ήταν κάτι που βοήθησε και το YouTube. Μπορεί κάποιος με τα σημερινά δεδομένα της Ελλάδας να ζήσει μόνο από αυτό;
Β.: Εγώ ζω από αυτή τη δουλειά. Από το stand up αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα ζούνε περίπου δέκα άτομα. Εγώ είμαι και τυχερός γιατί έχω δικό μου σπίτι οπότε είναι λίγο πιο εύκολα τα πράγματα.
Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με το stand up comedy μιας και έχετε σπουδάσει κάτι εντελώς διαφορετικό;
Δ.: Είναι πολύ ωραίο να είσαι στην σκηνή και να γελάνε από κάτω. Την πρώτη φορά που ανεβαίνεις στην σκηνή ξέρεις αν θέλεις να είσαι πάνω ή κάτω.
Β.: Το βασικό είναι η τροφή που δίνει για τον εγωισμό σου αυτό το πράγμα. Το να είσαι στην σκηνή να λες δικά σου αστεία και να γελάνε είναι μια πολύ μεγάλη ανταμοιβή. Το πέρασμα σε εμένα από δάσκαλος σε κωμικός ήταν πολύ ομαλό γιατί βρέθηκα σε μια περίοδο της ζωής μου που ήταν όλες οι συνθήκες με το μέρος μου. Είχα χρήματα από τα μαθήματα που έκανα, δεν είχα καμία άλλη ενασχόληση ή υποχρέωση. Και σε μια παράσταση stand up με το που έπιασα το μικρόφωνο ήταν πλέον πεντακάθαρο στο κεφάλι μου ότι θέλω να το κάνω αυτό κάθε μέρα. Έτσι άρχισα να σκέφτομαι τρόπους ώστε το stand up να γίνει το επάγγελμά μου.
Σ.: Πάντα με ρωτούσαν τι σημαίνει ηθοποιός. Ηθοποιός σημαίνει εννιά η ώρα να είσαι σε μια σκηνή με 300 άτομα να σε χειροκροτούν και δέκα και μισή να τρως πίτσες μόνος σου. Για μια ώρα είσαι ο «θεός» τους και μετά είσαι μόνος. Αν μπορείς να παλέψεις αυτό τότε μπορείς να παλέψεις πολλά πράγματα του επαγγέλματος. Όπως και να έχει η δική μου ιστορία είναι διαφορετική: από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου έγραφα. Το 2003 ανέβηκα πρώτη φορά στην σκηνή για να παίξω κιθάρα, από ‘κει δεν κατέβηκα μέχρι το 2009. Πέρασα ένα χρόνο μαρτύριο, χτύπησε η κρίση και συνειδητοποίησα ότι η επιστήμη ήταν πάντα η μεγάλη μου αγάπη, αλλά για αυτήν είχα παραγκωνίσει τα εικαστικά. Το να δουλέψω όμως ως χημικός δεν μου πρόσφερε ικανοποιητική ποιότητα ζωής, όσον αφορά τα χρήματα, τις συνθήκες εργασίας. Και εκεί ήταν που είπα ας κάνω κάτι που αγαπώ περισσότερο και ας μην μου προσφέρει καλή ποιότητα ζωής. Καλύτερα να είμαι φτωχός και να πεινάω και να κάνω κάτι που με γεμίζει περισσότερο από το άλλο.
Πιστεύετε ότι το χιούμορ, η σάτιρα είναι το φάρμακο της καθημερινότητας;
Σ.: Αρχικά να ξεκαθαρίσω ότι η σάτιρα και η κωμωδία είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Στην Ελλάδα όλα τα μπερδεύουμε. Η σάτιρα είναι κάτι το οποίο έχει πολύ συγκεκριμένο στόχο και πολύ μικρή περίοδο ζωής. Η κωμωδία είναι πιο διαχρονική. Η σάτιρα είναι ένα κομμάτι της κωμωδίας.
Β.: Αυτό που μου λένε πολλοί, κυρίως στο εξωτερικό, είναι ότι δεν είναι τόσο το φάρμακο της καθημερινότητας, είναι ότι πλέον έχει γενικευτεί πάρα πολύ η έννοια του ότι όλοι είναι αστείοι πλέον. Όλα τα προφίλ στα social media είναι αστεία. Ένας βασικός πυλώνας των social media είναι το χιούμορ. Το χιούμορ έχει πλέον απλωθεί πάρα πολύ και επέτρεψε την παραγωγή και την αναπαραγωγή αστείων σε τρόπο που δεν θα ήταν παραδοσιακά αστείος. Δεν ξέρω αν αυτό βοηθάει τα προβλήματα που έχει ο κόσμος, αλλά ξέρω πως είναι διάχυτο.
Δ.: Δεν ξέρω αν η παράσταση είναι βάλσαμο, αλλά σίγουρα το να περάσεις δύο ώρες γελώντας είναι πάντα κάτι που θα σε βοηθήσει να ξεχαστείς.
Για ποιο λόγο πρέπει να έρθει κάποιος να δει την παράσταση;
Β.: Είναι κάτι διαφορετικό από μια stand up παράσταση. Οι πιθανότητες για να γελάσει κάποιος και να περάσει καλά είναι πολλές.
Δ.: Ιδίως στο δεύτερο μέρος που απαντάμε σε ερωτήσεις του κόσμου είναι κάτι διαφορετικό. Δεν υπάρχει άλλη τέτοια παράσταση που συνδυάζει stand up και live talk show.
*Στις φωτογραφίες είναι αντίστοιχα: Δημήτρης Δούκογλου, Στέλιος Ανατολίτης, Βύρων Θεοδωρόπουλος. Φωτογράφος: Δημήτρης Μαόφης: Αθηνόραμα.
Πληροφορίες παράστασης:
Θέατρο Ελιάρτ , κάθε Παρασκευή του Οκτώβρη και τις δύο πρώτες Παρασκευές του Νοεμβρίου
Τηλέφωνα κρατήσεων: 2103477677, 6973286960
