Με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου του με τίτλο «Ποιος σκότωσε τον Μότσαρτ» από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος ο συγγραφέας Μιχάλης Πατένταλης δέχτηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας.
Ποιος ήταν ο λόγος που επιλέξατε να γράψετε για τον μυστήριο θάνατο της συγκεκριμένης προσωπικότητας;
Μέχρι σήμερα έχουν ειπωθεί περισσότερες από 118 θεωρίες σχετικά με τα πραγματικά αίτια του θανάτου του Μὸτσαρτ. Μια ακὸμη απο εμὲνα θα ὴταν ὶσως περιτὴ αν δεν υπὴρχε το θεικὸ Ρεκβιεμ που συνδὲθηκε τὸσο πολυ με τον θὰνατο του μεγὰλου Μουσικοὺ. «Το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ είναι θεϊκό μα δεν θα το ακούσουμε ποτέ», έγραψε κὰποτε ο συνθέτης Πιερ-Ανρί Ντιτρόν. Ξὲρετε αν ακοὺσει κὰποιος το Ρὲκβιεμ του Μὸτσαρτ δεν αντὲχει αυτὴν την πικρὴ αλὴθεια. Με το σκεπτικὸ αυτὸ αποφὰσισα να ψὰξω στα μονοπὰτια του εγκεφὰλου μου μπας και ανακαλὺψω πως θα τὲλειωνε το Ρὲκβιεμ ο Μὸτσαρτ. Η τελευταὶα παρτιτοὺρα του Ρεκβιεμ βρὲθηκε και μας επυφυλὰσει μεγὰλες εκπλὴξεις.
Γιατί τοποθετήσατε την ιστορία σας στην Βιέννη;
Η Βιὲννη εὶναι φτιαγμὲνη για να σε μεταφὲρει πολλὰ χρὸνια πὶσω. Πρόκειται για µια πόλη µε πανέµορφα παραδοσιακά κτήρια του 17ου και του 18ου αι., με στενὰ σοκάκια και δροµάκια, με τα Φιακερ και τους παραδοσιακά ντυµένους οδηγούς. Εὶναι γεμὰτη καφενεία που σερβὶρουν αρωματικοὺς καφέδες και ὲχεις κὰθε στιγμὴ την εντὺπωση πως θα συναντὴσης με το βλέμα σου τον Κὰφκα να κάθεται σε μια καρέκλα Βιντγκας και να σκὶζει το καινοὺργιο του μυθηστὸρημα ὴ τον Τρὸτσκι να παὶζει Σκὰκι σε μια γωνιά του καφέ Τσεντραλ. Μια μποέμικη ατμόσφαιρα και κουλτούρα που σε προδιαθέτει ευχάριστα. Συνειδητοποιείς πως η ζωή, οι ανθρώπινες σχέσεις, ο έρωτας δεν είναι κάτι το φανταστικο που το βρίσκεις στις διαδυκτιακές σελίδες του υπολογιστή σου, αλλά πως κυκλοφορούν όλα αυτά μαζί στα πέτρινα σοκάκια και σε καλούν να τα κατακτήσεις.
Οι σπουδές σας στην Θεωρία και Αρμονία της Μουσικής και την Ψυχοθεραπεία σας βοήθησαν συγγραφικά;
Η μουσική είναι ένας απέραντος ωκεανός και οι δικές μου γνώσεις μόλις που φτάνουν για να βρέξω τα πόδια μου στις παραλίες της Αρμονίας. Παρόλα αυτά με βοήθησε να περιγράψω κάποια σημεία στο βιβλίο που χωρίς αυτή την γνώση ίσως να μήν μπορούσα να το κάνω. Η ψυχοθεραπεία είναι το βλέμμα που ρίχνει κάποιος στο πραγματικό καθρέφτη της ψυχής του. Ο Σωκράτης έλεγε πως για να ζήσεις μια ολοκληρωμένη ζωή πρέπει πρώτα να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Για να το πετύχεις αυτό δεν χρειάζεται να είσε ψυχοθεραπευτής. Άρα η ψυχοθεραπεία ως επάγγελμα δεν με βοήθησε συγγραφικά, με βοήθησε όμως να γνωρίσω τα θετικά και αρνητικά σημεία του εαυτού μου όπως πραγματικά είναι και όχι όπως νόμιζα ότι είναι.
