Ιράν
Η Newsha Tavakolian γεννήθηκε, μεγάλωσε και εξακολουθεί να μένει στην Τεχεράνη. «Είναι μια σχέση μίσους και πάθους» όπως αναφέρει η ίδια. Το Ιράν είναι μια χώρα, που όπως και η Ελλάδα, είναι γεμάτη αντιθέσεις. Έχει υποφέρει από πολέμους και κακή διακυβέρνηση αλλά και με την απειλή ενός επερχόμενου πολέμου να υπάρχει για πολλά χρόνια πάνω από τα κεφάλια των κατοίκων της.
Μια σχέση μίσους και πάθους
Η ιστορία και ο πολιτισμός του Ιράν πηγαίνει βαθιά πίσω στα χρόνια. Ωστόσο σήμερα τα διακαιώματα των γυναικών είναι πάνω κάτω αυτά που φαντάζεστε. Η Newsha Tavakolian ωστόσο επέλεξε να μείνει εκεί μαζί με τον άντρα της. «Αγαπώ τον τόπο μου και προσπαθώ να εστιάζω στα θετικά και όχι στις δυσκολίες» όπως ανέφερε συχνά σε όλη τη διάρκεια της συνέντευξης. Το έργο της εστιάζει ιδιαίτερα στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις γυναίκες ενώ έχει συνεργασίες με διάσημα περιοδικά όπως το Time και το National Geographic.
Η νεότερη γυναίκα φωτορεπόρτερ στην Τεχεράνη
Η Newsha Tavakolian στην ηλικία των 16 ετών παράτησε το σχολείο και ξεκίνησε να ασχολείται με τη φωτογραφία. Θεωρούσε πως η ύλη που διδάσκονταν στο σχολείο ήταν πολύ περιορισμένη για τα δικά της ενδιαφέροντα, οπότε και επέλεξε να ακολουθήσει το πάθος της. Έτσι, παρακολούθησε κάποια μαθήματα φωτογραφίας και σύντομα ξεκίνησε να εργάζεται ως επαγγελματίας φωτορεπόρτερ. Μάλιστα, ήταν η νεότερη φωτορεπόρτερ τότε στην Τεχεράνη. Όταν ξεκίνησε υπήρχαν μόνο πέντε γυναίκες φωτορεπόρτερ/φωτογράφοι και η Newsha Tavakolian ήταν η νεότερη ανάμεσά τους.
Ποτέ δεν θέλησε ωστόσο να εστιάσει στις διακρίσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες στον εργασιακό χώρο. Όντας πάντα θετική και εμπνεόμενη από την εσωτερική της ανάγκη να φωτογραφίζει πιστεύει πως: «Δεν έχει νόημα να παραπονιέσαι για κάτι. Κάνε κάτι για να το αλλάξεις». Έτσι, δούλεψε πολύ σκληρά—πιο σκληρά από άντρες συναδέλφους της—αλλά ποτέ δεν είδε τον εαυτό της ως γυναίκα φωτογράφο. Έκανε αυτό που ήθελε και αυτό που έπρεπε για τη δουλειά της. Κάποιες φορές χρειάστηκε να πηδήξει και πάνω από φράχτες προκειμένου να τραβήξει τη φωτογραφία της. Αντιθέτως, ίσως το φύλο της να τη βοήθησε ,όπως λέει η ίδια, μιας και οι άνθρωποι στο Ιράν εμπιστεύονται πιο εύκολα τις γυναίκες με αποτέλεσμα να φωτογραφίζει πιο εύκολα.
Φωτορεπορτάζ
Ο πρώτος πόλεμος που κάλυψε ήταν αυτός μεταξύ Ιράκ και ΗΠΑ το 2003. Αυτό που την έσπρωξε για να το κάνει αυτό ήταν η περιέργεια. Το Ιράν ήταν σε πόλεμο με το Ιράκ για οχτώ χρόνια. Μεγάλωσε ουσιαστικά με αυτό. Έτσι όταν όλο αυτό τελείωσε ήθελε να μάθει τι άνθρωποι ήταν εκείνοι με τους οποίους πολεμούσε η χώρα της. Αν και πολεμική ανταποκρίτρια δεν βρέθηκε ποτέ στην πρώτη γραμμή. Δεν θέλει να φωτογραφίζει πτώματα και μπόμπες και όπως η ίδια είπε: «Θέλω να κάνω το αόρατο, ορατό». Έτσι στις φωτογραφίες βλέπουμε ουσιαστικά τις συνέπειες του πολέμου. Αυτό που αφήνει πίσω από την πρώτη γραμμή. Τις απώλειες, τον πόνο και τη δυστυχία.
