Αττική. Μάτι. Ένας χρόνος πέρασε από την μεγαλύτερη και φονικότερη πυρκαγιά που συνέβη στην Ελλάδα και συγκλόνισε όχι μόνο ολόκληρο το πανελλήνιο αλλά και το εξωτερικό. Μία τραγωδία που εξελίχθηκε τέτοιες μέρες έναν χρόνο πριν και είχε για «ηθοποιούς» τους κατοίκους και περαστικούς των περιοχών Μάτι, Μαραθώνα, Νέο Βουτζά, Ραφήνα και για «κοινό» όλους εμάς που παρακολουθούσαμε συγκλονισμένοι τα τεκταινόμενα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες, μην μπορώντας να διανοηθούμε αυτό που διαδραματιζόταν. Λιγότερο από 12 ώρες ήταν αρκετές για να συντελέσουν μια από τις μεγαλύτερες, για τα ελληνικά δεδομένα, τραγωδίες, και να βυθίσουν την χώρα μας σε βαρύ πένθος.
Έναν χρόνο νωρίτερα…
- Δευτέρα 23 Ιουλίου και ώρα 16:49: Ενώ από το πρωί μαίνεται πυρκαγιά στην περιοχή της Κινέττας, το 199 της Πυροσβεστικής δέχεται κλήση για καπνό στην περιοχή Νταού Πεντέλης. Το Κέντρο Επιχειρήσεων προσπαθεί να διαπιστώσει αν πρόκειται για φωτιά στην περιοχή ή αν είναι οι καπνοί από την Κινέττα που έχουν φτάσει ως εκεί λόγω του δυνατού ανέμου. Την ίδια στιγμή αξιωματικός που βρίσκεται για περιπολία στην περιοχή, επιβεβαιώνει με τηλεφώνημά του ότι πρόκειται για πυρκαγιά και ζητά την άμεση συμβολή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Μόλις ένα λεπτό μετά, ζητείται σε ελικόπτερο που κάνει ρίψεις νερού στην Κινέττα να κατευθυνθεί προς την Πεντέλη, ενώ παράλληλα ζητείται και η συνδρομή ενός δεύτερου ελικοπτέρου που βρίσκεται στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας, το οποίο δεν απογειώνεται ποτέ, λόγω ισχυρών ανέμων. Μέσα στα επόμενα 20 λεπτά από την Παλλήνη, το Κορωπί, το Μαρκόπουλο και τη Ραφήνα κατευθύνονται στο σημείο της φωτιάς 22 υδροφόρες, ενώ ταυτόχρονα εκκενώνονται οι κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα, και τα 1.400 παιδιά απομακρύνονται εγκαίρως από την πληγείσα, αργότερα, περιοχή.
- 17:20: Η φωτιά που ξέσπασε λίγο νωρίτερα, κινείται με μεγάλη ταχύτητα προς τον Νέο Βουτζά, εξαιτίας των ισχυρών ανέμων που αγγίζουν τα 100 χλμ την ώρα και φτάνουν τα 11 μποφόρ. Πολλοί από τους πυροσβέστες που προσεγγίζουν το σημείο και προσπαθούν να σβήσουν την φωτιά, εγκλωβίζονται μέσα σε αυτή, με αποτέλεσμα να χαθεί αρκετή ώρα μέχρι να απεγκλωβιστούν από τους συναδέλφους τους.
- 17:30: Η φωτιά τυλίγει στις φλόγες της τον οικισμό του Νέου Βουτζά, κάνοντας τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ενώ την ίδια ώρα η Πυροσβεστική Υπηρεσία λαμβάνει 200 κλήσεις το λεπτό για απεγκλωβισμούς, σύμφωνα με μαρτυρίες.
- 17:50: Ο επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων βλέπει στον Νέο Βουτζά τον δήμαρχο της Ραφήνας που και ο ίδιος προσπαθεί να σβήσει τη φωτιά και τον ρωτάει αν η περιοχή όπου βρίσκονται ανήκει στον Δήμο Ραφήνας ή Μαραθώνα. Ο δήμαρχος απαντά πως ανήκει στον Δήμο Ραφήνας και ο επικεφαλής του ζητά έντονα να διώξει όλους τους κατοίκους άμεσα.
- 18:12: Άλλα δύο εναέρια μέσα παίρνουν εντολή να κατευθυνθούν στο σημείο της φωτιάς που γίνεται ανεξέλεγκτη, χωρίς όμως οι ρίψεις τους να είναι επιτυχείς, λόγω των ισχυρών ανέμων που σκορπίζουν το νερό. Ένα λεπτό αργότερα, στις 18:13, οι φλόγες κατεβαίνουν προς τη θάλασσα, και με εντολή, ο τοπικός διοικητής της Τροχαίας διακόπτει την κυκλοφορία στη Μαραθώνος που έχει ως κατεύθυνση το μέτωπο της φωτιάς.
