Η ενυδάτωση θεωρείται βασική προϋπόθεση για την καλή υγεία και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Εδώ και δεκαετίες κυκλοφορεί η σύσταση για 8 ποτήρια ή 2 λίτρα νερό ημερησίως, αλλά τι πραγματικά ισχύει; Είναι αυτή η συμβουλή επιστημονικά τεκμηριωμένη ή πρόκειται για έναν ακόμη διατροφικό μύθο;
Ο μύθος των 8 ποτηριών: Τι δείχνει η επιστήμη
Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες, όπως αυτή που δημοσιεύτηκε στο Science το 2022, επιβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχει επιστημονική βάση για τον γενικό κανόνα των 2 λίτρων ή 8 ποτηριών νερού τη μέρα. Ο μύθος φαίνεται να ξεκίνησε από παρερμηνείες οδηγών υγείας του περασμένου αιώνα, που δεν υπολόγισαν σωστά το νερό που λαμβάνουμε από τις τροφές.
Περίπου 20-30% του νερού που καταναλώνουμε προέρχεται από τα τρόφιμα (π.χ. φρούτα, λαχανικά, σούπες).
Οι ατομικές ανάγκες για νερό διαφέρουν ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, τη σωματική δραστηριότητα, το περιβάλλον και την υγεία.
Η υπερβολική κατανάλωση νερού μπορεί να είναι ακόμα και επικίνδυνη σε ορισμένες περιπτώσεις.
Τι λένε οι σύγχρονες οδηγίες για την πρόσληψη νερού;
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), οι συστάσεις για τη συνολική πρόσληψη νερού (από όλα τα ροφήματα και τις τροφές) για άτομα με μέτρια φυσική δραστηριότητα και θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι:
Γυναίκες: περίπου 2 λίτρα/ημέρα
Άνδρες: περίπου 2,5 λίτρα/ημέρα
Έγκυες: 2,3 λίτρα/ημέρα
Θηλάζουσες: 3 λίτρα/ημέρα
Αυτές οι ποσότητες αφορούν συνολική πρόσληψη και όχι μόνο το νερό που πίνουμε – περιλαμβάνουν και το νερό που προσλαμβάνουμε από τις τροφές.
Παράγοντες που επηρεάζουν τις ανάγκες για νερό:
Σωματική δραστηριότητα: Όσοι ασκούνται χρειάζονται περισσότερη ενυδάτωση, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση.
Θερμοκρασία περιβάλλοντος: Η ζέστη ή το κρύο αυξάνουν τις ανάγκες του σώματος σε υγρά.
Μεταβολισμός και υγεία: Κάποιες ασθένειες ή η λήψη φαρμάκων αλλάζουν τις ανάγκες για νερό.
Ηλικία: Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι έχουν ειδικές ανάγκες σε υγρά.
Το βασικό κριτήριο: Ακούστε το σώμα σας
Η πιο ασφαλής συμβουλή που δίνουν οι ειδικοί είναι να ακούμε το αίσθημα της δίψας. Το σώμα έχει μηχανισμούς για να μας ειδοποιεί πότε χρειάζεται νερό. Εξαίρεση αποτελούν περιπτώσεις άσκησης ή έντονης ζέστης, όπου είναι καλό να ενυδατωνόμαστε και προληπτικά.
Συμβουλές για σωστή ενυδάτωση:
Μην αναγκάζεστε να πίνετε νερό αν δεν διψάτε, εκτός αν κάνετε έντονη σωματική δραστηριότητα.
Εντάξτε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό (φρούτα, σαλάτες, σούπες).
Παρακολουθήστε το χρώμα των ούρων: Διαυγή ή ελαφρώς κίτρινα ούρα δείχνουν επαρκή ενυδάτωση.
Προσέξτε ειδικά παιδιά, ηλικιωμένους και όσους παίρνουν φάρμακα που αυξάνουν τη δίψα.
Συμπεράσματα
Ο «κανόνας» των 8 ποτηριών νερό την ημέρα είναι ένας διατροφικός μύθος χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση. Οι πραγματικές ανάγκες διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Η καλύτερη πρακτική είναι να ικανοποιείτε το αίσθημα της δίψας και να προσαρμόζετε την πρόσληψη νερού ανάλογα με τις ανάγκες, το περιβάλλον και τον τρόπο ζωής σας.