Μετά από μήνες αναμονής, το Joker έφτασε επιτέλους στις αίθουσες και μας αντάμειψε με το παραπάνω για την υπομονή μας!
Περί τίνος πρόκειται;
Το Joker (2019) είναι μια νέα οπτική στην ιστορία του πιο γνωστού villian των comics της DC. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αντίπαλο του Batman, καθώς είναι το πλήρες αντίθετο σε ο,τι αντιπροσωπεύει. Ενώ δεν υπάρχει συγκεκριμένο origin story για τον χαρακτήρα, κάτι που αναμφίβολα συντελεί στον τρόμο και το μυστήριο που τον περιβάλλει, η ταινία του Todd Phillips μας δίνει μια προσγειωμένη άποψη των γεγονότων που οδήγησαν στην γέννηση του.
Πλοκή
Το Joker μας δείχνει μερικές εβδομάδες από τη ζωή του Arthur Fleck (Joaquin Phoenix), ενός ατόμου με ψυχική διαταραχή που μένει στην Gotham City. Ο Arthur δουλεύει ως κλόουν σε μια εταιρεία που του βρίσκει δουλειές σε πάρτι και δραστηριότητες. Ο πρωταγωνιστής μας μένει με την μητέρα του, την οποία και φροντίζει από μικρός. Η ταινία μας παρουσιάζει και το ερωτικό ενδιαφέρον του Arthur στη μορφή της Sophie Dumond (Zazie Beetz), η οποία μένει στην ίδια πολυκατοικία με εκείνον. Μια σειρά από αλλεπάλληλα και δραματικά γεγονότα οδηγούν τον Arthur σε ένα μονοπάτι σκοταδιού και χάους, μέσα από το οποίο βρίσκει τελικά τον πραγματικό του εαυτό, στη μορφή του επώνυμου Joker.
Ερμηνείες
Οι ερμηνείες στην ταινία είναι πραγματικά συγκλονιστικές, και δεν είναι υπερβολή να θεωρήσουμε πως οι υποψηφιότητες της ταινίας στα Academy Awards είναι δεδομένες. Ο Joaquin Phoenix απογειώνει τον ρόλο τόσο ως Arthur Fleck, όσο και ως Joker, με την εναλλαγή από την μία “κατάσταση” στην άλλη να είναι τόσο ομαλή που θεωρείται ανεπαίσθητη. Δεν παίζει δύο διαφορετικούς ρόλους. Είναι ο ίδιος άνθρωπος που έχει ολοκληρώσει την μετάβαση από την μία ψυχοσύνθεση στην άλλη, και αυτό γίνεται οργανικά και αιτιολογημένα. Αντίστοιχες ερμηνείες συναντάμε τόσο στην περίπτωση της μητέρας του, με την βετεράνο ηθοποιό Frances Conroy να δίνει ζωή σε έναν γερασμένο χαρακτήρα όπως είναι αυτός της Penny Fleck, όσο και σε αυτή του Brett Cullen ως Thomas Wayne, ο οποίος θέτει υποψηφιότητα για δήμαρχος με σκοπό να μειώσει το χάσμα των κοινωνικών στρωμάτων.
Σενάριο
Είναι δύσκολο να μιλήσουμε για συγκεκριμένο θέμα σε αυτή τη ταινία, καθώς ο καθένας από εμάς επιλέγει να καταλαβαίνει αυτό που θέλει. Μια άποψη για το θέμα της είναι ο διαρκής αγώνας μεταξύ των τάξεων της Gotham City, η οποία αντιμετωπίζει ακραία φτώχεια, αλλά παράλληλα τροφοδοτεί μια πάμπλουτη ελίτ που διοικεί τα πάντα χωρίς να στερείται το παραμικρό. Μια άλλη άποψη είναι αυτή που αφηγείται πώς τα άτομα με ψυχικές διαταραχές είναι μέρος κάθε κοινωνίας, όμως παραμελούνται πλήρως, μέχρι να ξεχειλίσει το ποτήρι. Τότε, ο ήσυχος άνθρωπος που μοιράζεστε την ίδια γειτονιά, μπορεί να γίνει επικίνδυνος για τον ίδιο και για το σύνολο, προϊόν μιας κοινωνίας που δεν θα νοιαστεί για τους άτυχους της ζωής. Η ταινία έχει σκόπιμα αμφίβολο νόημα, ώστε να προβληματίσει το κοινό και να δώσει καύσιμο για συζητήσεις περί κοινωνικής ισότητας, και ενδεχομένως για τα ακριβή όρια μεταξύ κακού, και δικαίου.
Σκηνοθεσία
Ο Todd Phillips επιλέγει να σκιαγραφήσει τον Joker μέσα από λεπτές σκηνοθετικές πινελιές, που όταν ενωθούν μεταξύ τους, βγάζουν μια τρομακτικά αληθινή εικόνα. Ο Joker που συναντάμε εδώ δεν έπεσε σε χημικά και δεν έχει gadgets και αέρια γέλιου. Είναι ένας απλός άνθρωπος που φοράει μακιγιάζ και χρησιμοποιεί τον εσωτερικευμένο θυμό του για να μιλήσει ειλικρινά και να παρακινήσει μια κοινωνία σε χειμερία νάρκη να ανατρέψει το καθεστώς που την χλευάζει. Σε σκηνές που ο Arthur είναι μόνος του, ο σκηνοθέτης κάνει την αίθουσα να τον συμπαθεί και να κατανοεί τα κίνητρα πίσω από τα αλλιώς αδικαιολόγητα εγκλήματα που διαπράττει. Μας δείχνει την ζωή ενός ανθρώπου με κατάθλιψη με αλήθεια και σοβαρότητα απέναντι στον πάσχοντα. Η ταινία είναι γυρισμένη σχεδόν αποκλειστικά με πλάνα του Arthur, δίνοντας μας υπεραρκετό screentime για να αξιολογήσουμε τον χαρακτήρα όπως εμείς κρίνουμε.
Μουσική Επένδυση
Κάθε έντονη στιγμή της ταινίας είναι επενδυμένη με ορχηστρικά κομμάτια που κάνουν τον θεατή να ανατριχιάζει, αφού συνδυάζονται με slow motion πλάνα του επώνυμου χαρακτήρα, και χρησιμοποιούνται για να σηματοδοτήσουν την αλλαγή μέσα του. Σε πλήρη αντίθεση με αυτό, επιλεγμένα κομμάτια που έχουν ως θεματική τους τη χαρά και το γέλιο, πέφτουν πάνω σε σκηνές που η δράση είναι βίαιη και ωμή. Ο θεατής νιώθει την τάση να γελάσει, ενώ δεν πρέπει, με την σκηνοθετική ιδέα πίσω από αυτό να είναι ξεκάθαρη. Έτσι νιώθει εκείνη τη στιγμή ο Joker, και με την αντίφαση μεταξύ ήχου και εικόνας θα μπει στα παπούτσια του και ο θεατής.
Συμπέρασμα
Εν κατακλείδι, η ταινία είναι μια ωμή παρουσίαση μιας αλήθειας που δύσκολα παραδεχόμαστε. Ακόμα και στις πιο οργανωμένες κοινωνίες τείνουμε να εξωστρακίζουμε τους άστεγους ή τους ανθρώπους με ψυχολογικά προβλήματα, και ο Todd Phillips επέλεξε τον πιο ακραίο χαρακτήρα για να μας περάσει το μήνυμα του.