- 18:22: Η ελπίδα όλων χάνεται όταν οι φλόγες περνούν την λεωφόρο Μαραθώνος, το φυσικό εμπόδιο που θα απέτρεπε την φωτιά να περάσει στις κατοικημένες περιοχές, και συγκεκριμένα στο Μάτι. Παράλληλα, γίνονται οι πρώτες αναφορές για τραυματίες.
- 18:40: Η φωτιά κατακαίει τα σπίτια και φτάνει ως τα βράχια της θάλασσας καίγοντας ακόμη και την βλάστηση των βράχων. Οι τραυματίες πληθαίνουν και αργότερα αξιωματικός τους σώματος αναφέρει πως: «Δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε κατάσβεση στο Μάτι, στο Κόκκινο Λιμανάκι και την Αργυρά Ακτή. Η φωτιά έφτασε πριν από εμάς».
- 20:00 και έπειτα: Υπάρχουν αναφορές ότι ο κόσμος έχει πέσει στη θάλασσα για να σωθεί. Μικρά παιδιά και ηλικιωμένοι κολυμπούν επί ώρες με τις στάχτες και καμένα αντικείμενα να εκσφενδονίζονται στη θάλασσα. Το λιμενικό και ψαράδες της περιοχής με τις βάρκες τους προσπαθούν να μαζέψουν τον κόσμο που βρίσκεται στο νερό.
- 01:00: Ομάδα 90 πυροσβεστών φτάνει στο Κόκκινο Λιμανάκι και ερευνά την περιοχή. Τότε γίνεται λόγος και για τα πρώτα απανθρακωμένα θύματα. Μέχρι τις 2 τα ξημερώματα έχουν εντοπιστεί πάνω από 20 νεκροί, ενώ το επόμενο πρωί αποκαλύπτεται το πραγματικό μέγεθος της τραγωδίας.
Σήμερα…
Ο απολογισμός όλης αυτής της καταστροφής ανέρχεται σήμερα, έναν χρόνο μετά, στους 102 νεκρούς, στα 2.488 σπίτια που κάηκαν ολοσχερώς, στα 12.760 στρέμματα γης που έγιναν στάχτη, σε εκατοντάδες καμένα αυτοκίνητα, σε δεκάδες τραυματίας και δεκάδες πεθαμένα οικόσιτα.
Άνθρωποι, ζώα και περιουσίες χάθηκαν μέσα σε λίγες ώρες από φωτιά που, όπως λένε, ξέσπασε από ανθρώπινη αμέλεια. Άνθρωποι εγκλωβίστηκαν, πέθαναν ή τραυματίστηκαν στα αυτοκίνητά τους ή σε οικόπεδα, καθώς δεν είχαν επαρκή και άμεση ενημέρωση από τις αρμόδιες αρχές, ενώ δεν υπήρχαν τρόποι διαφυγής τους. Οι εικόνες με τα καμένα αυτοκίνητα στους δρόμους ή με τους απανθρακωμένους και αγκαλιασμένους ανθρώπους μαρτυρούν από μόνες τους τη δραματικότητα της κατάστασης. Μιας κατάστασης που θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί πολλά χρόνια πριν, όταν αρχικά χτίζονταν τα σπίτια το ένα δίπλα στο άλλο, χωρίς κάποια πρόβλεψη για διόδους διαφυγής, αλλά και αργότερα όταν οι αρμόδιες αρχές, οι δήμαρχοι και οι κυβερνήσεις έβλεπαν ότι κάθε χρονιά οι περιοχές αυτές ήταν «επιρρεπείς» στις καλοκαιρινές πυρκαγιές.
Έχει περάσει ένας χρόνος από την μοιραία αυτή τραγωδία που σκέπασε τη χώρα μας με βαρύ πένθος, και ακόμη οι άνθρωποι που επλήγησαν δεν έλαβαν κάποια βοήθεια από τους κρατικούς μηχανισμούς ώστε να «ξαναστήσουν» τη ζωή και τα σπίτια τους, πέρα βέβαια από την αμοιβαία συμπαράσταση των συνανθρώπων τους που έσπευσαν την επόμενη μέρα κιόλας να βοηθήσουν εθελοντικά. Έχει περάσει ένας χρόνος χωρίς να χουν ληφθεί μέτρα στην περιοχή που θα προλαμβάνουν τέτοιες καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και θα προσφέρουν στον κόσμο δρόμους που θα οδηγούν στην ασφαλή απομάκρυνσή τους.
Έχει περάσει ένας χρόνος, αλλά οι άνθρωποι που ήταν «πρωταγωνιστές» σε αυτήν την τραγωδία δεν έχουν ακόμη ορθοποδήσει, δεν έχουν ακόμη ξεχάσει την τραγική εκείνη ημέρα και δεν έχουν παρά να προσπαθήσουν σκληρά για να ξαναχτίσουν κυριολεκτικά και μεταφορικά όσα είδαν να γίνονται στάχτες στην φωτιά της 23ης Ιουλίου του 2018.