…και πορτρέτο
Αξίζει να σημειωθεί πως το 2009 κάλυψε τo Green movement και αφού δημοσίευσε τις φωτογραφίες της, της απαγορεύτηκε να δουλέψει για έξι μήνες. Μετά απ’ αυτό ξεκίνησε να ασχολείται περισσότερο με το πορτρέτο. Ήδη βέβαια από το 2004, είχε αρχίσει να βγάζει πορτρέτα. Πάντα της άρεσε, ήταν το στυλ της θα λέγαμε, αλλά μέχρι τότε δεν το είχε εξερευνήσει αρκετά. Από αυτήν τη στροφή κι έπειτα είναι σαν να υπάρχουν δυο διαφορετικές γραμμές με βάση τις οποίες φωτογραφίζει. Από την μια είναι οι φωτογραφίες που παραδίδει στα περιοδικά και από την άλλη τα προσωπικά της project. Στην πρώτη περίπτωση είναι αντικειμενική μιας και υπάρχει μια ιστορία που πρέπει να ειπωθεί όσο πιο καθαρά γίνεται. Στη δεύτερη επιλέγει η ίδια το θέμα της. Εδώ είναι και το στοιχείο υποκειμενικότητας που ξεχωρίζει αυτή τη δουλεία της από το φωτορεπορτάζ. Επιλέγει η ίδια το θέμα που θα φωτογραφήσει. Η φωτογράφος δίνει το βήμα στους ανθρώπους που φωτογραφίζει. Αυτό που επιδιώκει είναι να γίνει εμφανές αυτό που τα υποκείμενα νιώθουν και θέλουν να διηγηθούν.
Σαν ένα άσπρο σύννεφο στον απογευματινό ουρανό
Εξαιτίας του τόπου που μεγάλωσε δεν είχε επαφή με γνωστούς φωτογράφους. Θαύμαζε τους συναδέλφους της και παρά μόνο σε μεγαλύτερη ηλικία ήρθε σε επαφή με τον Abbas, επίσης ιρανικής καταγωγής.
Η πρώτη της φωτογραφική μηχανή ήταν μια οικογενειακή Minolta αλλά πλέον χρησιμοποιεί αποκλειστικά μια Hasselblad. Αν και συνήθως χρησιμοποιείται στη φωτογραφία μόδας, η φωτογράφος τη βρίσκει πολύ βολική για τα πορτρέτα της.
«Δεν έχει νόημα να παραπονιέσαι για κάτι. Κάνε κάτι για να το αλλάξεις»
Πάντα τα project Της συνοδεύονται από λόγο ή/και βίντεο. Το πιο δύσκολο που έπρεπε να διαχειριστεί ήταν η συνέντευξη ενός κοριτσιού πρώην αιχμάλωτη του ISIS. Το να ακούσει αυτή την ιστορία ήταν ίσως το πιο οδυνηρό από όλα αυτά που έχει αναλάβει μέχρι σήμερα. Χαρακτηριστικά αναφέρει πως: «Με έκανε πιο ήσυχη. Από την μια μπορώ να διοργανώνω γάμους και από την άλλη να προετοιμάζω το σώμα ενός νεκρού. Αλλά έτσι είναι η ζωή».
«Η φωτογραφία μπορεί να κάνει τα πάντα να παγώσουν»
Για την Newsha Tavakolian η φωτογραφία δεν είναι ούτε εξαπάτηση ούτε η αλήθεια. Για τη φωτογράφο, όπως η ίδια αναφέρει: «Η φωτογραφία μπορεί να κάνει τα πάντα να παγώσουν». Και ακριβώς πάνω σε αυτό το πάγωμα του χρόνου μπορείς να παρατηρήσεις όλες τις λεπτομέρειες. Προφανώς, και κάθε φωτογραφία είναι μια οπτική από τις πολλές που μπορεί να υπάρχουν. «Κάθε οπτική που διαλέγεις είναι διαφορετική. Υπάρχουν πάρα πολλές διαφορετικές οπτικές για ένα θέμα και καθεμία έχει τη δική της αλήθεια». Αυτό όμως δεν καθιστά τη φωτογραφία ένα ψέμα.
Τα συννεφιασμένα απογεύματα είναι αυτά που την εμπνέουν περισσότερο τώρα που δουλεύει το επόμενο project της για το ΠΜΣ (προεμμηνορυσιακό σύνδρομο). Η Newsha Tavakolian μοιράστηκε μαζί μας ορισμένες φωτογραφίες της:
Μπορείτε όμως να δείτε περισσότερες φωτογραφίες της στην προσωπική της ιστοσελίδα ή στο Instagram.
Για περισσότερη φωτογραφία και έμπνευση επισκεφτείτε τη στήλη μας Photoland ή βρείτε μας και στο Facebook για περισσότερα!
