Ένα ταξίδι στο παρελθόν, μία γιαγιά τσακισμένη από τη φτώχεια, ένας δάσκαλος που βοηθά να αλλάξει η τύχη ενός παιδιού προορισμένου να ζήσει μέσα στην ανέχεια. Αυτά θέτουν τις βάσεις για να αναπτυχθεί το βιογραφικό βιβλίο του βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας συγγραφέα, Αλμπέρ Καμύ “Ο πρώτος άνθρωπος”. Και ξαφνικά, ένα τροχαίο δυστύχημα. Η απρόσμενη στιγμή του θανάτου έρχεται για τον συγγραφέα και αφήνει το σύγγραμά του ημιτελές, ανάμεσα στα συντρίμμια του μοιραίου οχήματος. Ο συγγραφέας, ένθερμος υποστηρικτής της ματαιότητας των πάντων και κυρίως της ίδιας της ζωής, διακατεχόταν από μια ισχυρή αντίφαση που συνίσταται στο γεγονός πως ταυτόχρονα αγαπούσε με πάθος τη ζωή.
Στο βιβλίο του ξεφυλλίζουμε νοσταλγικά τις σελίδες καθώς μπροστά μας ξεδιπλώνεται η παιδική ηλικία του Καμύ με όλες τις χαρούμενες στιγμές, την οικογενειακή θαλπωρή αλλά και τις σκληρές δοκιμασίες που αντιμετώπιζε καθημερινά. Η ρεαλιστικότητα είναι έκδηλη στο έργο, ενώ η φτώχεια έχει κεντρικό ρόλο. Ο συγγραφέας αναθυμάται μνήμες της παιδικότητάς του στο Αλγέρι, μνήμες που αναπολεί πάντοντε, σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Με αφοπλιστικές περιγραφές δίνει την εικόνα του σχολείου του, των συμμαθητών του, του βούρδουλα του δασκάλου -που χρησιμοποιούσε μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις απειθαρχείας-. Παρακολουθούμε τον θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη προς το πρόσωπο του δασκάλου, ο οποίος συνέβαλλε καθοριστικά στο να συνεχίσει ο πρωταγωνιστής μας, ο Ζακ το σχολείο, παρόλο που το μεροκάματό του ήταν καίριας σημασίας για την οικογένειά του. Και φτάνουμε στην οικογένεια, την μάνα που όλη μέρα ξενοπλένει και μετά κάθεται και κοιτάζει βουβή στο μπαλκόνι, τη γιαγιά που ξυλοφορτώνει τον Ζακ όταν δεν κοιμάται τα μεσημέρια, τον θείο Ερνέστ που πήγαινε τον Ζακ για κολύμπι και κυνήγι, τον πατέρα ο οποίος απουσιάζει.
Η περηφάνια των φτωχών υπογραμμίζεται σε όλο το έργο, η γιαγιά προτιμά να στερηθεί η ίδια το φαγητό της παρά να ζητήσει βοήθεια από τους άλλους, ο Ζακ γρονθοκοπεί τον συμμαθητή του γιατί του είναι αδιανόητο να δεχτεί αδιαμαρτύρητα τις προσβολές του. Οι περιγραφές χαρακτηρίζονται από απλότητα, βλέπουμε έναν άλλον Καμύ, που δεν ασχολείται με φιλοσοφικές αναζητήσεις, έναν Καμύ αδιαμόρφωτο, να βγάζει την αλήθεια της ψυχής του και να μας ανοίγει ένα παραθυράκι για να κοιτάξουμε στη ζωή του.
Το έργο παρόλο που είναι ημιτελές, ενώ έχουν διατηρηθεί και οι σημειώσεις που κράτησε ο Καμύ πάνω στα χειρόγραφά του, μας προσφέρει ολοκληρωμένα νοήματα και δεν αφήνει περιθώρια για παραποίηση του πρωτοτύπου, παρά μόνο για προσθήκη κάποιων σημείων στίξεως για την διευκόλυνση της κατανόησης. Αξιοσημείωτη είναι η αμφιταλάντευση του συγγραφέα ανάμεσα στην πίστη του ότι η ζωή είναι μάταιη και στην δίψα και το πάθος του να ζήσει τα πάντα στο έπακρο. Και ίσως τελικά να καταλάβεις και εσύ μέσα από την ανάγνωση του βιβλίου, πως η ματαιότητα των πάντων, η πεποίθηση πως η μόνη σταθερά, το μόνο σίγουρο που έχουμε σ’αυτή τη ζωή είναι ότι θα πεθάνουμε, κάνει κάθε στιγμή που περνά πιο σημαντική και σε ωθεί να την αδράξεις χωρίς δεύτερη σκέψη!