Ποιες ήταν οι δυσκολίες που ενδεχομένως αντιμετωπίσατε εσείς κατά τη συγγραφή και πόσο καιρό χρειάστηκε για να ολοκληρώσετε το πρώτο σας μυθιστόρημα;
Το να θέλεις γράψεις μια ιστορία για τον θάνατο του Μότσαρτ είναι απο μόνο του πολύ δύσκολο. Πρόκειται για μια μουσική ιδιοφυία που όταν τολμήσεις και την αγγίξεις πρέπει να περάσεις βασανιστικά βράδια μαζί της. Πήγα στην Βιέννη και περπάτησα στα σοκάκια της προσπαθώντας να αφουγκραστώ τις νότες του Ρέκβιεμ στους τοίχους των σπιτιών και στις σταγόνες της βροχής που βρέχουν χρόνια τώρα το χώμα που θάφτηκε ο Μότσαρτ. Διάβασα αμέτρητα βιβλία για την ζωή του, μίλησα με ανθρώπους και τεκτονικές στοές και στο τέλος έπλασα την δική μου ιστορία. Χρειάστηκε να περάσουν τρία χρόνια εντατικής δουλειάς για να γράψω τελικά αυτήν την ιστορία. Πιστεύω πως άξιζε ο κόπος.
Ποιες είναι οι δικές σας επιρροές από τον κόσμο της αστυνομικής λογοτεχνίας;
Λατρεύω τον Ζωρζ Σιμενόν. Η γραφή του είναι λογοτεχνικό κέντημα.
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε στη συγγραφή;
Η ζωγραφική! Αλήθεια λέω. Ήθελα τόσο πολύ να γίνω ζωγράφος αλλά είμουν τόσο κακός που άρχισα να ζωγραφίζω με τις λέξεις.
Μία συμβουλή που θα δίνατε σε έναν συγγραφέα που βρίσκεται τώρα στα πρώτα του βήματα;
Να μην ακούει καμιά συμβουλή.
Εσείς ως αναγνώστης, τι είδους βιβλία προτιμάτε; Ποια θεματολογία σας ελκύει περισσότερο και ποιο-α συγγραφέα θαυμάζετε;
Μεγάλωσα με τα βιβλία του Ντοστογιέφσκι, ονειρεύτικα με τα Βιβλία του Μαρκές και λάτρεψα τον Έντγκαρ Αλαν Πόε. Ο Πόε κατάφερε μέσα απο τις πιο απίθανες φαντασιώσεις να γράψει τις πιο αληθοφανές ιστορίες.
Ποιο βιβλίο θα θέλατε να είχατε γράψει;
Αυτὸ το υπὲροχο βιβλὶο με την ιστορία που δεν γρὰφτηκε ακὸμη.
Κλείνοντας, και πρώτου σας ευχαριστήσω, ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Ετοιμάζω ένα νέο μυθιστόρημα για μια σπάνια ασθένεια που όταν ο πρωταγωνιστής μαθαίνει πως έχει προσβληθεί και σύντομα θα πεθάνει, την κάνει επάγγελμα…
Ο Μιχάλης Πατένταλης γεννήθηκε στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας και μεγάλωσε στην Προσοτσάνη Δράμας. Σπούδασε Θεωρία και Αρμονία της Μουσικής, Ευρωπαϊκό Πολιτισμό και Ψυχοθεραπεία. Από το 1996 εργάζεται στο τμήμα Ψυχοθεραπείας του Πανεπιστημίου του Ντίσελντορφ και είναι πρόεδρος της εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων Γερμανίας. Το 2003 το διήγημά του Η κοκκινοσκουφίτσα της πολυκατοικίας βραβεύτηκε στον διαγωνισμό “Αντώνη Σαμαράκη” των εκδόσεων Καστανιώτη και το 2014 το λογοτεχνικό του έργο Οι δικές μας ιστορίες έλαβε το Κρατικό Βραβείο της Γερμανίας για τη Δημοκρατία και Ανεκτικότητα. Το 2008 εκδόθηκε η συλλογή διηγημάτων του Ο μισθοφόρος Μινώταυρος. Το Ποιος σκότωσε τον Μότσαρτ είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.
