O ανθρώπινος οργανισμός τείνει να συγχρονίζεται με το εξωτερικό περιβάλλον και οι αλλαγές σε αυτό συχνά επηρεάζουν ποικιλοτρόπως τη συμπεριφορά. Κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου η σύντομη διάρκεια της ημέρας έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ενός συνόλου συμπτωμάτων, τα οποία έχουν ομαδοποιηθεί και κατηγοριοποιηθεί συνολικά υπό τον όρο «Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή».
Η εν προκειμένω διαταραχή έχει αναγνωρισθεί σαν μία μείζονα καταθλιπτική διαταραχή με εποχιακό μοτίβο. Εντούτοις, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διαφοροποιηθεί η παρούσα διαταραχή από τον ευρέως γνωστό όρο “Winter Blues”, μια πιο ήπια μορφή εποχιακής διαταραχής της διάθεσης.
Συμπτώματα
Η συμπτωματολογία της Εποχιακής Συναισθηματικής Διαταραχής περιλαμβάνει, επιπροσθέτως, συμπτώματα όπως δυσκολία σε δραστηριότητες που απαιτούν συγκέντρωση και λήψη αποφάσεων, καθώς και έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες.
Η αιτιολογία της Εποχιακής Συναισθηματικής Διαταραχής έχει προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον από την επιστημονική κοινότητα, ωστόσο δεν υπάρχει ομοφωνία αναφορικά με τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή της.
Η μειωμένη έκθεση στο φως της ημέρας επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία του υποθαλάμου, μιας δομής του εγκεφάλου που συμβάλλει στη διατήρηση της ομοιόστασης του οργανισμού. Πιο συγκεκριμένα, η μη φυσιολογική λειτουργία του υποθαλάμου έχει συνδεθεί με την παραγωγή υψηλών επιπέδων μελατονίνης, η οποία ερμηνεύει και τις μεταβολές στους ενδογενείς ρυθμούς και την αυξημένη διάρκεια του ύπνου.
Παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και το γεωγραφικό πλάτος τείνουν να επηρεάζουν τη συχνότητα εμφάνισης της νόσου. Η παρούσα διαταραχή εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε χώρες που βρίσκονται σε μεγαλύτερη απόσταση από τον ισημερινό, στις οποίες η διάρκεια της ημέρας είναι συντομότερη κατά τους χειμερινούς μήνες.
Επίσης, πιο ευάλωτοι τείνουν να είναι οι νέοι, ενώ οι γυναίκες αναφέρουν συχνότερα συμπτώματα της διαταραχής. Επιπλέον, αν και χαρακτηριστικό της παρούσας διαταραχής αποτελεί η βίωση καταθλιπτικών συμπτωμάτων κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, ένα ιδιαίτερα μικρό ποσοστό του πληθυσμού βιώνει την παρούσα διαταραχή κατά τους θερινούς μήνες.
Αποτελέσματα-Αντιμετώπιση
Αν και τα συμπτώματα της διαταραχής μειώνονται σημαντικά κατά τους θερινούς μήνες, υπάρχουν ποικίλοι τρόποι που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της έξαρσης.
Επιπλέον, η συστηματική άσκηση, η υγιεινή διατροφή και δραστηριότητες κοινωνικής δράσης, όπως ο εθελοντισμός και οι ομαδικές δραστηριότητες με τον κοινωνικό περίγυρο και την οικογένεια συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων
