Το 2001 ένα παιδί μόλις 25 χρονών έχει μια ιδέα για ένα σενάριο, όπου ένας κινητήρας αεροπλάνου πέφτει στο δωμάτιο ενός παιδιού, ονόματι Donnie Darko. Ένα “εκκολαπτόμενο αυγό” που στη συνέχεια μεταμορφώθηκε σε μία από τις πιο αγαπημένες και συζητημένες cult ταινίες όλων των εποχών. Ο λόγος για τον Richard Kelly, έναν ανεξάρτητο σκηνοθέτη-σεναριογράφο, που τότε είχε αρχίσει να κάνει τα πρώτα του βήματα.
Ο Jake Gyllenhaal -μόλις στο εικοστό πρώτο έτος της ηλικίας του- ανέλαβε τον δύσκολο άθλο της προσωποποίησης ενός χαρακτήρα τόσο ιδιότροπου (με όλα τα θετικά και αρνητικά πρόσημα του όρου) που την ψυχοσύνθεσή του πολλοί θα δυσκολεύονταν ακόμη και να φανταστούν. Ενός χαρακτήρα, που όπως λέει και το όνομα του, αντιπροσωπεύει μια σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου πνεύματος.
Ο Donnie Darko είναι ένα παιδί από μια φυσιολογική -σύμφωνα με τα πρότυπα- οικογένεια. Οι γονείς του είναι αγαπημένοι ακόμα, μετά από χρόνια γάμου και οι σχέσεις του με τις δύο αδερφές του είναι όσο καλές τους επιτρέπει η ηλικία τους. Ζωγραφίζει και γράφει, έχοντας το όνειρο να γίνει ζωγράφος ή συγγραφέας ή και τα δύο. Έχει φίλους και ερωτεύεται, μα κάτι τον εμποδίζει να ζήσει φυσιολογικά. Αντιλαμβάνεται τον κόσμο διαφορετικά από έναν μέσο μαθητή λυκείου. Με έναν τρόπο λιγάκι αναρχικό, προσπαθεί να αντεπεξέλθει στον τρόπο που λειτουργεί ο κόσμος, χωρίς να τον βιάζει να ακολουθήσει τον δικό του τρόπο σκέψης. Παλεύει με την κανονικότητα, είτε αφορά τον θάνατο, είτε αφορά την οπτική των ανθρώπων πάνω στην Αγάπη και τον Φόβο και διαφωνεί με οτιδήποτε διχάζει σε δυο μέρη αυτές τις δύο δυνάμεις, έχοντας ως σταθερά, την άποψη πως πρόκειται για ένα ευρύ φάσμα που καλύπτει πολλά άλλα συναισθήματα. Πως όλα στη Ζωή είναι τόσο μπερδεμένα και πως το να τα απλοποιεί κανείς είναι ανούσιο.
Οι απόψεις αυτές και η γενική στάση του απέναντι στην Τάξη Πραγμάτων, δεν γίνεται ποτέ ξεκάθαρο εάν είναι δικές του. Ο Donnie, έχει έρθει αντιμέτωπος με ένα είδος σχιζοφρένειας, μιας ψυχικής διαστρέβλωσης. Πηγαίνει σε ψυχολόγο, παίρνει τα χάπια του και προσπαθεί να ελέγξει κάπως την “τρέλα” του, ενώ συχνά υπνοβατεί με αποτέλεσμα να ξυπνάει σε τοποθεσίες στις οποίες δεν καταλαβαίνει πως βρίσκεται.
Η ιστορία αρχίζει να παίρνει την βασική της τροχιά, όταν ένα βράδυ, βγαίνει από το σπίτι του και πηγαίνει στον κήπο, όπου στέκεται μια φιγούρα με μία τρομακτική στολή λαγού.
«28 μέρες… 6 ώρες… 42 λεπτά… 12 δευτερόλεπτα… τότε θα τελειώσει ο κόσμος.»
Με τα λόγια αυτά από τον λαγό, ξεκινάει η ιστορία.
Λίγο μετά ο κινητήρας ενός αεροπλάνου πέφτει στο δωμάτιο του, ενώ εκείνος δεν το έχει αντιληφθεί. Το επόμενο πρωί μαθαίνει τι έγινε, παρ’ όλα αυτά συνεχίζει να πηγαίνει στο σχολείο του, όπου βλέπουμε την καθηγήτρια Αγγλικών την κυρία Pomeroy (ερμηνευμένη από την Drew Barrymore), να τους διδάσκει για ένα βιβλίο που σχετίζεται με την καταστροφή ενός σπιτιού από κάποια παιδιά. Ο Donnie συνεχίζει να βλέπει τον λαγό, ο οποίος του αναθέτει να κάνει πράγματα που προκαλούν χάος, χωρίς να ξέρει γιατί τα κάνει και γιατί ακολουθεί τις εντολές του.
Ο Donnie, από κει και πέρα θα προσπαθήσει να καταλάβει τι συμβαίνει γύρω του, μέσα του, καθώς και στον κόσμο ολόκληρο, πριν αυτός καταστραφεί.
Το Donnie Darko είναι ίσως μια θεωρία. Μια φιλοσοφία γύρω από το πως λειτουργεί όχι μόνο ο άνθρωπος, μα η φύση, η ζωή, ο θάνατος. Περιστρέφεται γύρω από την αιώνια απορία της μοίρας, του πεπρωμένου και του “Από Μηχανής Θεού” χωρίς να δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις. Τουλάχιστον όχι την πρώτη φορά που το βλέπει κανείς. Για αυτό είναι μια εμπειρία που πρέπει να επαναληφθεί και δύο και τρεις φορές, αν όχι περισσότερες, για να εμπεδωθεί πλήρως το μήνυμα της.
Ίσως η σκοπιά από την οποία εξετάζει την Ζωή να μπορούσε να θεωρηθεί “μεταφυσικός μηδενισμός”, δηλαδή ότι αρνείται κάθε νόημα στην ύπαρξη και ανθρώπου και Θεού, μα από την άλλη υπάρχουν μικρά στοιχεία της ταινίας, τα οποία οποιοσδήποτε θέλει να τα δει θα τα δει. Οι “πινελιές” εκείνες, δηλαδή, που δίνουν την αίσθηση πως ο σκηνοθέτης φάσκει και αντιφάσκει. Μπορεί ούτε και ο ίδιος τότε να μην ήξερε ακριβώς το τι ήθελε να πει, ή αυτό ακριβώς να είναι το νόημα, μα αυτό είναι υπέρ του, καθώς αναγκάζει τον θεατή να κάνει το ίδιο. Από τη μία να αρνείται, δηλαδή, τα νοήματα που περιβάλλουν τον κόσμο και κατά κύριο λόγο, τον τρόπο που λειτουργεί ο ίδιος σαν ον και από την άλλη να αρέσκεται σε αυτήν την “ματαιότητα”.
Το Donnie Darko είναι ένα ποίημα. Καλογραμμένο, πλήρως συναισθηματικό, σωστά δομημένο και κατά-το-ήμισυ συνειδητοποιημένο, όπως -κατά την ταπεινή μου γνώμη πάντοτε- θα έπρεπε να είναι ένα ποίημα. Σημαίνει κάτι διαφορετικό για τον καθένα. Δίνει κάτι διαφορετικό στον καθένα.
Αν κάτι είναι απόλυτο, είναι πως σίγουρα θα σημαίνει κάτι για τον καθένα και θα δώσει κάτι στον καθένα. Ο Donnie Darko, κερδίζει επάξια τα πρωτεία των ρόλων του Gyllenhaal, -πάλι κατά την ταπεινή εκείνη γνώμη μου- ο οποίος δίνει μια καθηλωτική ερμηνεία, χαρίζοντας στον χαρακτήρα το σκοτάδι που του αρμόζει και την απαραίτητη δόση τρέλας στα βλέμματα και στο χαμόγελό του, ενώ το υπόλοιπο cast συνοδεύει αρμονικά και με εξαιρετική ακρίβεια σε αυτό που ήθελε να πετύχει.
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Richard Kelly
Πρωταγωνιστούν: Jake Gyllenhaal, Drew Barrymore, James Duval, Maggie Gyllenhaal, Patrick Swayze
